“statistika” fani “tanlama kuzatish” mavzusi


Uya (seriya)li tanlab kuzatish



Yüklə 21,58 Kb.
səhifə4/5
tarix14.12.2023
ölçüsü21,58 Kb.
#178504
1   2   3   4   5
Uya (seriya)li tanlab kuzatish
Tanlashning bu usulini to‘plam birliklari kichikroq guruhlar yoki uya (seriya)larga birlashtirilgan to‘plam birliklari uchun qo‘llash qulaydir. Shunday seriyalar sifatida tovar partiyalari, tayyor mahsulotning ma’lum miqdordagi upakovkalari, talabalar guruhlari, brigadalar va boshqa birlashmalar bo‘lish mumkin. Seriyalab tanlash usulining mohiyati seriyalarni tasodifiy tanlash yoki mexanik tanlashdan iborat bo‘lib, har qaysi guruh birliklarini yalpi kuzatishdan iboratdir.
Har bir guruh (seriya) ichidagi birliklar yalpi kuzatish o‘tkazilishi sababli, seriyalab tanlash o‘rtacha xatosi (teng miqdordi seriyali tanlashda) faqatgina guruhlararo (seriyalararo) disperensiyalardan bog‘liq bo‘ladi va quyidagi formulalar bo‘yicha aniqlanadi:
Qaytarilgan tanlash usuli
Qaytarilmagan tanlash usuli
r - Tanlab olingan seriyalar soni;
R - seriyalar umumiy soni.
Zaruriy tanlama to‘plam hajmi bizga ma’lum bo‘lgan tanlash usullarida qo‘llaniladigan chegaralangan xatoni aniqlash uchun foydalaniladigan formulalar yordamida osongina aniqlaniladi.
Formulaning har ikkala tomonini kvadratga ko‘tarish va ayrim algebrik o‘zgartirishlardan keyin zaruriy tanlama to‘plam hajmi (n) quyidagi ko‘rinishiga keladi:
Tanlama kuzatish bosqichining eng so‘ngi bosqichi bo‘lib, kuzatish natijasida olingan natijalarni bosh to‘plamga yoyish bo‘lib hisoblanadi.
Biroq, ijtimoiy-iqtisodiy hodisalarni o‘rganishda, ko‘p hollarda bu jarayondan ilgari olingan natijalarni bosh to‘plamga yoyish mumkinligi nuqtai nazaridan kuzatish natijalari baholanadi.
Davlat statistikasi asosan quyidagi ishlarni amalga oshirishda tanlab kuzatish usulidan foydalanadi:
1) YAlpi ma’lumotlarni tanlab kuzatish:
2) Ishchi, xizmatchilar va tadbirkorlar oilalarning budjetlarini tanlab o‘rganish:

Yüklə 21,58 Kb.

Dostları ilə paylaş:
1   2   3   4   5




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin