O‘ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY TA’LIM, FAN VA INNOVATSIYALAR VAZIRLIGI TOSHKENT MOLIYA INSTITUTI “STATISTIKA VA EKONOMETRIKA” KAFEDRASI DOTSENTI M.RAXMATALIYEV TOMONIDAN “STATISTIKA” FANIDAN “STATISTIK MA’LUMOTLARNI TO‘PLASH NAZARIYASI VA AMALIYOTI” MAVZUSIDA TAYYORLANGAN MA’RUZA
4. Statistik kuzatish ma’lumotlarini qabul qilish va uni nazorati
1. Statistik kuzatish to’g’risida umumiy tushuncha
1. Statistik kuzatish to’g’risida umumiy tushuncha
Statistik kuzatish har qanday statistik tadqiqot ishlarining dastlabki va birinchi bosqichidir.
Statistik kuzatish deganda o’rganilayotgan hodisa va jarayonlar to’g’risidagi ma’lumotlarni ma’lum bir yagona ilmiy-tashkiliy dastur bo’yicha qayd qilishga va to’plashga tushuniladi.
Statistik kuzatish tamoyillariga to‘liq amal qilish har tomonlama to‘liq va ishonchli ma’lumotlarning hosil qilinishiga imkon beradi.
Statistik kuzatishning muhim qoidalaridan biri – kuzatish o’tkazishda to’plam birliklarini qamrab olish masalasidir. Bu masala ham makon, ham zamon chegarasida to’g’ri hal etilsa maqsadga muvofiqdir.
Statistik kuzatishning obyekti, ya’ni statistik to‘plam deb, kerakli ma’lumotlar to‘plash lozim bo‘lgan ko‘plab xodisa va jarayonlarga aytiladi. Mazkur to‘plam-ning elementlari statistik kuzatishning birliklari deb aytiladi.
Masalan, statistik kuzatish obyekti aholi bo‘lsa, statistik kuzatish birligi bo‘lib esa, ko‘zda tutilgan maqsadga qarab, alohida oila yoki shaxs bo‘lishi mumkin.