Siyishning buzilishi Sogʻlom odam bir sutka davomida oʻrtacha 1500 ml siydik
Yüklə 166,4 Kb. Pdf görüntüsü
|
|
Urgentli (imperativ) siydik
tutaolmaslik Urgentli (imperativ) siydik tutaolmaslik [6] – toʻxtatib boʻlmaydigan, imperativ qistash vaqtida qovuqda siydikni tutib turishga layoqatsizlik. Qisqa vaqt oraligʻida tez–tez siyish, siyishga toʻxtatib boʻlmaydigan (buyruq Siydik yo'li anatomiyasi bilan) qistash boʻlishi, birdan paydo boʻlgan qistash sababli qistalangan siydik tutaolmaslik, koʻpincha tungi pollakiuriya urgentli siydik tuta olmaslikning belgilari hisoblanadi. Bu oʻtkir sistitda, qovuq boʻyinchasi oʻsma bilan zararlanganda, baʼzan prostata bezining xavfsiz giperplaziyasi (adenomasi)da kuzatilishi mumkin. Bogʻcha va maktabgacha yoshdagi bolalarda siydikni tutaolmaslik uzoq muddatli qiziqarli oʻyinlarda qovuqning toʻlib ketishi oqibatida kelib chiqadi. Enurez – tunda uyquda siydikni tutaolmaslik. Bola hayotining birinchi 2– 3 yoshi davomida fiziologik boʻlishi mumkin. Agar enurez davom etaversa, bu uretrovezikal segmentning neyromushak tuzilmasi rivojlanishining sekinlashishi yoki organik kasalliklar (pastki siydik yoʻllari infeksiyasi, oʻgʻil bolalarda uretra orqa qismining qopqoqlari, qiz bolalarda uretraning distal torayishida, neyrogen qovuqda) oqibatida boʻlishi mumkin. Bir qancha urologik kasalliklar qiynalib siyish bilan kuzatiladi. Bunda siydik oqimi sust, ingichka, tik pastga qarab yoki faqat tomchilab, oqimsiz chiqadi. Uretraning torayishida siydik oqimi ikkiga boʻlinib, uning girdoblanib va sachrab chiqishi kuzatiladi. Prostata bezining xavfsiz giperplaziyasi (adenoma) va rakida siydik oqimi ingichka, sust boʻlib, odatdagi yoy hosil qilmay pastga yoʻnaladi, siyish muddati choʻziladi Siydik tutilishi (ishuriya) [7] oʻtkir va surunkali boʻladi. Siydikning oʻtkir tutilishi toʻsatdan boshlanadi va qovuq toʻlib Siydik tutilishi (ishuriya) Buyraklar va Siydik qopi turadi, siyishga istak boʻlishiga qaramasdan siydik chiqmaydi, qorinning pastki qismida ogʻriq paydo boʻladi. Baʼzi hollarda siydikni oʻtkir tutilishi siyishga istak boʻlmaganda ham boʻlishi mumkin. Koʻpincha bunday tutilish nerv–reflektor boʻlib, har xil operatsiyalardan keyin, bemor toʻshakda chalqancha yotganida, kuchli hayajonlanish hissi paydo boʻlganda kuzatiladi. Bunday holda siydik tutilib qolishini anuriyadan (qovuqda siydik yoʻqligi) ajratish kerak, bunda ham siyishga istak boʻlmaydi. Siydikning oʻtkir tutilishi, odatda, siydik oqimiga surunkali toʻsiq borligi natijasida paydo boʻladi. Prostata bezining xavfsiz giperplaziyasi (adenomasi) va raki, uretra torayishi, siydik chiqarish kanalining ichidagi yoki qovuq boʻyinchasidagi tosh va oʻsmalar uning eng koʻp sabablari hisoblanadi. Qovuqni kateterlash siyish jarayoni boʻlmaganda tashxislash (siydik oʻtkir tutilishini anuriyadan ajratishga imkon beradi) va davolash uchun katta ahamiyatga ega. Siydik passajini infravezikal soxada buzuvchi har–xil obstruksiyalar (qovuq boʻyinchasi sklerozi, uretra qopqogʻi va torayishi, qovuq va siydik chiqarish kanali toshi, katta oʻlchamdagi ureterotsele) bolalarda siydikning qisman tutilib qolishiga sabab boʻladi. Qovuq boʻyinchasi sohasida yoki siydik chiqarish kanalida yoki detruzorning gipotoniyasida siydik oqimiga qisman toʻsiq boʻlganda siydikning bir qismi qovuqda qolsa (qoldiq siydik), siydikning surunkali tutilishi paydo boʻladi. Detruzorning kuchsizlanishiga qarab qoldiq siydik ortib boradi. Siydikning surunkali tutilishi prostata bezining xavfsiz giperplaziyasi (adenomasi) va raki, qovuq boʻyinchasi sklerozi, uretraning torayishi va boshqalarda kuzatiladi. Agar meʼyorda siyib boʻlgandan keyin qovuqda bor–yoʻgʻi 15– 20 ml siydik qolsa, siydikning surunkali tutilishida esa uning soni 100–200 ml gacha (baʼzan 1 litrgacha va koʻproq) boʻladi. Qoldiq siydik miqdorining koʻpayishi va qovuqning borgan sari choʻzilib borishi nafaqat detruzorni balki sfinkterning ham nimfalajini keltirib chiqaradi. Bunday hollarda bemor bemalol siya olmaydi yoki siyishga qistash boʻlganda faqat oz miqdorda siydik ajraladi. Shuning bilan birga qovuqdan noixtiyoriy ravishda, doimo, siydik tomchilab chiqib turadi. Shunday qilib, bemorda siydik tutilib qolishi bilan birga siydik tutaolmaslik ham boʻladi. Bunday holat paradoksal ishuriya deb ataladi. Bu prostata bezi xavfsiz giperplaziyasining (adenoma) III bosqichida, orqa miyaning shikastlanishi va kasalliklarida kuzatiladi. 1. https://files.tma.uz/urology/UROLOGIYA- Yüklə 166,4 Kb. Dostları ilə paylaş:
|