Şöbə: Humanitar ixtisaslar İxtisas: Kitabxana işi Qrup: 022a kurs: II

Biblioqrafik fəaliyyətin obyekti

Əvvəla, «biblioqrafik !'əalivyət» tcrmini «biblioqrafiya» termininin il'adə etdiyi l'ikı. daha dü/giin, birmə’nalı və hamının başa düşəcəyi şə’ ildə çatdırdığırıa görə yeni standarta «Biblioqrafik ləaliyyət» (Əsas term inbr və tə’rillər) adı verilmişdir. Həın də bu yeni ad öz mə'nasına və terminoloji quruluşuna görə elmi-tc oiiki informasiya, kitabxana və nəşriyyat işi ü/.rə keçmiş əsas terminoloji standartlar sisteminin (SİBİl) sistemi) tərkibinə uyğun gəiir. () zam an həmin sistcmin təıkibi «K itahxana işi», ;
m problemlərdən hiridir. b) Biblioqrafik fəaliyyətin obyektləri.
Biblioqıafik ləaliyyətin ümumi mə'nada obyekti sənəd kommunikasiyaları sistemi hesab olunur. Sənəd kom m unikasiyalan sistemi isə sənədlərdən və inf. r .nasiya tələbatçılarm dan ibarət olan iki ünsürə maükdir. 64 «Sənəd-tələbatçı» vahıd hir sistem olmasına baxmayaraq, onun ayrı-ayrı iinsürləri, yə’ni sənədlər və informasiya tələbatçılan müxtəlif bihüoqrafik proseslərdə özlərinə məxsus vəziiələri yerinə yetirirbr. Sənəd sosial infbrmasiya mənbəyi kimi bibüoqrafik vəsaitbrin tərtibi (bihlioqrafiyalaşdırma) prosesinin bilavasitə obyekti rolunu oynayır.
mct təsnifatınJ ... jstifadə olunur. İyerarxiya təsnifatları tncrübədə ən çox təsadüf etdiyimiz ən’ənəvi təsnil'atlardır. O ntar bitik ağacı dcyilən qurulu.şa malikdi1!. və burada da müəyyən bilik məcmusu (universum) ardıcıl ’araq daha konkrct yarım sinifbrə bölüniir. Bütün insan iklərini birdəfətik əhatə cdən univcrsal iyerarxiya təsnilatları çoxdur. tiuntardan kitabxanabiblioqraliya təsnii'.aım (KBT). universat onluq təsnifatı (UOT) və başqatannı göstərmək olar. Faset təsnifatları iycrarxiya təsnifatmdan onunta fərqlənirlər ki, buntarda «bilik ağacı» deyitən geni.ş bir quruiuş əvnzinn biblioqıafiyalaşdınlan sənəd kütləsinin əsas aspektinə uyğun ;:nl. n bir neçn paralel iycrarxik quruluş - laset yaradıtır. Sonra bu lasetlərdən əlaqədar bölm əbr scçilir ki, onların da məcmusu biblioqraliyalaşdırılan (və indeksbşdiribn) sənədi bir çı'x baxımdan səciyyələndirən Predmet təsııifatı biblioqrafiyalaJırılan sənədiərin məzmununu işıqlandııan və mövzu iizrə daha dəriıı biblioqrafik axtarış məqsədilə istifadə olunan aıılayışların, hadisələrin, faktların (prcdınct ı ubrikalarının) ətiflna siyahısından ibarətdir. Kitabxanalann predmet kataloqlarında, ayrı-ayrı nəşıiərə dair prcdmet göstəricäbı min və biblioqral’ik vəsaitlər üzrə köməkçi pred' et göstəricilərinin loıtibində prcdmct təsnifatından daha g< :.ş istifadə olunur. m ürəkkəb sinilln.i mrıələ gəlirir.
İnformasiya tələbatçıları biblioc ;ıl'ik tərtibat işinin (biblioqraf'iyalaşdırmanm) potensial ( sitəçi, tipik), biblioqrafik xidmotin iso bilavasito, l'ərdi t) yektidir. Kitabxana-biblioqral’iya ü/xo ixU;,as odəbiyyatında bir qayda olaraq inforınasiya tolobatçısı «oxucu» adlandırılırdı. Çap əsorbrinin osas biblioqral'iyalaşdırma obyekti olaraq qaldığını nə/oro ahb bununla r , -aşmaq olar. «Inf'ormasiya təbbatçısı» tcrmini iso in lbım atıkadan götiirülmüşdür. Bunun üstünliiyü ondan ibaroıdir ki, o, inlorınasiyanm mütalio ilə bağlı olmayan monimsomo (qobul etmə) vasiləlorindon (dcyək ki. sos ya/ılarınm dinlonilmosi) istil'ado edonlori də ohato edir. Ona göro «inf'ormasiya təbbatçısı» termini ümuıni mo’nasına g'u'o on’onovi «oxucu» termini ilo miiqayisodo daha geniş ohatolidir. Tobbatçıların (oxucuhırın) biblioqrafik informasiya alm aqla bağlı olan sonod tobbatları, m araq lan vo sorğuları biblioqrai'üçiin çox vacibdir.

7.