Siyosiy iqtisod traktati

1. Falsafada bilish nazariyasini ifoda etuvchi tushuncha.
C) Gnoseologiya+
2. "Men bilmasligimni bilaman" – deb aytgan faylasuf?
D) Suqrot+
3. Falsafiy tafakkur qanday manfaatlarni ifoda etishi zarur?
A) umuminsoniy; +
4. Muso al-Xorazmiyning jaxon fani taraqqiyotiga qo‘shgan xissasi nimalardan iborat?
D) O’nlik sanoq sistemasi, arifmetik ilm amallari, algoritmlar nazariyasi va Algebra fanining asoschisi;
5. Tasavvuf ta’limoti va uning Markaziy Osiyodagi tariqatlari:
C) Naqshbandiya, Yassaviya, Kubroviya;
6. XVI-XIX asrlarda Markaziy Osiyo ijtimoiy-siyosiy tushkunlikning tub sabablari nimada?
D) Barcha javoblar to’g’ri;
7. XIX asr oxiri XX asr birinchi choragida keng quloch yoygan jadidlar xarakatining tub maqsadi nima bo‘lgan?
A) dinni islox qilish orqali jamiyatni yangilash;
B) maorifda yevropacha o’qitish uslubiga o‘tish orqali xalqni tez va keng qatlamlarini ma’rifatli qilish; C) mustamlakachilik va sinfiy zulmdan xalqni ozodlikka olib chiqish uchun kurashganlar;
D) xalqning siyosiy ongini oshirish orqali qullikdan ozod bo’lishini maqsad qilib qo’yganlar.
8. Falsafaning mustaqil ijtimoiy ong shakli bo‘lib shakllanishida xal qiluvchi omil nima?
B) uning dunyoqarash xarakteri;
9. Eng qadimgi ilk dunyoqarash shakli?
D) diniy-mifologik.
10. Inson bilishining umumiy qonuniyatlarini falsafaning qaysi qismi o‘rganadi?
C) gnoseologiya;
11. Borliq tushunchasining falsafiy mazmuni nima?
C) ob’ektiv va sub’ektiv reallikning yaxlitligi;
12. Borliqning «birinchi tabiati» va borliqning «ikkinchi tabiati» ko’rinishining o‘zaro farqlari nimada?
D) ikkinchisi birinchisining xosilasidir.
13. Monistik ta’limotlarning tub mohiyati nimadan iborat?
C) olamning birligini bir substantsiyadan tarkib topadi degan qarash.
FALSAFA FANIDAN TEST SAVOLLARI 
1."Falsafa" so'zining ma'nosini aniqlang 
"bilimni sevish" 
"ilmni sevish" 
"donishmandlikni sevish"
"bahs-munozarani sevish" 
2."Falsafa" atamasi qachon paydo bo'lgan? 
m.a. VIII-IV asrlarda 
m.a. VII-III asrlarda 
m.a. VI-II asrlarda 
m.a. V-I asrlarda 
3."Falsafa" atamasini birinchi bo'lib qaerda va kim ishlatgan? 
Qadimgi Hindistonda, Vardxamana 
Qadimgi Xitoyda, Lao-szi 
Qadimgi Yunonda, Pifagor 
Qadimgi Rimda, Lukretsiy Kar 
4.Abu Nasr Farobiy "Falsafa" so'zini qanday talqin qilgan? 
"hikmatni qadrlash" 
"olam sirlarini bilish" 
"umr mazmunini idrok qilish" 
"hayotni qadrlash" 
5. Quyidagi faylasuflardan biri falsafani "predmetlarga fikriy yondoshish" deb talqin qilgan. 
U
kim? 
Pifagor 
Aristotel` 
Tomas Gobbs 
Gegel` 
6."Substantsiya" so'zining ma'nosini aniqlang: 
"mohiyat" 
"mazmun" 
"asos" 
"g'oya" 
7."Substantsiya" tushunchasining talqiniga daxldor quyidagi javoblardan biri noto'g'ri. Uni
toping: 
Pifagor: "Hamma narsa sonlardan tashkil topgan" 
Platon: "Substantsiya - bu g'oyalardir" 
Demokrit: "Olamning asosida atomlar yotadi" 

Aristotel`: "Substantsiya dunyoni bilishdan iborat" 

8."Plyuralizm" tushunchasining mazmuniga doir to'g'ri javobni toping:
a) olamning asosi yakkayu yagona sababga ega 
b) olamning asosida ikkita asos - ham modda va ham ruh, g'oya yotadi 
c) olamning asosida ko'p narsa va g'oyalar yotadi 
d) olam faqat moddiy narsalardan iborat 
9."Dialektika" atamasining asl ma'nosini aniqlang: 
"bilish nazariyasi" 
"bahs va suhbatlashish san'ati" 
"tabiatdan keyin" 
"ataylab chalg'itish" 
10.Falsafaning gnoseologik vazifasi nimadan iborat? 
dunyoni bilishdan 
inson va dunyoqarashni shakllantirishdan 
biron narsani kashf etishdan 
inson faoliyatida biron usul va uslubdan foydalanishdan 
11."Veda"ning falsafiy qismini aniqlang? 
"Upanishadalar" 
"Tripitaka" 
"Vinayya-pitaka" 
"Sutta-pitaka" 
12. Konfutsiy fikricha, jamiyat hayotidagi tartib ilohiy mazmunga ega. Uning mohiyati qaysi 
so'z
bilan ifodalangan? 
"jen`" 
"li" 
"si" 
"dao" 
13. Daosizm ta'limotida "dao" nimani anglatadi? 
narsalarning doimiyligi va o'zgarmasligini 
olamning beshta unsurdan tashkil topganini 
tabiatning yashash qonuni va undagi qarama-qarshi kuchlarning kurashini 
barcha javoblar to'g'ri 
14. Milet falsafiy maktabining uchta buyuk vakilini aniqlang: 
Fales, Geraklit, Demokrit 
Anaksimandr, Suqrot, Aristotel` 
Anaksimen, Pifagor, Platon 
Fales, Anaksimandr, Anaksimen 

15.Tabiatdagi jism va hodisalar dastlabki ibtido-suvdan paydo bo'lgan va yana suvga 

aylanadi,
bu moddiy birlik doimo o'zgarishda, - bu aqida qaysi faylasufga mansubdir? 
Fales 
Anaksimandr 
Anaksimen 
Geraklit 
16."Kurash hamma narsaning otasi, hamma narsaning podshosidir", - bu so'zlarni kim 
aytgan? 
Pifagor 
Geraklit 
Demokrit 
Epikur 
17."G'oyalar dunyosi va soyalar dunyosi" ta'limotining asoschisini aniqlang: 
Suqrot 
Platon 
Aristotel` 
Lukretsiy Kar 
18.Aristotel` fanlarni nazariy, amaliy va ijodiy fanlarga bo'lgan. Nazariy fanlar guruhiga u
qaysi fanlarni kiritgan? 
a) filosofiya, matematika, fizika 
b) axloq va siyosat 
c) san'at va hunarmandchilik 
d) mantiq, axloqshunoslik va nafosatshunoslik 
19.Quyidagi Qadimgi Rim faylasuflari o'rtasida atomistik ta'limot tarafdorini aniqlang: 
Lukretsiy Kar 
Seneka 
Sitseron 
Platon 
20.Buddaviylik diniy-falsafiy ta'limoti qachon vujudga kelgan? 
m.a. VI asrda 
m.a. V asrda 
m.a. VI asr oxiri va V asr boshida 
m.a. V asr oxirida 
21.Markaziy Osiyoda tarqalgan tasavvufning tariqatlarini aniqlang: 
kubroviya, yassaviya, ahmadiya 
kubroviya, naqshbandiya, ahmadiya 

kubroviya, yassaviya, naqshbandiya 

yassaviya, naqshbandiya, ahmadiya 
22.«Al-Hidoya» asari kimga mansubdir? 
a)Imom al-Buxoriyga 
b) Imom at-Termiziyga 
c) Imom al-Motrudiyga 
d) Burhoniddin al-Marg'inoniyga 
23. Sharq Uyg'onish davrida mashhur bo'lgan 
«Bayt-ul-hikma» akademiyasi qaerda 
joylashgan edi? 
a) Damishqda 
b) Bag'dodda 
c) Samarqandda 
d) Buxoroda 
24. «Vujudi vojib» va «vujudi mumkin» falsafiy kategoriyalari qaysi allomaga taaluqli? 
a) Farobiyga 
b) Beruniyga 
c) Ibn Sinoga 
d) Zakariyoi Roziyga 
25. Abu Ali ibn Sinoning falsafiy asarini aniqlang: 
a) «Al-Xidoya» 
b) «Kitob at-tavhid» 
c) «Kitob al-Burhon» 
d) 
«Donishnoma» 
26. Buyuk faylasuf Sa'diddin Taftazoniy qaysi mintaqada va qaysi zamonda yashab, ijod 
qilgan? 
a) Xorazmda, 13 asrda 
b) Movarounnahrda 14 asrda 
c) Xurosonda, 15 asrda 
d) Movarounnahrda, 16 asrda 
27. Alisher Navoiyning falsafiy-ma'naviy ideali (orzusi)ni aniqlang: 
a) fozil inson 
b) fozil jamiyat 
c) insof va adolat 
d) hamma teng va zulm-istibdoddan xoli davlat tuzumi 
28. Jadidchilik harakati mohiyatini ifodalovchi markaziy g'oyani aniqlang: 
a) milliy tarbiya g'oyasi 
b) zamonaviy ta'lim g'oyasi 

c) milliy taraqqiyot g'oyasi 

d) milliy teatr g'oyasi 
29. O'rta asrlar G'arb falsafasida reallik (universaliy)ga bo'lgan munosabatda ikki qarama- 
qarshi oqimlarni aniqlang: 
a) gnostika va agnostika 
b) monizm va dualizm 
c) apologetika va patristika
d) nominalizm va realizm 
30. G'arb Uyg'onish davri falsafasida «xudo hamma narsalarda mavjud, hamma narsalar 
xudoda
mavjud» va ayni vaqtda «haqiqatni bilish tajriba asosida amalga oshadi» kabi qarama-
qarshi
qarashlar qaysi faylasufga xos edi? 
a) Nikolay Kuzanskiyga 
b) Yakob Byomega
c) Nikolay Kopernikga 
d) Jordano Brunoga 
31. Yangi davr ingliz falsafasida qaysi faylasuf «davlatning monarxiya shakli maqsadga
muvofiqdir» degan? 
a) Frensis Bekon 
b) Tomas Gobbs 
c) Jan Lokk 
d) Benedikt Spinoza 
32. Rene Dekartning dualistik ta'limotini aniqlang: 
a) borliqning asosida modda va ruh yotdai va u xudoga bo'ysunadi 
b) borliqning asosida modda va ruh yotadi va u xudoga bo'ysunmaydi 
c) borliqning asosida modda va ruh yotadi va u azaliy va abadiy kuch orqali idora
qilinadi 
d) barcha javoblar to'g'ri 
33. «Zardusht tavallosi» nomli kitobning mualifini aniqlang: 
a) Artur Shopengauer 
b) Fridrix Nitsshe 
c) Syoren K`erkegor 
d) Zigmund Freyd 
34. Foydali faoliyatga undovchi, foydaga qanday qilib erishish yo'llari va usullari haqidagi
ta'limotni aniqlang:
a) strukturalizm 
b) germenevtika 

c) pragmatizm 

d) ekzistentsializm 
35. Olamning hozirgi zamon va kelajak shakllarini aniqlang: 
a) moddiy olam va ma'naviy olam 
b) tabiiy olam va sun'iy olam 
c) konkret olam va abstrakt olam 
d) aktual olam va potentsial olam 
36. Olamning quyidagi namoyon bo'lish shakllari ichida mavjudligi ehtimol olam shaklini 
toping: 
a) fizik olam 
b) aktual olam 
c) potentsional olam 
d) virtual olam 
37. Borliq to'g'risidagi falsafiy fanni aniqlang: 
a) gnoseologiya 
b) ontologiya 
c) aksiologiya 
d) praksiologiya 
38. "Ikkinchi tabiat" borlig'ini qanday tavsif qilish mumkin? 
a) tabiiy tabiatda mavjud bo'lgan narsalar borlig'i 
b) tabiiy tabiatda mavjud bo'lmagan narsalar borlig'i 
c) odam mehnati bilan ishlab chiqarilgan narsalar borlig'i 
d) to'g'ri javob yo'q 
39. Borliqning eng asosiy atributini aniqlang:
a) harakat
b) harakatsizlik 
c) o'zgarish 
d) o'zgarmaslik 
40. Tabiat borlig'ining darajalari qaysi tushunchalar qatorida ifodalangan? 
a) tabiat, jamiyat, ong 
b) makrodunyo, mikrodunyo, megadunyo 
c) organik dunyo, anorganik dunyo, ijtimoiy dunyo 
d) biosfera, noosfera, ekosfera 
41. Olamdagi narsa, voqea va jarayonlarga xos bo'lgan aniq, yagona, takrorlanmaydigan
belgilar hamda xususiyatlarni ifodalaydigan falsafiy kategoriyani aniqlang: 
a) alohidalik kategoriyasi 
b) umumiylik kategoriyasi 

c) xususiylik kategoriyasi 

d) to'g'ri javob yo'q 
42. Olamdagi narsa va hodisalar doimo o'zgarib, rivojlanib boradi, bu jarayonlarda narsalar
doimo paydo bo'ladi, o'zgarib turadi. Bu holat falsafaning qaysi kategoriyalarida 
o'rganiladi?
a) zaruriyat va tasodif 
b) imkoniyat va voqelik 
c) miqdor va sifat 
d) mohiyat va hodisa 
43. Voqelikdagi sababiy bog'lanishlar bilan aloqador ikki falsafiy oqimni aniqlang: 
a) dialektika va metafizika 
b) sofistika va ekletika 
c) sinergetika va struktualizm 
d) determinizm va indeterminizm 
44. «O'zingni bilsang, olamni bilasan», - o'z-o'zini anglash mavzusiga tegishli bu hikmatni
qaysi faylasuf aytgan?
a) Pifagor 
b) Suqrot 
c) Demokrit 
d) Epikur 
45. Falsafaning bilish masalalari bilan shug'ullanuvchi sohasini aniqlang: 
a) gnoseologiya 
b) aksiologiya 
c) ontologiya 
d) praksiologiya 
46. Bilish ob'ektini aniqlang: 
a) insonning bilim hosil qilish uchun ilmiy faoliyatiga qaratilgan barcha narsa, hodisa,
jarayon, munosabatlar
b) faqat tabiat hodisalari 
c) faqat jamiyat (ijtimoiy) munosabatlar 
d) faqat insonning o'zi 
47. Bilish sub'ektini aniqlang: 
a) bilish bilan shug'ullanuvchi kishilar 
b) bilish bilan shug'ullanuvchi butun insoniyat 
c) bilish bilan shug'ulanuvchi kishilar va butun insoniyat 
d) to'g'ri javob yo'q 

48. Quyidagi haqiqat tasnifida bahs talab qilmaydigan haqiqatni ko'rsating: 

a) mutlaq haqiqat 
b) nisbiy haqiqat 
c) ilmiy haqiqat 
d) sarob haqiqat 
49. Falsafiy fanlar tizimidagi insonni o'rganadigan fanni belgilang: 
a) arxeologiya 
b) antropologiya 
c) ontologiya 
d) aksiologiya 
50. Quyidagi qaysi javobda jamiyat tushunchasining mohiyati to'g'ri tavsiflanga?
a) tabiatning bir qismidir 
b) ijtimoiy borliq hisoblanadi 
c) odamlar uyushmasining maxsus shaklidir 
d) odamlar uyushmasining maxsus shakli bo'lib, kishilar o'rtasida amal qiladigan ko'plab
munosabatlar yig'indisidir 
51. Hozirgi zamon nazariyalarda berilgan jamiyat evolyutsion taraqqiyoti bosqichlarni to'g'ri
belgilang: 
a) agrar jamiyat, industrial jamiyat, postindustrial jamiyat 
b) industrial jamiyat, postindustrial jamiyat, agrar jamiyat 
c) postindustrial jamiyat, industrial jamiyat, agrar jamiyat 
d) agrar jamiyat, postindustrial jamiyat, industrial jamiyat 
52. G'oya shakllarining quyidagi tasnifida bir-birini inkor qilmaydigan g'oyalar qatorini
ko'rsating: 
a) diniy va dunyoviy g'oyalar 
b) diniy va tabiiy-ilmiy g'oyalar 
c) ilmiy va g'ayri ilmiy g'oyalar 
d) milliy va umuminsoniy g'oyalar 
53. Falsafaning qadriyatlarni o'rganuvchi tarkibiy qismini aniqlang: 
a) ontologiya 
b) aksiologiya 
c) mifologiya 
d) teologiya
54. Ijtimoiy ongning shakllari bilan bog'liq qadriyatlar qaysi javobda ifodalangan? 
a) milliy, sinfiy, irqiy va b. qadriyatlar 
b) siyosiy, huquqiy, axloqiy, diniy va b. qadriyatlar 
c) iqtisodiy, ijtimoiy, madaniy, ma'naviy va b. qadriyatlar 
d) "global", "zonal" va "lokal" qadriyatlar 

55. Inson omili bilan bog'liq qadriyatlar qaysi javobda nomlangan? 

a) inson hayoti, inson salomatligi, inson bilimi, inson axloqi va b. 
b) adolat va adolatsizlik, haq va haqsizlik, taraqqiyot va tanazzul va b. 
c) ozodlik, istiqlol, tinchlik, erkinlik va b. 
d) tarbiya, axloq-odob qadriyatlari 
56. Tadqiqot predmetini chuqur o'rganish jarayonida fanning yangi soha va tarmoqlari 
vujudga
keladi. Quyidagi javoblarda tabiatshunoslik sohalarini belgilang: 
a) botanika, zoologiya, kimyo, matematika, fizika 
b) arxeologiya, antropologiya, etnografiya 
c) ontologiya, gnoseologiya, aksiologiya 
d) algebra, geometriya, trigonometriya 
57. Global muammolar tasnifida "inson va jamiyat" munosabatlariga tegishli muammolarni
belgilang: 
a) xalqaro terrorizm, diniy ekstremizm, insoniyat kelajagi, kishilar salomatligi 
b) aholini oziq-ovqat va ichimlik suvi bilan ta'minlash, tabiatni muhofaza qilish 
c) xalqaro energetika inqirozi, moliyaviy inqiroz 
d) to'g'ri javob yo'q 
58. Yevropa madaniyatiga "filosofiya" atamasi qaysi faylasuf asarlari orqali kirgan? 
a) Ksenofan asarlari orqali 
b) Arastu asarlari orqali 
c) Aflotun asarlari orqali 
d) Farobiy asarlari orqali 
59. Falsafiy dunyoqarash tarkibidagi eng muhim qismlarni aniqlang: 
a) bilim, tasavvur, fikr 
b) e'tiqod, hissiyot, aql 
c) g'oya, maqsad, ishonch 
d) sezgi, hissiyot, bilim 
60. Falsafiy dunyoqarashning kommunikativ vazifasi qaysi javobda ko'rsatilgan? 
a) baholash 
b) boshqarish 
c) nazorat qilish 
d) birlashtirish 
61. Falsafiy fanlar tizimida keltirilgan "estetika" tushunchasi mohiyatini qanday tavsiflash
mumkin? 
a) jamiyat va inson hayotida go'zallikning o'rni, qonun-qoidalari haqidagi fan 
b) insonning axloqiy faoliyati, uning talab va tartib-qoidalari to'g'risidagi fan 
c) insonning o'zgartiruvchan, amaliy faoliyati to'g'risidagi falsafiy ta'limot 
d) bilish, uning shakllari, usullari va imkoniyatlari to'g'risidagi falsafiy ta'limot 

62. Falsafaning tarbiyaviy funktsiyasi qaysi javobda ifodalangan? 

a) olam va odamni bilish 
b) olam va odam xossalarini kashf etish 
c) inson dunyoqarashini tarbiyalash va shakllantirish 
d) borliqning foydali tomonlarini o'rganish 
63. "Oqar suvga bir soniyada ikki marta tushish mumkin emas, chunki suv har daqiqada 
yangilanib
turadi". Bu falsafiy hikmat kimga mansub? 
a) Geraklitga 
b) Ksenofanga 
c) Aflotunga 
d) Arastuga 
64. Demokrit, Epikur va Lukretsiy Kar o'z falsafiy ta'limotlarida qaysi yagona fikrni ilgari
surganlar? 
a) olam moddalardan iborat 
b) olam g'oyalardan iborat 
c) olam atomlardan iborat va ular-bo'linmas va o'zgarmas 
d) olamdagi hamma narsa harakatda 
65. Tasavvuf ta'limotida "vahdoniyat" tushunchasi nimani anglatadi? 
a) Ollohning birligini 
b) Olloh va olamning porlab turishini 
c) fano bo'lishni 
d) orif shaxsning Olloh bilan ruhan birlashib ketishini 
66. "Vujudi vojib" (Olloh) tufayli "vujudi mumkin" (barcha narsalar) yashash huquqiga ega. 
Bu
fikr qaysi alloma falsafasiga xos? 
a) Abu Mansur Moturudiyga 
b) Farobiyga 
c) Beruniyga 
d) Ibn Sinoga 
67. Estetik tarbiya nima?
A. guzallikni tatbik etish 
V. ijodiy faol bo'lgan inson shaxsni shakllantirish
S. insonparvarlik
D. ta'lim tarbiya vositasi
68. San'atda go'zallikning ifodasini ko'rsating?
A. ijtimoiy xayot

V. inson mexnati

S. san'at tabiatini anglash 
D. tabiatdagi go'zallik 
69. «Estetika» fanining o'rganish doirasi nima? 
A. borliqni estetik o'zlashtirish doirasi va qonuniyatlari
V. moddiy va ma'naviy boyliklar doirasi va qonuniyatlari 
S. voqelik olami 
D. go'zallik olami
70. Farobiyning estetikaga doir asarini ko'rsating.
A. Musiqa haqida katta kitob 
V. Fozil odamlar shahri 
S. Musiqa haqida so'z 
D. Xattotlik haqida kitob 
71. San'atda badiiy haqiqat qanday namoyon bo'ladi?
A. san'at asarlarida
V. badiiy qiyofalar tizimi orqali
S. obrazlarda
D. amaliyotda
72. Badiiy adabiyot nima?
A. xalq madaniy merosi
V. badiiy madaniyat turi
S. milliy tafakkur turi
D. so'z san'ati 
73. Quyidagilardan qaysi biri estetiga kategoriyasi hisoblanmaydi. 
A. go'zallik 
V. ulug'vorlik
S. Axloq 
D. kulgililik 
74. Materializm bu...
borliqdagi barcha narsalarning birlamchi asosi moddiy ibtidodir, deb e'tirof qiladigan
falsafiy ta'limot 
moddiy olamdagi barcha narsalarni ikkilamchi ekanligini e'tirof qiladigan ta'limot
g'oya barcha mavjud narsalarning majmuasidir, deb hisoblaydigan kontseptsiya 
olamdagi barcha nomoddiy narsalarni keltirib chikaradigan birlamchi substantsiya 
haqidagi
qarashdir
75. Idealizm bu...

barcha narsalarning birlamchi asosini tashkil qiladigan moxiyat ruxdir, deb e'tirof qiladigan

ta'limot 
moddiy va ma'naviy narsalarni keltirib chiqaradigan ruxiy substantsiyalar majmuasi 
xaqidagi
qarash
ideal olam haqidagi qarashlar tizimi
«men uchun mendan yukori bo'lgan narsa yo'qdir», deb hisoblaydigan ta'limot
76. Ratsionalizm bu... 
bilimimizning shakl va mazmunini, faoliyatimiz tartibi va yunalishini akl belgilaydi deb
hisoblaydigan ta'limot 
barcha narsa va xodisalar, axborot va bilimlar manbai ongdir deb hisoblaydigan ta'limot 
butun moddiy va ma'naviy faoliyatimizni, uning yunalishi va istikbolini akl boshkaradi deb
hisoblaydigan ta'limot 
barcha javoblar to'g'ridir
77. Panteizm bu...
xudo shaxssiz ibtido bo'lib, tabiat bilan aynanligini e'tirof etadi 
olam yagona sifatdan tashkil topgan deb tushuntiruvchi ta'limotdir 
borlik haqidagi ta'limotdir
tabiat haqidagi ta'limotdir 
barcha javoblar tugri 
78. Xarakat va o'zgarishlarni inkor kiladigan aporiyalarni muallifi kim? 
Zenon
Aristotel`
Sukrot
Platon
79. O'zgarish, xarakat va rivojlanish manbai ziddiyat ekanligini kim aytgan?
Gegel`
Leybnits
Ko'zanskiy
Kant
80. Bilish nima?
vokelikni inson ongida in'ikos etishga karatilgan faoliyatidir
vokelikda moda, energiya va axborotni miyada ifodalanishi 
vokelikdan olingan tasavvurlarni ongda bir tizimga keltirilishi 
barcha javoblar tugri 
81. Mavjudlik tushunchasi
borlikdagi barcha narsa va xodisalarni vokeligi, bor bo'lishi
borlikni mavjudmasligi 
borlik va yuklikni mavjudligidir 
imkoniyatni mavjudligidir 

82.Ruxiy borliq... 

ong, e'tikod, akl 
– zakovat va xis – tuygulardan tashkil topgan ma'naviy mavjudlikdir 
odamni ichki dunyosini ifodalaydi va faqat tafakkur bilan bog'liq bo'lgan mavjudlik shakli 
ma'anviy olamni belgilaydigan xosila 
ichki dunyoni tashkariga chikaradigan ongdir 
83. Inson borlig'i
insonning bio 
– tabiiy, ijtimoiy, shaxsiyatli va ma'anviy jihatlari birligi 
barcha yer yuzida yashovchi kishilarni hayoti 
individning iqtisodiy va ma'naviy, siyosiy va huquqiy xossalarini majmuasi 
xis kiluvchi va fikrlovchi odam hayoti 
84. «Dialektike texne» (baxslashuv san'ati) tushunchasini kim ishlab chikkan? 
Sukrot 
Zenon 
Parmenid 
Platon
85. «Transtsendental dialektika» tushunchasini kim ishlab chikkan? 
Kant 
Vol`f 
Leybnits 
Gegel
86. Idealistik dialektika ta'limoti va usulini kim ishlab chikkan? 
Gegel
Vol`f 
Kant 
Leybnits 
87. Materialistik dialektikani kim ishlab chikkan? 
Marks
Kant 
Shelling 
Gegel
88. Til va ma'no, tushunish dialektikasini kimlar ishlab chikishgan?
germenevtiklar 
yangikantchilar 
dialektik iloxiyotchilar 
ekzistentsialistlar 

89. Xayot, o'lim va mavjudlik dialektikasini kimlar ishlab chikkan? 

ekzistentsialistlar
Germenevtiklar 
Yangikantchilar 
dialektik iloxiyotchilar 
90. Materiya tushunchasi ... 
ob'ektiv borlikni ifodalaydigan falsafiy katigoriya 
olamdagi narsalarning moxiyatini belgilovchi xodisa 
moddiy olamdagi barcha xodisalarni ifodalaydigan tushuncha 
barcha javoblar tug'ri 
91. Xarakatning asosiy shakllari ... 
issiklik, yoruglik, magnetizm, o'zgarish va kimyoviy birikish
mexanik, fizik, kimyoviy, biologik, ijtimoiy xarakatlar
mexanik o'zgarish, issiklik, parchalanish, birikish, ijtimoiy xayot
urin olmashish, issiklik, yorug'lik, birikish, organik xayot
92. Fazoni me'yoriy ulchovlari ... 
fazo uch ulchovli xislatga ega
fazo turt ulchovli substantsiyadir
fazo kup ulchovli moddiy asosdir 
fazo aprior, ulchovsiz tushuncha 
93. Vaqtning me'yoriy ulchovlari
vaqt bir ulchovli xislatga ega
vaqt kup ulchovli xislatga ega
vaqt uch ulchovli davomiylikdir
vaqt me'yoriy ulchovga ega emas 
94. Dastlab vujudga kelgan kadimiy ijtimoiy ong
axlokiy ong
huquqiy ong 
falsafiy ong
siyosiy ong
95. Ekologiya bu... 
organizmlar uyushmasi va tashki muxit urtasidagi munosabat haqidagi fan
tabiat haqidagi fan
flora va fauna haqidagi fan
Tabiiy muxit omillari haqidagi fan 
96. Dialektika qanday qonuniyatlarni o'rganadi?
umumiy aloqadorlik va rivojlanish qonuniyatlarini
bir xolatdan ikkinchi xolatga o'tish qonuniyatlarini

bir sifatli ob'ektdan ko'p sifatli ob'ektga o'tish qonuniyatlarini

bir bosqichdan ikkinchi bosqichga o'tish qonuniyatlarini 
97. Taraqqiyot tushunchasi 
tizimdagi xossa va sifatni takomillashishi, yuksalishi 
har qanday usish va kupayish jarayoni
narsa va xodsalarda sodir buladigan tarixiy o'zgarish
barcha javoblar tug'ri 
98. Anaksimandr ta'limotida borliqning asosi nima? 
apeyron 
suv 
olov 
xavo 
99. Qadimgi zamon falsafasida «Xamma narsa xarakatlanadi va o'zgaradi» degan fikrni 
ilgari
surgan mutafakkir? 
Geraklit. 
Anaksimen. 
Pifagor. 
Parmenid. 
100. Qadimgi Xitoy falsafiy oqimi? 
Daosizm okimi. 
N`yaya okimi. 
Lokayata okimi. 
Sank`xya okimi. 
101. «Veda» kaerda paydo bulgan?
Xindiston
Misr
Bobil 
Xitoy 
102. Kadimgi yunon falsafasida olamning asosiga to'rt elementni ko'yib tushuntirgan 
faylasuf.
Empedokl
Fales
Anaksagar
Brixispata 
103. «Kurash», «Urush» barcha narsaning «otasi», «podshosi» degan faylasuf

Zenon
Parmenid 

Fales
Geraklit 
104. Kadimgi falsafada metafizikaning asoschisi.
Geraklit
Zenon
Parmened 
Fales 
105. Dunyoqarashning ilk shakli
Materializm
Idealizm
Din
Mifologiya 
106. «Karma» qonuni haqidagi ta'limot qaysi mamlakat falsafasida uchraydi.
Qadimgi Xitoy
Qadimgi Xindiston
Qadimgi Yunoniston
Qadimgi Misr 
107. Qadimgi Yunonistonda qaysi mutafakkir olamning asosiga olovni qo'ygan?
Anaksimen
Anaksimandr
Fales
Geraklit 
108. Zenon o'z dalillarida qaysi tezisni ximoya kilgan?
Xarakat yuq 
Xarakatnifikrlash mumkin emas 
Xarakat tugri chiziqli
Aylanma Xarakat 
109. «Avesto»dagi asosiy falsafiy g'oya
Materializm va idealizm kurashi g'oyasi
Yaxshilik va yomonlik o'rtasidagi kurash g'oyasi
Gumanizm g'oyasi 
Yangi jamiyat kurish g'oyasi 
110. Buyuk baxschi faylasuf 
Fales 
Geraklit 

Demokrit 

Sokrat 
111. Mayevtika nima? 
Iloxiy fan
Doyalik 
Falsafiy yunalish 
Matematikaning kismi 
112. Og'zaki suxbat, savol-javob va baxslashishni yozma asardan ustun deb bilgan 
faylasufni
aniklang 
Platon
Sokrat
Demokrit 
Fales 
113. Yunon falsafasida atom tug'risidagi ta'limotning asoschisi kim? 
Aristotel` 
Platon 
Levkipp 
Empedokl 
114.
«O'zligingni bil» tezisi qaysi faylasufga tegishli? 
Falesga
Sokratga 
Aristotel`ga 
Platonga 
115. «Metafizika» asarining muallifi kim?
Aristotel` 
Platon
Sokrat
Demokrit 
116. Falsafaga gumanistik yunalish bergan mutafakkir
Fales
Geraklit
Parmenet
Sokrat 
117. «Bilmasligimni bildim» xikmati qaysi faylasufga ta'lluqli?
Sokratga
Platonga

Falesga
Aristotelga 

118. Qadimgi Xindistonda kasta tizimini nazariy asoslagan diniy g'oyaviy okim
Braxmanizm
Buddizm
Iudaizm
Daosizm
119. Qadimgi Xitoy falsafasida «Dao» nimani anglatadi? 
Dao-materiya, borlik
Dao - xarakat, tezlik
Dao 
– qonun yul
Dao - jon, rux 
120. Daosizm maktabining asoschisi kim?
Konfutsiy
Lao 
– szi
Mo - szi
Kalila
121. Qadimgi zamonda «Geotsentrik» farazni aytgan olimning nomini aniklang
Ptolemey
Porfiriy
Aristarx Samosskiy 
Aleksandr Afrodiskiy
122. Kadimgi Xindistonning ilk madaniy yodgorliklari
Arfist kushiklari
Iliada
Vedalar
Lun` Yuy 
123. Irratsional bilishning asosi 
intuitsiya
akl
idrok
sezgi 
124. Naosfera bu... 
planetaning oqilona inson faoliyati bilan qamrab olgan soxasi
insonning tabiat ustunidan erishgan galabasi
texnokratiyaning yukori boskichi

tabiat tanazuli 

125. Ziddiyat tushunchasi bu...
qarama-qarshi tomonlar o'rtasidagi o'zaro munosabat
konfliktli xolatlar vujudga kelishi disgarmoniyasi, yemirilishi
karama-karshi tomonlar o'rtasidagi tashki munosabatlarni aks ettiradi 
mos kelishlik, uygunlikning karama-karshi tomoni 
126. Sakrash bu...
mikdor o'zgarishlari natijasida predmet yoki xodisaning tub, sifat o'zgarishi, eski
sifatiningyangi sifatga aylanishi
mikdor o'zgarishlarining tabiati, bir narsaning ikkinchi bir narsaga aylanishi ,
barkarorlikning bo'zilishi
barkarorlikning bo'zilishi
bir narsaning ikkinchi bir narsaga aylanishi 
127. Ziddiyatlar ta'limoti
konfliktologiya
kosmologiya
ontologiya 
kataloniya 
128. Ekologik ongning aks ettirish ob'ekti 
tabiat va jamiyat o'rtasidagi o'zaro bog'lanish
moddiy va ma'naviy borliq
ijtimoiy borliq 
jamiyat va shaxs o'rtasidagi o'zaro bog'lanish 
129. Xaqiqatning namoyon bo'lishi:
konkret, abstrakt, muammoli, nisbiy
kundalik, ilmiy, tarixiy 
prgressiv, reaktsion
mifologik, diniy 
130. Dunyokarash asosida nima yotadi?
bilim
xissiyot
akl
e'tikod 
131. Diniy dunyokarash nimaga asoslanadi?
iloxiy qudratga, e'tikod ishonchga
afsonaviy kuchlarga 
bilish nazariyasiga

materializmga 

132. Falsafada iloxiyot, diniy e'tikod tushunchalari bilan bog'lik fan
teologiya
idealogiya
ontologiya
dialektika 
133. Postindustrial jamiyat bu... 
axborot jamiyati
agrar jamiyat
sanoat jamiyati 
industrial jamiyati. 
134. «Moziyga kaytib ish kurmok xayrlidir» – kimning so'zlari 
A.Qodiriy
A.Jomiy
A.Navoiy
A.Avloniy 
135. Yerning xayot tarkalgan kismi: 
biosfera
litosfera
ionosfera
naosfera 
136. Inson aql idrokining olamga ta'sir kursatish chegarasi
naosfera
nonosfera
biosfera
litosfera 
137. Tabiat borlig'ining tarkibiy qismi
organik, anorganik va ijtimoiy dunyo
ijtimoiy borlik
elementlar majmui
narsalar borlig'i 
138. Atom tushunchasining ma'nosi 
bo'linmas
ajratilgan
bulinuvchi
bir bulak, yaxlit 

139. Narsa va xodisalar o'rtasidagi o'xshash tomonlarni ifodalovchi tushuncha: 

ayniyat
ziddiyat
tasoddif
zaruriyat 
140. Yunonchada ta'limot degani bu... 
logos
ideya
sofiya
eydos 
141. Jismning barcha tashki xossalarini, yaxlit va umumiyligini, nisbiy barkarorligini
ifodalovchi kategoriya. 
sifat
moxiyat va xodisa
ayniyat
ziddiyat 
142. Sinergetikada tartibsizlik bu... 
xaos
logos
kosmos
bifurkatsiya 
143. Inkorni inkor konuniyatining moxiyati:
eskining inkori, yangilikning shakllanishi va shu jarayonning doimiy takrorlanishi
tafovut va ziddiyatlarning paydo bulishi va rivojlanishi
narsa va xodisalarning mavjudligi
tafovut va ziddiyatlarning paydo bulishi va rivojlanishi, narsa va xodisalarning mavjudligi 
144. Falsafani fan sifatida aniq sistema tarzida ifoda etgan buyuk yunon faylasufi
Aristotel`
Platon
Sokrat
Pifagor 
145. Umumiy qonuniyatlar tarkibida, elementlarning individual rivojlanish jarayonini
belgilovchi kategoriya
aloxidalik
xususiylik
umumiylik
me'yor 

146. Narsa va xodisalarning bog'lanishlari aloqadorligi va munosabatininng tartibli,

tadrijiy rivojlanishini, o'zida elementlar va ularning strukturasini ifodalagan kategoriya 
sistema
mikdor va sifat
me'yor
sintez 
147. Sistemaning mavjudlik xolatini belgilovchi kategoriya:
struktura
me'yor
umumiylik
ziddiyat 
148. Sistemaning tarkibiy kismi: 
elementlar
atomlar
g'oyalar
ziddiyatlar 
149. Sistemani tashkil qilgan strukturaning o'zaro bog'lanish, aloqadorlik, munosabat
jihatlarini ta'minlaydigan nisbtan mustaqil narsa 
element
ayniyat
ziddiyat 
struktura 
150. Ibtidoiy ongda voqe'likning fantastik in'ikosi: 
mifologiya
teologiya
ideologiya
logika 
151. Biror narsa va xodisaning rivojlanish jarayonining oqibatini keltirib chiqaruvchi
kategoriya: 
sabab
tasodif
zaruriyat
imkoniyat 
152. Narsa va hodisalarning vujudga kelishi, shakllanishi va rivojlanishini ta'minlaydigan
shart-sharoitlar, munosabatlar majmuini ifodalovchi kategoriya: 
zaruriyat
sabab va okibat
tasodif

moxiyat 
153. Zaruriyatning namoyon bulish shakli: 

tasodif
sabab va okibat
moxiyat
ayniyat 
154. Taraqqiyotning mavjud hodisalarda jo bo'lgan ob'ektiv tendentsiyasini, ob'ektning 
(narsa
va xodisaning) paydo bulishi uchun shart-sharoit borligi yoki yo'qligini ifolalovchi 
kategoriya: 
imkoniyat va voqe'lik
zaruriyat va tasodif
sabab va okibat
moxiyat va xodisa 
155. Lug'aviy ma'nosi-ko'rsatma, guvoxlik bo'lib falsafada asosiy tushunchalarni o'zida aks
ettirgan tushuncha: 
kategoriya
allegoriya 
teoriya
logika 
156. Ilmiy bilish metodlarini o'rganadigan maxsus soxa 
metodologiya
gnoseologiya 
gneseologiya
metodika 
157. Bilishning yuqori boskichi:
akliy bilish
noratsional bilish 
irratsional bilish
xissiy bilish 
158. Inson bilimining vok'elikka to'g'ri kelishi: 
xaqiqat 
ob'ekt
sub'ekt
abstrakt 
159. Shaxs o'zida qanday sifatlarni mujassamlashtirgan insonni ifodalaydi? 

ijtimoiy
ijobiy

ob'ektiv
sub'ektiv 
160. Inson mohiyatini, uning tabiat va jamiyatdagi o'rnini, o'ziga xos xususiyatlarini
o'rganuvchi fan: 
antropologiya
anatomiya
antropogenezis
andronomiya 
161. Quyidagi keltirilgan shartlarning qaysi biri to'g'ri xulosa chiqarish uchun zaruriy talab
hisoblanadi? 
A. keltirilgan asoslar umumiy tasdiklovchi xukmlar bo'lishi kerak 
V. asoslar yetarli mikdorda keltirilishi zarur 
S. asos-xukmlar shaklan to'g'ri bo'lmog'i va o'zaro bog'lanishda bir-birini istisno yetmasligi 
shart 
D. asos-xukmlar chin bo'lishi va ular tafakkur qonunlari talablariga ko'ra bog'lanishi kerak 
162. Quyidagi murakkab hukmlarning qaysi biri shartli hukm hisoblanadi? 
A.Shartnoma yozma, og'zaki tarzda bo'lishi mumkin
V. Agar kimki yaramas odamlarga xayrihoh bo'lib qarasa, unda jamiyatga ziyon yetkazadi 
S. O'zbek madaniyat va san'atning ildizlari tarixiy zamonlarga 
borib taqaladi 
D. Bu jinoyatda yoki bir kishi yoki undan ortiq kishi ishtirok etgan 
163. Tafakkurning shakllarini ko'rsating. 
A.tushuncha, tafakkur, aql 
V.g'oya, nazariya, ta'limot 
S.aql, hukm, xulosa 
D.tushuncha, hukm, xulosa 
164. Tafakkurning qonunlarini ko'rsating. 
A.ayniyat qonuni, ziddiyat qonuni, uchinchisini istisni qonuni 
V.uchinchisini istisno, dialektika qonuni, yetarli asos qonuni 
S.ayniyat qonuni,ziddiyat qonuni,inkorni-inkor qonuni 
D.uchinchisini istisno, inkorni-inkor qonuni, yetarli asos qonuni 
165. Ziddiyatsizlik qonuni talabiga ko'ra quyidagi hukmlarning qaysi biri bir paytda xato
bo'lishi mumkin? 
A. Hamma guvohlar to'g'ri ko'rsatma berishi kerak. Hech bir guvoh to'g'ri ko'rsatma 
bermaydi. 
V. Hamma tabiat qonunlari obektivdir. Ba'zi tabiat qonunlari obektiv yemas. 

S. Hamma suveren davlatlar o'z bayrog'i va gerbiga yega. Ba'zi suveren davlatlar o'z 

bayrog'i
va gerbiga yega yemas. 
D. Hamma sudyalar oliy ma'lumotlidir. Ba'zi sudyalar oliy ma'lumotli yemas. 
166. Uchinchisini istisno qonunining talabini ko'rsating. 
A. ikki zid fikrdan biri chin, ikkinchisi xato, uchinchisiga o'rin bo'lmaydi 
V. ikki qarama-qarshi hukm bir vaqtda xato bo'ladi 
S. ikki qarama-qarshi hukm bir vaqtda chin bo'ladi 
D. agar fikrning yetarli asosi bo'lsa, u albatta chin bo'ladi 
167. Dunyoqarashning tarixiy turlarini ko'rsating. 
A. materalistik va idealistik 
V progressiv va reaktsion 
S. ilmiy, sinfiy, milliy 
D. mifologik, diniy, falsafiy 
168. Falsafaning asosiy funktsiyalari qaysilar? 
A. boshqarish, yo'naltira olish 
V. birlashtira olish, oldindan ko'ra bilish 
S. narsa va hodisalarga to'g'ri baho bera olish va tarbiyalash 
D. metodologik, gnoseologik, praksiologik, evristik, aksiologik, didaktik 
169. Sharq falsafasida "insoni komil" nazariyasiga kim asos solgan? 
A. Forobiy 
V. Ibn Sino 
S. Ibn Al 
– Arabiy 
D. G'azzoliy 
170. Ekzistentsializmning dastlab qaerda vujudga kelgan? 
A. Rossiyada 
V. Frantsiyada 
S. Hindistonda 
D. AQShda 
171. «Ikkinchi Arastu», «Ikkinchi muallim» deb e'tirof etilgan mutafakkir kim? 
A. Forobiy 
S.Ibn Sino 
V. Beruniy 
D. al-Farg'oniy 
172. Ontologiya qanday ta'limot? 
A. borliq to'g'risidagi ta'limot 
V. insonning amaliy faoliyati haqidagi ta'limot 

S. axloq to'g'risidagi bilimlar, qarashlar 

D. Qadriyatlar to'g'risidagi ta'limot 
173. Gnoseologiya qanday ta'limot? 
A. bilishning shakl, usullari to'g'risidagi ta'limot 
V.tafakkur shakllarini o'rganadi 
S. qadriyatlar to'g'risidagi fan 
D. go'zallik haqidagi qarashlar 
174. Hindistondagi dastlabki diniy-falsafiy qarashlar qaysi yozma manbaada keltirilgan? 
A. Vedalarda 
V. Konfutsiyning «Hikmatlar» kitobida 
S. Buddizimning muqaddas kitobi «Tripitaka» da 
D. Tavrotda 
175. Moddiy dunyo bo'shliq va atomlardan tashkil topgan degan qarash muallifi kim? 
A. Demokrit 
V. Geraklit 
S. Fales 
D. Arastu 
176. Borliqning shakllarini ko'rsating. 
A. moddiy, ijtimoiy, ma'naviy 
V. moddiy va ijtimoiy borliq 
S. moddiy va inson borlig'i 
D. materiya va moda 
177. Borliqning asosiy atributlari (ajralmas xususiyatlari) qaysilar? 
A. harakat, fazo va vaqt 
V. harakatt va uning shakllari 
S. fazo va vaqt 
D. harakat va vaqt 
178. Harakatning eng oddiy shakli qanday harakat? 
A. mexanik 
V. Fizik 
S. Ximik 
D. biologik 
179. Harakatning eng yuqori shakli qanday harakat? 
A. ijtimoiy harakat 
V. biologik harakat 
S. mexanik harakat 
D. fizik harakat 

180. Ijtimoiy harakat qaerda sodir bo'ladi? 

A. jamiyatda bo'ladi 
V. jonli tabiatda ro'y beradi 
S. jonsiz tabiatda ro'y beradi 
D. butun borliqda ro'y beradi 
181. Harakat bu... 
A. butun borliqdagi barcha o'zgarishlar 
V. faqat jamiyatda ro'y beradi 
S. faqat jonsiz tabiatda bo'ladi 
D. Jonsiz tabiatdagi o'zgarishlar 
182. ... materiyaning tuzilish tartibi, ko'lamini, olamdagi narsalarning o'zaro joylashish
vaziyatini ifodalaydi. (nuqtalar o'rniga to'g'ri keladigan tushunchani qo'ying)
A. vaqt 
V. fazo 
S. harakat 
D. substantsiya 
183. ... hodisalarning ketma-ketligi, jarayonlarning davomiyligini ifodalaydi. (nuqtalar
o'rniga to'g'ri keladigan tushunchani qo'ying)
A. vaqt 
V. Fazo 
S. borliq 
D. materiya 
184. Borliqning sifatiy rivojlanish darajalarini ko'rsating. 
A. anorganik, organik, ijtimoiy dunyo 
V. jonli va jonsiz tabiat 
S. materiya va moda 
D. organik va anorganik dunyo 
185. Dastlabki vaqtlarda borliq, tabiat, jamiyat, inson va bir butun dunyodagi barcha narsa
hamda hodisalarning asosini tashkil etadigan moddiy yoki ruhiy birlamchi asosni oxtarish
falsafada qanday tushuncha bilan ifodalanadi? 
A. materiya 
V. substantsiya 
S. ratsionallik 
D. plyuralizm 
186. ….umumiy tushuncha sifatida bir butun dunyo va undagi narsa va hodisalardan tortib,
inson hayoti, ongi, kishilar faoliyatining barcha ob'ektiv va sub'ektiv sharoitlari, hatto
jamiyatda sodir bo'ladigan butun jarayonlardan iborat hamma realliklarni o'z ichiga oladi.
(nuqtalar o'rniga to'g'ri keladigan tushunchani qo'ying) 

A. materiya 

V. Fazo 
S. tabiat 
D. borliq 
187. Dialektikani baxslashuv san'ati sifatida kim ishlab chiqgan? 
A. Suqrot 
V. Geraklit 
S. Parmenid
D. Pifagor 
188. Sofistika bu...
A. ongli ravishda mantik qonun-qoidalarini bo'zmasdan fikrlaydi 
V. ongli ravishda mantik qonun-qoidalarini bo'zib fikrlaydi
S. bilishni ziddiyatli ekanligini inkor qiladi
D. falsafada mantiqqa tayangan yo'nalish
189. Dogmatizm bu... 
A. hamma narsani o'zgarishda rivojlanishda deb o'rganuvchi ta'limot 
V. dogma haqidagi ta'limot
S. hamma narsani o'zgarishsiz qotib qolgan holda o'rganuvchi ta'limot
D. dogmaga asoslangan faoliyat turi 
190. Dialektika ta'limotida qonun tushunchasi 
A. olamdagi ob'ektlarning xarakatini yo'naltiradigan xislat
V. qonun jamiyatda amal qiladigan qonunlarni ifodalaydigan tushuncha 
S. insonlar va narsa va xodisalarning harakatini belgilaydigan bog'lanishdir
D. narsa va xodisalar o'rtasidagi ichki, zaruriy, takrorlanadigan aloqa va bog'lanishdir 
191. Narsa-hodisalarning farq qiluvchi tomonlarini ifodalovchi tushuncha-
bu … 
A. tafovut 
V. Ziddiyat 
S. qarama-qarshilik 
D. qarama-qarshiliklar o'rtasidagi munosabatni ifodalaydi. 
192. Ziddiyat nima? 
A. qarama-qarshiliklar o'rtasidagi munosabatni ifodalaydigan tushuncha 
V. narsa-hodisalar o'rtasidagi o'xshashliklarni ifodalaydigan tushuncha 
S. narsa-hodisalardagi farqlarni ifodalaydigan tushuncha 
D. jamiyat va inson munosabatlarini ifodalaydigan tushuncha 
193. Narsalarning ichki va tashqi muayyanligi bo'lib, uning xossa, xususiyatlari birligini
ifodalaydi 
A. sifat 

V. Me'yor 

S. miqdor
D. tafovut 
194. Miqdor va sifat o'rtasidagi birligini ifodalaydigan tushuncha 
A. Me'yor 
V. sakrash 
S. Ayniyat 
D. tafovut 
195. Tabiat va jamiyatda sodir bo'ladigan mikdor o'zgarishlari natijasida predmet yoki
xodisaning tub, sifat o'zgarishi bu... 
A. Sakrash 
V. qarama-qarshiliklar 
S. Ziddiyat 
D. me'yor 
196. Eskini yangi bilan almashinuvi… 
A. inkor deb aytiladi 
V. miqdor deyiladi 
S. me'yor deyiladi 
D. qarama-qarshilik deyiladi 
197. Inkorni-
inkor qonuni bo'yicha taraqqiyot … 
A. spiralsimon shaklga ega bo'ladi 
V. to'g'ri chiziqli bo'ladi 
S. chiziqlar tutashgan aylana shaklda bo'ladi 
D. vorissiz bo'ladi 
198. Narsa, hodisalar, jarayonlarga xos doimiy, takrorlanadigan belgilar, xususiyatlar
yig'indisini aks ettiruvchi falsafiy tushunchani ko'rsating? 
A. Umumiylik 
V. sabab 
S. oqibat 
D. alohidalik 
199. Ma'lum sharoit mavjud bo'lgan taqdirda albatta yuz beradigan voqea yoki hodisa 
qaysi? 
A. zaruriyat 
V. tasodif 
S. butun 
D. imkoniyat 
200. Olamdagi narsa va hodisalar doimo o'zgarishda, o'zaro aloqadorlik va bog'liqlikda,

rivojlanish va taraqqiyotda deb hisoblovchi ta'limotni ko'rsating? 

A. dialektika 
V. metafizika 
S. eklektika 
D. sofistika 
201. In'ikosning oliy shakli, inson miyasining xossasi, ijtimoiy (jamiyat) taraqqiyotining
mahsuli degan ta'rif qaysi ma'naviy hodisaga taalluqli? 
A. Ongga 
V. Ma'naviyatga 
S. Ruhiyatga 
D. Sezgiga 
202. Ijtimoiy ong shakllaridan qaysi biri voqelikni badiiy obrazlar orqali aks ettiradi? 
A. axloqiy ong 
V. diniy ong 
S. estetik ong 
D. huquqiy ong 
203. Olamni, voqelikdagi moddiy va ma'naviy sistemalar mohiyatini, tabiat va insoniyat
qonuniyatlarini ishonarli bilish mumkinligini inkor etuvchi ta'limot nima deyiladi? 
A. gnostitsizm 
V. agnostitsizm 
S. gnoseologiya 
D. aksiologiya 
204. Inson bilish jarayonining umumiy natijasi bu… 
A. idrokdir 
V. tushunchadir 
S. bilimdir 
D. sezgidir 
205. Inson bilishining bosqichlarini ko'rsating. 
A. sezgi, idrok, tasavvur 
V. hissiy va aqliy (mantiqiy) bilish 
S. tushuncha va xulosa 
D. hukm va xulosa 
206. Hissiy bilish shakllarini aniqlang. 
A. sezgi, idrok, tasavvur 
V. tushuncha, hukm, xulosa 
S. til, belgi, ma'no 
D. kuzatish, analiz, sintez 

207. Aqliy (mantiqiy) bilish shakllari qaysilar? 

A. tushuncha, hukm, xulosa 
V. sezgi, idrok, tasavvur 
S. kuzatish, analiz, sintez 
D. induktsiya, deduktsiya, analogiya 
208. Nazariy bilishning usullari qaysilar? 
A. kuzatish, analiz, sintez, eksperiment 
V. abstraktlashtirish, konkretlashtirish, eksperiment 
S. induktsiya, deduktsiya, modellashtirish 
D. kuzatish, abstraktlashtirish, analiz, sintez 
209. Bilishning sub'ektini ko'rsating. 
A. barcha tirik mavjudotlar 
V. tadqiqot olib boruvchi inson 
S. reallikning o'zi 
D. borliqning barcha ko'rinishlari 
210. Bilishning ob'ektini ko'rsating. 
A. faqat tabiat va jamiyatdagi narsalar va hodisalar 
V. faqat inson faoliyati 
S. tadqiqot doirasiga tortilgan har qanday narsa-hodisa 
D. faqat jonli tabiat 
211. Ilmiy bilish qanday bilish? 
A. fan yordamida bilish 
V. axloqiy normalar yordamida bilish 
S. diniy qadriyatlar yordamida bilish 
D. faqat san'at vositalari orqali bilish 
212. Ob'ektni qismlarga bo'lib, tahlil qilib, shu qismlarni fikran bir butunga birlashtirishni
qaysi metod o'rganadi? 
A. kuzatish va eksperiment 
V. analiz va sintez 
S. modellashtirish 
D. analogiya 
213. Insonni faoliyatga undovchi sabablardan birini toping? 
A. Ehtiyojlar 
V. Maqsadlar 
S. Orzular 
D. Xayollar 
214. Globallashuvning vujudga kelishiga asos bo'lgan yirik sabablarni toping? 

A. hayotning barcha sohasidagi integratsiyalashuv 

V. fan va texnika kashfiyotlari 
S. falsafada yangi ta'limotlarning vujudga kelishi 
D. odam sonining keskin o'sishi 
215. O'zbekistonda fuqarolik jamiyat qurish kontseptsiyasi qanday nomlanadi? 
A. «Nodavlat, notijorat tashkilotlari» 
V. «Iqtisodiy munosabatlar takomillashgan jamiyat» 
S. «Kuch – bilim va tafakkurda» 
D. 
«Kuchli davlatdan kuchli jamiyat sari» 
216. Moddiy va ma'naviy boyliklar yig'indisi, jamiyat, insonning sifat ko'rsatkichi 
– bu... 
A. madaniyat 
V. qadriyat 
S. ma'naviyat 
D. ong 
217. «Sivilizatsiya» qanday ma'noni bildiradi. 
A. «jamiyatga tegishli» 
V. «fuqarolikka oid» 
S. «din rivoji» 
D. «axloqqa taalluqli» 
218. Qadriyatlar amal qilish doirasiga ko'ra qanday turlarga bo'linadi?
A. milliy, mintaqaviy va umuminsoniy turlarga bo'linadi 
B. siyosiy, madaniy ma'naviy, axloqiy turlarga bo'linadi 
S. moddiy va ma'naviy tarlarga bo'linadi 
D. siyosiy, ijtimoiy, madaniy ma'naviy, axloqiy turlarga bo'linadi 
219. Siyosiy hodisalar va munosabatlar (siyosiy ong, siyosiy faoliyat) o'zaro bog'liqlikda
o'rganiladigan falsafaning tarkibiy qismi qanday ataladi? 
A. madaniyat falsafasi 
V. qadriyatlar falsafasi 
S. borliq falsafasi 
D. siyosat falsafasi 
220. Ko'zga ko'rinmas lekin ulkan va mutloq aybsiz ahloqiy mezoniy tushuncha nima deb 
ataladi? 
A. vijdon 
V. burch 
S. ezgulik 
D. yovuzlik 

221. Mohiyatan davlat jamiyat shaxslarga nisbatan muayyan individdagi munosabat, ular 

oldidagi
majburiyat qanday ataladi? 
A. or 
– nomus 
V. burch 
S. vijdon 
D. yaxshilik 
222. Ahloq tuzilmasini ko'rsating. 
A. ahloqiy anglash 
V. ahloqiy xis etish
S. ahloqiy munosabat 
D. barcha javoblar tug'ri 
223. Etika atamasini birinchi bo'lib kim muomalaga kiritgan? 
A. Fales 
V. Demokrit 
S. Sokrot 
D. Aristotel` 
224. «Axloq » so'zi arabchadan olingan bo'lib u ...
A. «Madaniyat» so'zining xususiy shaklidir 
V. «Xulq» so'zining ko'plik shaklidir
S. «Yashxi» so'zining ko'plik shaklidir
D. «Odob» so'zining juz'iy shaklidir 
225. Jamiyat, zamon, insoniyat tarixi uchun namuna bo'la oladigan ijobiy xatti 
–
xarakatlar yig'indisi 
– bu... 
A. ahloq 
V. huquq 
S. san'at 
D. din 
226. Insonparvarlik tuyg'usini qanday tushunasiz? 
A. kishining o'zi uchun, o'z urug'-aymog'i uchun qayg'urishi 
V. nogiron va ojiz kishilarga qilgan g'amxo'rligi 
S. insonlarni sevish, yordamga muxtoj kishiga mehr-shavqat qilib yordam bera olishi, 
rostgo'y,
adolatparvar, axloqan barkamol insonparvar degan nomga sazovor bo'la olishi 
D. insonparvar bo'lish qiyin, chunki bunday tushuncha chiroyli ibora xolos, odamlar bir- 
birlarini ko'ra olmaydi, bir-biriga dushman 
227. Axloq deganda nimani tushuniladi? 
A. axloq xudoning insonga bergan in'omi 
V. axloq kishining turli xil kayfiyatlari 

S. axloq ijtimoiy ong shakllaridan biri, insonning yurish-turish qoidalari va xulq-atvori

me'yorlari 
D. axloq yaxshilik va yomonlikning o'lchov mezoni 
228. Axloqning ijtimoiy hayotdagi roli nimadan iborat? 
A. odamga omad va baxt-saodat keltiradi 
V. kishini xato qilmaslikka undaydi 
S. insonni ma'naviy kamolotga yetkazadi, jamiyatni ma'lum muvozanatda saqlab turishga 
imkon
beradi 
D. kishining o'z nafsini tiya bilishini va insofli bo'lishini ta'minlaydi 
229. Axloqning ma'naviy manbalari nimadan iborat? 
A. axloq xudoning irodasiga bog'liq 
V. axloq hayotiy tajribalar davomida takomillashadi 
S. axloq ilm-ma'rifat orqali shakllanadi, kishining hayotiy mazmuni va hayotiy maqsadini
qanday tushunishiga bog'liq 
D. axloq kishining ijtimoiy faolligi, intilishlari va epchilligining mahsulidir 
230. Oddiy axloq me'yorlarini aniqlang. 
A. o'z burchiga sadoqatligi 
V. hayot mazmunini to'g'ri tushunishni bilish 
S. halollik, haqiqatgo'ylik, sahiylik, mehmondo'stlik, xushmuomalalik, kamtarlik 
D. o'z hayotida adashmaslik, hayot maqsadini to'g'ri tanlash 
231. Axloq qanday kuchga tayanadi? 
A. muayyan siyosiy tuzum tomonidan himoya qilinadi 
V. jamoatchilik fikriga 
S. zo'rlik kuchiga tayanadi 
D. tarbiyalash, o'qitish va o'rgatishga 
232. Axloqiy me'yorlarni buzgan shaxslarga qarshi qanday chora va tadbirlar ko'riladi? 
A. jismoniy qiynash zarur, tayoq tarbiyasini qo'llash ma'qul 
V. jismoniy javobgarlikka tortmoq lozim 
S. jamoatchilik hukmi asosiy vosita bo'lmog'i lozim 
D. ota-ona tegishli tanbeh bermog'i lozim 
233. Axloqiy tarbiya qaerdan boshlanadi? 
A. eng avvalo oiladan, so'ngra bog'cha va maktabda davom qilmog'i lozim. 
V. hayotning o'zi katta tarbiya maktabidir, uni tarbiyalab o'tirish kerak emas 
S. avvalo bog'cha va maktabda
D. ishlab chiqarish jamoasi muhim tarbiya rolini o'ynashi mumkin 
234. «Estetika» terminining ilmiy muamalaga kim kiritgan? 
A. Gegel` 

V. Baumgarten

S. Aflotun
D. Kant
235. Estetik faoliyat asosini nima tashkil etadi?
A. san'at
V. insonning muayyan talab va extiyojlari
S. estetik extiyojlar
D. badiy faoliyat
236. Estetikaning asosiy tushunchasini ko'rsating? 
A. go'zallik
V. Fojiaviylik
S. Kulgililik 
D. ulug'vorlik
237. San'at asarlarining umrboqiyligi nimaga bog'liq?
A. badiiy shakliga
V. G'oyasiga
S. uslubiga
D. obrazlariga
238. «Teatr» so'zi qaysi tildan olingan? 
A. lotincha
V. Yunon
S. Ingliz
D. frantso'z 
239. Teatr san'ati qanday san'at?
A. ichki harakat
V. drammatik harakat
S. tomosha san'ati
D. saxna harakati san'ati 
240. Estetik tarbiya nima?
A. guzallikni tatbik etish 
V. ijodiy faol bulgan inson shaxsini shakllantirish
S. insonparvarlik
D. ta'lim tarbiya vositasi 
Falsafa atamasini birinchi bo'lib fanga kim olib kirgan?

A. Pifagor
B. Aflotun
C. Farobiy
D. Platon