Sport mashg’ulotlarining maqsad va vazifalari halimov Izzatullo Rahmatali o’g’li

часть
1
 
«
Научный импульс
»
Октябрь
, 2022 
168 
yo’nalti
rilganligi; 
♦
mashg
’
ulotlarning qa
’
tiy chegaralangan muddati va munta-zamligi; 
♦
ma
’
lum qonuniyatlarga muvofiq ko
’
p yillik rejalashtirish; 
♦
mashg
’
ulot yuklamalarining izchil ravishda oshirib borilishi; 
♦
sportchining yetarlicha mustaqilligi hamda mashg
’
ulot jara-yoniga ijodiy yondashuvi 
sharoitida trenerning rahbarlik roli; 
♦
sportchining butun hayot yo
’
liga faol ta
’
sir ko
’
rsatish (kun tartibi; shaxsiy hayotga, 
kasb tanlanishiga ta’sir)
Bolalar sporti ularning yoshi bilan chegaralangan, maxsus tayyorgarlikka kirishishga 
ruxsat berilgan muddatdan to umumta’lim maktabini bitirgungacha bo’lgan davrni o’z ichiga 
oladi. 
Yoshlar sporti. Bu tushunchada aytarli qisqa mazmun ifodalangan. Uning chegarasi 
yoshga qarab o’smirlar, yoshlar sporti deb chegaralanadi. Yoshla
r 
sporti o’z ichiga asosan 
katta maktab yoshidagi o’quvchilar, studentl
arning birinchi kurslaridagilarni qamrab oladi. 
Bu ibora shartli xisoblanib, qizlarning ham ishtiroki nazarda tutiladi. Bu yoshdagilar sporti 
mamlakat katta sportining zaxirasidir. Makta
b sporti shug’ullanuvchilarning yoshi va boshqa 
belgilariga qarab bola
lar sportiga o’xshash. Farqi shundaki, bolalar sporti maktablar va 
maktabdan tashqari muassasalar orqali, maktab sporti esa faqat maktab o’quvchilari bilan 
maktab sport sektsiyalarida yo
’lga qo’yiladi. Sport jamiyatimiz jismoniy madaniyati uchun 
ko’rsatayotgan xizmatidan 56 tashqari jismoniy tarbiyalash xizmatini xam o’zida 
mujassamlashtirgan. Sportda jismoniy tarbiyaning xususiy tomoni mujassamlashtiriladiki va 
jismoniy kamolotga erishishning pedagogax tizimi mutaxassislashtiriladi va sportchining 
tayyorgarligi deb nomlanadi. 
Xulosa qilib shuni aytish lozimki, ushbu mavzuda fanning asosiy (etakchi) tushunchalari, 
ularning mazmuni, keng qamrovli “jismoniy madaniyat” tushunchasi, “jismoniy
tarbiya” 
jarayonida amalga oshiriladigan, “umumiy jismoniy tayyorgarlik”, “kasbiy jisminiy 
tayyorgarlik”, sport, uning klassifikatsiyasi, “shug’ullanganlik”, “jismoniy kamolot”, “jismoniy 
barkamollik”, “jismoniy (harakat) sifatlari”, “jismoniy bilimlar” v
a yana boshqa qator 
tushunchalar haqida jismoniy madaniyat bakalavrining maxsus bilimlari berildi. 
Zamondoshlarimizning jismoniy madaniyati, ularning nazariy bilimlarining talab darajasida 
emasligi asoslandi. Jismoniy tarbiya jarayonining ijtimoiy mohiyati, jismoniy madaniyat va 
sportga oid moddiy va ma’naviy boyliklar, sport
ning ijtimoiy mohiyati, uning 68 
turkumlanishi, sharq mutafakirlarining inson jismoniy madaniyatiga oid fikrlari, mamlakat 
jismoniy madaniyat tizimining shakllanishi, xorijiy mamlakatlar jismoniy madaniyati 
tizimidan farqiga oid maxsus bilimlarni berdik.