Standartlari

 

---

336 
 
 

---

337 
 
 

---

338 
 
 

---

339 
 
 

---

340 
 
 

---

341 
 
 

---

342 
 
 

---

343 
 
 

---

344 
 
 

---

345 
 
 
 

---

346 
 
 

---

347 
 
O‘ZBEKISTON RESPUBLIKASI
OLIY VA O‘RTA MAXSUS TA’LIM VAZIRLIGI 
 
TOSHKENT MOLIYA INSTITUTI 
 
 
O‘quv-uslubiy bo‘lim tomonidan 
ro‘yxatga olindi: 
№___________________ 
 
2019 yil “__”__________ 
 
 
“TASDIQLAYMAN” 
Toshkent moliya instituti 
O‘quv ishlari bo‘yicha prorektor 
____________I.N.Qo‘ziyev 
2019 yil “__”________ 
 
 
 
 
MOLIYAVIY HISOB 
 
ISHCHI O‘QUV DASTURI 
 
 
 
 
Toshkent – 2019 
Bilim sohasi: 
200000 – Ijtimoiy soha, iqtisod va huquq 
Ta’lim sohasi: 
230000 – Iqtisod 
Mutaxassislik:
5A230901 – Buxgalteriya hisobi (tarmoqlar va sohalar 
bo‘yicha) 

---

348 
 
Fanning ishchi o‘quv dasturi O‘zbekiston Respublikasi Oliy va o‘rta maxsus 
ta’lim vazirligining 2019 yil “__”_______dagi “__”-sonli buyrug‘i (buyruqning __-
ilovasi) bilan tasdiqlangan “Moliyaviy hisob” fan dasturi asosida tayyorlangan. 
Fanning ishchi o‘quv dasturi Toshkent moliya institutii Kengashining 2019 yil 
“___”__________dagi “____” - sonli bayoni bilan tasdiqlangan. 
 
 
Tuzuvchilar: 
 
Tulaxodjayeva M.M. - 
O‘zbekiston 
buxgalterlar 
va 
auditorlar 
milliy 
assotsiatsiyasi kengashi raisi, i.f.d., professor (
kadrlar 
buyurtmachisi
). 
Kuljonov O.M. 
- TMI, “Buxgalteriya hisobi” kafedrasi dotsenti, i.f.n. 
(
tayanch OTMdan
) 
 
Taqrizchilar: 
 
Narbekov D.E. 
- TMI, “Buxgalteriya hisobi” kafedrasi dotsenti, i.f.n
.
(
tayanch
OTMdan
)
 
Misirov K.M. 
- TMI, “Buxgalteriya hisobi” kafedrasi dotsenti, i.f.n.
 
(
tayanch
OTMdan
) 
Fanning ishchi o‘quv dasturi kafedraning 201__ “____” _________ dagi ___-
sonli majlisida muhokama etilib, Magistratura bo‘limi Kengashida ko‘rib chiqishga 
tavsiya qilingan. 
 
“Buxgalteriya hisobi” kafedrasi
mudiri: 
2019 yil “___”_____ _______________
i.f.d., prof. A.Karimov 
 
Fanning ishchi o‘quv dasturi Magistratura bo‘limi Kengashining 2019 yil “___” 
avgustdagi 1-sonli majlisida muhokama etilib, O‘quv-uslubiy Kengashida ko‘rib 
chiqishga tavsiya qilingan. 
 
Bo‘lim boshlig‘i:
2019 yil “___”_______________i.f.d., prof. A.Jo‘rayev 
 
 
Fanning ishchi o‘quv dasturi

institut O‘quv-uslubiy Kengashining 2019 yil

“___” ___________dagi ___-sonli majlisida muhokama etilib, institut Kengashida 
ko‘rib chiqishga tavsiya qilingan.
 
 
Kengash kotibi: 
2019 yil “___”_____ _______________ i.f.n., dots. T.M.Baymuratov 
 
 
Kirish 

---

349 
 
Hozirgi zamon moliyaviy hisob fanining keng qo‘llanishini talab qiladi. Oliy 
ta’lim Davlat standartiga ko‘ra “Iqtisod” va “Pedagogika” ta’lim sohalari bo‘yicha 
moliyaviy hisob bir nechta o‘zaro bog‘liq bo‘lgan va iqtisodiyotda tatbiq etiladigan 
bo‘limlardan iborat. “Moliyaviy hisob” fani iqtisodiyotda zarur bo‘lgan buxgalteriya 
hisobining: moliyaviy hisobning konseptual asoslari, asosiy vositalar ijarasi hisobi, 
nomoddiy aktivlar bilan bog‘liq operatsiyalar hisobi, chet el valyutasida ifodalangan 
aktivlar hisobi, tovar-moddiy zaxiralarini baholash va ularning sof sotish qiymati hisobi, 
pul mablag‘lari va debitorlik qarzlar hisobi, chet el valyutasida ifodalangan 
majburiyatlar hisobi, qarzlar bo‘yicha xarajatlar hisobi, aksiyadorlik kapitali hamda 
aksiya uchun daromad hisobi, maqsadli tushumlar hisobi, balans reformatsiyasi, 
konsolidatsiyalashgan moliyaviy hisobot hamda respublikamizdagi ijtimoiy-iqtisodiy 
islohotlar natijalari va ustuvor vazifalari masalalarini o‘z ichiga olgan bo‘limlar va 
ularning iqtisodiy tatbiqlaridan tashkil topgan.
“Moliyaviy hisob” fani iqtisod” ta’lim sohasi yo‘nalishlari uchun umumkasbiy va 
ixtisoslik fani sanaladi. Mazkur fanni o‘rganish jarayonida moliyaviy hisobni tartibga 
solish uchun mustahkam qonunchilik tizimi tashkil etildi: jumladan, Buxgalteriya hisobi 
to‘g‘risida»gi qonun (2016 yil, 13 aprel), «Mahsulot (ish, xizmat)larni ishlab chiqarish 
va sotish xarajatlarining tarkibi hamda moliyaviy natijalarni shakllantirish tartibi 
to‘g‘risida Nizom» (1999 yil, 5 fevral), «Buxgalteriya hisobining milliy standartlari» 
(1998-2018 yil) va boshqa me’yoriy hujjatlar qabul qilindi. Natijada qator iqtisodiy 
muammolar hal etildi. Moliyaviy hisobni tashkil etishning uslubi va uslubiyotini 
takomillashtirishdan maqsad milliy va xorijiy mutaxassislarni hisob siyosati va hisobot 
axborotlarini tushunishlaridagi farqni bartaraf qilish, moliyaviy hisobni me’yoriy 
tartibga soluvchi milliy tizimini yaratish, buxgalteriya hisobi va moliyaviy hisobning 
yagona konsepsiyasini yaratish va ularni iqtisodiyotimizning o‘ziga xos xususiyatlari 
hisobga olgan holda ishlab chiqish va tadbiq etish zaruriyatidan iboratdir. 
Bu maqsadga erishish uchun buxgalteriya hisobining asosi hisoblangan moliyaviy 
hisobni takomillashtirish, hisobni amalga oshirishda yangi progressiv usullarni qo‘llash, 
xo‘jalik faoliyatini tahlil qilish yordamida foydalanilmayotgan rezervlarni qidirib topish 
va ularni ishlab chiqarishga safarbar etish shu kunning dolzarb muammolaridan biri 
bo‘lib hisoblanadi.
Yuqoridagilardan kelib chiqib, xo‘jalik yurituvchi subyektlar faoliyati 
buxgalteriyasida ish yuritadigan kadrlarga alohida talablar qo‘yiladi. Bu fan 
iqtisodiyotning ajralmas qismi hisoblangan yuridik shaxslar tizimining buxgalteriya 
bo‘limlariga raqbatbardosh kadrlar yetkazib berishda muhim o‘rin tutadi.