Strategies for the development of professional competence of future teachers based on the approach of cultural studies: problems and solutions
Yüklə 399,59 Kb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- O‘QITUVCHILARNING KOMMUNIKATIV KOMPETENLIGINI RIVOJLANTIRISH DOLZARB PEDAGOGIK MUAMMO SIFATIDA M.Raxmanova
|
INTERNATIONAL SCIENTIFIC-PRACTICAL CONFERENCE “STRATEGIES FOR THE DEVELOPMENT OF PROFESSIONAL COMPETENCE OF FUTURE TEACHERS BASED ON THE APPROACH OF CULTURAL STUDIES: PROBLEMS AND SOLUTIONS” October 19-20, 2023 77 O‘QITUVCHILARNING KOMMUNIKATIV KOMPETENLIGINI RIVOJLANTIRISH DOLZARB PEDAGOGIK MUAMMO SIFATIDA M.Raxmanova Chirchiq davlat pedagogika universiteti p.f.d., dotsenti https://doi.org/10.5281/zenodo.10003293 Hozirgi davrda bo‘lajak mutaxassislarda zamonaviy ko‘nikma va malakalarni kasbiy faoliyat uchun zarur darajalarda tarkib toptirish masalasi dolzarb sanalmoqda. Uzluksiz ta’limning har bir bo‘g‘inida ta’limiy, tarbiyaviy va rivojlantiruvchi pedagogik yondashuvlar tizimli olib borilsa-da, bo‘lajak mutaxassislarning pedagogik jamoaga tezkor uyg‘unlashishi, raqobatbardosh muhitga moslashishi, kasbdoshlari va boshqa ta’lim sub’ektlari bilan tez va samarali muloqotga kirishishi qiyin kechmoqda. Oliy ta’lim davrida talabalarni kasbiy-ijodiy muhitga erta tayyorlash maqsadida jamiyat talablari asosida harakatlanishga o‘rgatish choralarini ko‘rish muhim masala hisoblanadi. Qanchalik bu choralar tizimli va samarali texnologiyalarga asoslansa, shunchalik talabalarning pedagogik jamoaga uyg‘unlashib ketishi, ya’ni kasbiy amaliyotni qulay tashkil etishga, pirovardida ta’lim sifatiga erishiladi. Talabalarning nafaqat kasbiy faoliyat davrida, balki oliy ta’limda ham turli ijtimoiy munosabatlarda qaror qabul qilish, o‘z fikrini yetkazish, pedagogik nizolarda psixologik bosimsiz, qulay murosaa yo‘li bilan chiqib ketish kabi ijtimoiy ko‘nikma va malakalarga ehtiyoj sezishi kuzatilmoqda. Bo‘lajak o‘qituvchilar yuqori darajadagi kommunikativ kompetentligini namoyon qilishi kerak. Ma’lum darajasi, nutq va ijtimoiy-madaniy bilim, ko‘nikma va ko‘nikmalar majmui bo‘lib, ular muloqotning funktsional ko‘rsatkichlariga qarab kommunikativ tarzda kommunikativ xatti- harakatlarini maqbul va mos ravishda o‘zgartirishga imkon beradi va asos yaratadi. turli sohalarda malakali axborot va ijodiy faoliyat uchun. Kommunikativ kompetensiyasi quyidagi kompetensiyalardan iborat Nutq kompetensiyasi - maqsadli tildan muloqot va kognitiv faoliyat vositasi sifatida funktsional foydalanish: haqiqiy matnlarni (tinglash, o‘qish), shu jumladan tanlangan profilga qaratilgan matnlarni tushunish, ma’lumotlarni izchil asosli bayonotlarda uzatish qobiliyati ( o‘qish va yozish); aloqa sherigi maqomini hisobga olgan holda muloqot va og‘zaki bo‘lmagan xatti-harakatlaringizni rejalashtiring. Ijtimoiy-madaniy kompetentsiya - o‘rganilayotgan mamlakatlarining ijtimoiy-madaniy o‘ziga xosligi to‘g‘risidagi bilimlarni oshirish, ularning og‘zaki va og‘zaki bo‘lmagan xatti-harakatlarini ushbu o‘ziga xos xususiyatga mos ravishda tartibga solishni o‘rganish, umumiy va o‘ziga xos tilni farqlash ko‘nikmalarini shakllantirish, o‘z ona yurtining madaniyati va o‘rganilayotgan til mamlakati. Talabaning umumiy madaniy kompetensiyasini shakllantirish tarkibi uchta komponentni o‘z ichiga oladi: kognitiv, qadriyat yo‘nalishi va kommunikativ-faollik. Kommunikativ aloqada bo‘lish qobiliyati ijtimoiy vaziyatlarni boshqarish va uni boshqarish qobiliyatini talab qiladi. Ekinlarning xilma- xilligini bilish talabalarda multikulturalizm haqidagi tasavvurlarini birgalikda yashash normasi sifatida shakllantirishga yordam beradi va ularni zamonaviy ko‘p madaniyatli dunyoda faol va to‘liq hamkorlikka tayyorlaydi. Bundan tashqari, o‘qitish jarayoni doimo talabalarningetnik kontingentining o‘ziga xos xususiyatlariga bog‘liq bo‘lgan bir qator xususiyatlar bilan bog‘liq. Biroq, bo‘lajak o‘qituvchilarning kommunikativ kompetensiyasini shakllantirish muammosi nazariy va amaliyotda to‘liq o‘rganilmagan. Talabalarning o‘rgatish sohasidagi ilmiy tadqiqotlar va amaliy faoliyat tajribasini tahlil qilish talabalarning kommunikativ kompetentsiyasini shakllantirishning ob’ektiv zarurati bilan ilmiy pedagogik asoslarning yo‘qligi bilan qarama- Yüklə 399,59 Kb. Dostları ilə paylaş:
|