Umuman, birinchi o‘rinda turgan faqat bitta son ko‘- paytuvchidan va har xil asosli harfiy darajalardan tuzilgan birhadni standart shakldagi birhad deyiladi.
Har qanday birhadni standart shaklda yozish mumkin. Buning uchun barcha son ko‘paytuvchilarni o‘zaro ko‘paytirish va ularning ko‘paytmasini birinchi o‘ringa yozish kerak. So‘ngra bir xil harfiy ko‘paytuvchilar ko‘paytmasini daraja shaklida yozish kerak. Harfiy ko‘paytuvchilar ko‘pincha, shart bo‘lmasa ham, alifbo tartibida joylashtiriladi. Birhadning standart shaklida bir xil harflar yo‘qligini eslatib o‘tamiz. Standart shaklda yozilgan birhadning son ko‘paytuvchisini shu birhadning koeffitsiyenti deyiladi.
Quyidagi masalani yechaylik. Masala. To‘g‘ri burchakli parallelepiðedning hajmi V = abc formula bo‘yicha hisoblanadi, bu yerda a — parallelepiðedning bo‘yi, b — eni va c — balandligi. Agar shu parallelepiðedning bo‘yi 5 marta, eni 2n marta, balandligi 3n marta uzaytirilsa, yangi parallelepiðedning hajmi qanday bo‘ladi? Yangi parallelepiðedning o‘lchamlarini topamiz: bo‘yi 5a, eni 2nb, balandligi 3nc. Bu holda uning hajmi
Dostları ilə paylaş: |