Строительные нормы и правила

 şərti q qatılığı (mq/m
3
) müəyyən edilən maddənin YVQ
n
və YVQ
w,z
-na bərabər qəbul edilir. 
10.4. Mexaniki ventilyasiya sistemlərindən toz-qaz hava qarışığının tullantıları, zontsuz boru və 
ya şaxtalardan, şaquli olaraq yuxarı istiqamətdə atılmalıdır: 
a) umumi mübadilə ventilyasiya ilə A və Б kateqoriyalı otaqlardan və ya 1-ci, 2-ci sinif 
təhlükəli zərərli maddələri və pis iyli maddələri xaric edən sistemlərdən; 
b) zərərli və pis iyli maddələrin və partlayış təhlükəli qarışıqların yerli sorucu sistemlərindən. 
10.5. İstehsalat sahələrinin ventilyasiya sistemlərindən tullantıların atmosferə atılma yerləri 
hesablama ilə müəyyənləşdirilməli və ya xarici havanın qəbiledici qurğularından üfüqi istiqamətdə 10 
m-dən az olmamaqla, üfüqi məsafə 10 m-dən az olduqda isə şaquli istiqamətdə 6 m məsafədə 
yerləşdirilməlidir. Bundan başqa, zərərli maddələrin yerli sorma sistemlərindən atılma yerləri, binanın 
ən hündür çıxıntısına qədər məsafə 10 m-dən az olduqda, dam örtüyünün daha hündür hissəsindən 2 
m-dən az olmayaraq hündürlükdə yerləşdirilməlidir. 
Qəza ventilyasiya sistemlərindən tullantıların atılma yerləri, yerdən borunun çıxışının aşağı 
kənarına qədər 3 m-dən az olmayaraq məsafədə nəzərdə tutulmalıdır. 
10.6. Partlayış təhlükəli buxar-qaz hava qarışığının yerli sorma sistemlərinin atılma 
mənbələrindən mümkün alışma mənbələrinin (qığılcım, yüksək temperaturlu qaz ) ən yaxın nöqtəsinə 
qədər məsafə l
z
aşağıdakı düsturla müəyyən ediləndən az olmayaraq qəbul edilməlidir: 

z
z
q
q
D
l

 4
≥ 10,
(16) 
burada D - tullantı mənbəyi çıxışının diametri, m; 
q - yanar qazların, buxarların, tozun tullantı mənbəyinin çıxışında qatılığı, mq/m
3
; 
q
z
- yanar qazların, buxarların və tozun, onlarda AYHAQ-ın 10 %-inə bərabər olan qatılığı, 
mq/m
3
. 
10.7. Əgər boru və ya şaxtalardan birində yanar maddələrin çökməsi və ya tullantılar qarışdıqda 
partlayış təhlükəli tərkib əmələ gəlməsi mümkün olduqda, sorucu ventilyasiya sistemlərindən 
tullantıların atılmaları ayrıca layihələndirilməlidir. 
Belə tullantıların bir boru və ya şaxta ilə xaric edilməsinə, hər bir havakəmərinin birləşmə 
yerindən çıxışın ağzına qədər odadavamlılıq həddi 0,5 saat olan şaquli qoruyucu hörgü qatı nəzərdə 
tutulmaqla, yol verilir. 

---

44