Soliqlar va soliqqa tortish

“Yashnar” MChJ tomonidan 2013-2014 yillarda hisoblangan hamda 
byudjetga to’langan qo’shilgan qiymat solig’i summasi
23
 
Ko’rsatkichlar 
2013 yil 
2014 yil 
Farqi 
O’sish 
sur’ati,%da 
Hisobot davrida hisobga olinadigan 
qo’shilgan qiymat solig’i (QQS) 
summasi,mln.so’mda 
203,45 
269,90
66,45
132,66 
Avvalgi soliq davrida eksportga 
realizatsiya 
qilingan 
tovarlar 
bo’yicha tushum joriy soliq davrida 
kelib tushishi munosabati bilan 
hisobga olinadigan QQS summasi, 
mln.so’mda 
0 
0,00
0,00
0,00 
Hisobga 
olinadigan 
jami 
QQS 
summasi, mln.so’mda 
203,45 
269,90
66,45
132,66 
Tovarlarni 
(ishlarni, 
xizmatlarni) 
realizatsiya qilish oboroti bo’yicha 
QQS summasi,mln.so’mda
1061,46 
1 416
354,65
133,41 
Byudjetga to’lanishi (kamaytirilishi) 
lozim 
bo’lgan 
QQS 
summasi,mln.so’mda 
858,01 
1 146
288,20
133,59 
Tovarni realizatsiya qiluvchi qo’shilgan qiymat solig’i to’lovchisi 
bo’lmasligi, shuningdek qo’shilgan qiymat solig’i to’lashdan ozod qilingan 
oborotni amalga oshirayotgan bo’lishi mumkin. Bunday hollarda, soliq 
to’lovchilar hisobvaraq-fakturada qo’shilgan qiymat solig’i summasini 
ko’rsatmaydilar hamda «qo’shilgan qiymat solig’isiz» degan shtamp bosadi (yozib 
qo’yadi). 
O’zbekiston Respublikasi Soliq kodeksining 226-moddasida qo’shilgan 
qiymat solig’ini to’lash tartibi quyidagicha belgilangan: 
- mikrofirmalar va kichik korxonalar tomonidan - qo’shilgan qiymat solig’i 
23
Қорақалпоғистон Республикаси Тўрткўл тумани ДСИдан олинган маълумотлар асосида тузилган. 

---

57 
hisob-kitobini taqdim etish uchun belgilangan kundan kechiktirmay; 
-mikrofirmalar va kichik korxonalar jumlasiga kirmaydigan korxona va 
tashkilotlar tomonidan -har oyda, keyingi oyning 25-kunidan kechiktirmay, yil 
yakunlari bo’yicha esa yillik moliyaviy hisobot taqdim etiladigan muddatdan 
kechiktirmay. 
Xulosa qilib aytganda, qo’shilgan qiymat solig’i soliq solinadigan baza va 
belgilangan stavka asosida aniqlanadi.
Bugungi kunda, qo’shilgan qiymat solig’i 20% da va 0% da soliqqa tortiladi. 
Davlat byudetiga hisoblangan qo’shilgan qiymat solig’i va ilgari to’langan, 
hisobga olinadigan qo’shilgan qiymat soliqlari o’rtasidagi farq to’lanadi. 
Tovarlarni sotib olishda to’langan qo’shilgan qiymat solig’i keyinchalik
mahsulot ishlab chiqarishda foydalanilsa, qo’shilgan qiymat solig’ini byudjetga 
to’lanadigan qismini aniqlashda hisobga olinadi. 
Mikrofirmalar va kichik korxonalar soliq hisob-kitoblarini har-chorakda 
taqdim qilishadilar. Soliq to’lovlarini ham har chorakda amalga oshiradilar. 
Mikrofirma va kichik korxona toifasiga kirmagan korxonalar soliq 
hisobotlarini oyma-oy taqdim qilishadilar. Soliq to’lovlarini ham har oyda amalga 
oshiradilar.