Sitologiya va
Yüklə 4,85 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- 4. Sporalar orqali ko‘payish
- 41 §. Jinsiy ko‘payish
|
3. Bo‘linib ko‘payish.
Ayrim ko‘p hujayrali organizmlarda jinssiz ko‘payish tanasining ikkiga yoki bo‘linishi (meduza, halqa- li chuvalchanglar) yoki bir nechta bo‘laklarga bo‘linish yo‘li bilan (oq planariya, ignatanlilar) ipsimon suv o‘tlar (spirogira)da amalga oshadi. organizm bir necha qismlarga ajralgandan keyin, har bir qismidan alohida mustaqil organizm rivojlanadi. 4. Sporalar orqali ko‘payish . Zamburug‘lar va sporali yuksak o‘simliklarning spora yordamida ko‘payishi ularning tabiatda keng tarqalishiga imkon yaratadi. Jinssiz ko‘payishning biologik ahamiyati. Jinssiz ko‘pa- yishda faqat bitta hujayra yoki bitta organizm qatnashganligi uchun hosil bo‘lgan yangi avlodlar ona avlodning ayni nusxasi hisoblanadi (ularning irsiy moddalari bir xil bo‘ladi). Jinssiz ko‘pa- yishning bu xususiyatidan foydalanib hozirgi vaqtda ba’zi murak- kab o‘simliklar va hayvonlarning juda ko‘p sonli aynan nusxalarini yaratish (klonlash) ishlari yo‘lga qo‘yilmoqda. Jinssiz ko‘pa yish organizmlarning tez ko‘payishini va ko‘p avlod qoldirishini ta’min- laydi. 1. organizmlar asosan qanday usullarda ko‘payadi? 2. Jinssiz ko‘payishning qanday xillarini bilasiz? 3. Nima uchun jinssiz ko‘payish natijasida olingan organizm - lar bir-biriga va ota-ona organizmga o‘xshash bo‘ladi? 1. Bir hujayrali organizmlarning jinssiz ko‘payish usullarini o‘zaro taqqoslab tushuntirib bering. 2. ko‘p hujayrali organizmlarning jinssiz ko‘payish usullarini misollar asosida tushuntirib bering. 3. Bir va ko‘p hujayrali organizmlarning jinssiz ko‘payishidagi o‘xshashlik va farqli tomonlarini ayting. 4. Jinssiz ko‘payishning biologik ahamiyatini tushuntiring. 41 §. Jinsiy ko‘payish Jinsiy ko‘payish deb, jinsiy bezlarda hosil bo‘lgan maxsus jinsiy hujayralar hisobiga nasllarning gallanishi va rivojlanishiga aytiladi. http:eduportal.uz 107 oRGANIZMLARNING INDIVIDuAL RIVoJLANIShI - oNToGeNeZ V Bo‘LIM Jinsiy ko‘pa yishda yangi avlod, har xil ota-ona organizmdan hosil bo‘lgan ikkita jinsiy hujayraning qo‘shilishi natijasida rivojlanadi. Jinsiy ko‘payish biologik jihatdan g‘oyat katta ahamiyatga ega. uning jinssiz ko‘payishdan afzalligi shundaki, u ota va ona irsiy belgilarini birlashib olish imkonini beradi. Shu sababli av- lod ota-onaga nisbatan yashovchan, o‘zgargan muhit sharoitiga moslanuvchan bo‘ladi. organizmlar evolutsiyasida jinsiy ko‘pa yish juda muhim rol o‘ynaydi. Yüklə 4,85 Mb. Dostları ilə paylaş:
|