Sitologiya va

mustaqil yechish uchun masalalar
1. hayvon hujayrasining diploid to‘plami 34 ga teng. Mitoz 
bo‘linishdan oldingi, mitozdan keyingi, birinchi va ikkinchi meyoz 
bo‘linishdan keyingi DNk molekulasi miqdorini toping.
2. hayvonlarning somatik hujayralari uchun diploid to‘plami 
xarakterlidir. hujayraning meyoz I telofazasi oxiridagi va meyoz II 
ning anafazasidagi xromosoma (n) va DNk (c) miqdorini aniqlang.
40­ §. Tirik organizmlarning ko‘payish
 
xillari
ko‘payish hayot mohiyatining eng muhim xususiyatlaridan 
birini tashkil etadi. Barcha tirik organizmlar ko‘payish qobiliyatiga 
ega. Tabiatda har bir o‘simlik va hayvon turlarining mavjudligi ota- 
ona individlari va ularning avlodlari o‘rtasidagi uzviy davomiylik 
http:eduportal.uz

---

103
oRGANIZMLARNING INDIVIDuAL RIVoJLANIShI - oNToGeNeZ
V Bo‘LIM
faqat ko‘payish orqali saqlanib boradi. ko‘payish jarayoni asosida 
doimo DNk molekulasining ikki hissa ortishi yotadi. hattoki mito-
xondriya va plastidalar ham hujayra ichida mustaqil holda ko‘paya 
olish xususiyatiga ega. Bir va ko‘p hujayrali organizmlar ko‘payi-
shining asosiy usullari jinsiy va jinssiz ko‘payish hisoblanadi.
Jinssiz ko‘payish
. Jinssiz ko‘payish tirik tabiatda o‘simliklar 
va hayvonlar orasida keng tarqalgan. Jinssiz ko‘payishda ona 
organizmidagi bitta yoki bir nechta somatik hujayralar guruhidan 
yangi orga 
nizm rivojlanadi. ko‘pchilik bir hujayrali organizmlar 
jinssiz yo‘l bilan ko‘payadi. Bir hujayrali organizmlarning bo‘linib 
ko‘payishini quyidagi xillarga ajratish mumkin (31- rasm):
1. Ikkiga bo‘linish.
Ikkiga bo‘linib ko‘payish sodda hayvonlar-
da ko‘p uchraydi. unga misol qilib amyoba, yashil evglena, tufelka 
kabilarning ikkiga bo‘linib ko‘payishini olish mumkin.