Строительные нормы и правила

İsitmə sistemlərində plastmas boruların quraşdırılmasına aid göstərişlər 
 
1. Bu göstərişlər isitmə sistemlərində istifadə edilən polimer materiallardan olan boruların və 
onların birləşdirici hissələrinin quraşdırılmasına aiddir. 
2. Boruların və birləşdirici hissələrin səthləri düz və hamar olmalıdır. Məmulatlarda böyüdücü 
cihazlardan istifadə etmədən görünən çatlara, oyuqlara, materialda çürümə izlərinə yol verilmir. 
Təmizlədikdən sonra çıxıntıların hündürlüyü 0,5 mm-dən artıq olmamalıdır. 
3. Boruların ucları boruların oxuna perpendikulyar kəsilməlidir və qırıntılardan 
təmizlənməlidir. 
4. Birləşdirici hissələrin yivləri tam profilli qopmamış və əzilməmiş olmalıdır və əl ilə bir-iki 
dövr bağlanmanı təmin etməlidir. 
5. Polimer materiallardan olan boruların birləşmə yerləri, armatur və sonluq sahələri dayaqlara 
və ya asqılara malik olmalıdır. 
Polimer materiallardan olan boruların dayaqlarında və asqılarında, eyni və ya daha yumşaq 
materialdan olan araqatıları nəzərdə tutulmalıdır. 
Üfüqi boru kəmərlərinin dayaqları arasındakı tövsiyə edilən məsafələr cədvəl 25.1-də 
verilmişdir. 
Cədvəl 25.1 
Nominal xarici diametr, mm 
Dayaqlararası məsafə, çox olmayaraq, mm 
16 
20 
500 
25 
32 
600 
40 
50 
750 
900 
63 
75 
1000 
1100 
90 
1200 
6. Diametri 32 mm-ə qədər olan şaquli boru kəməri üçün dayaqlar 1000 mm-dən yaxın 
olmayaraq, daha böyük diametrli borular üçün isə 1500 mm-dən yaxın olmayaraq quraşdırılır. 
7. Dayaqların ölçüləri boru kəmərlərinin diametrlərinə müvafiq olmalıdır. 
8. Sürüşkən dayağın konstruksiyası borunun yalnız ox istiqamətində hərəkətini təmin etməlidir. 
Boru kəmərinin dayaqda borunun sıxılma yolu ilə hərəkətsiz bərkidilməsinə yol verilmir. 
9. Boru kəməri divar və arakəsmələrdən keçirildikdə, boruların sərbəst yerdəyişməsi (o 
cümlədən giliz qoyulmaqla) təmin olunmalıdır. Boru kəmərləri divarın və ya döşəmənin 
konstruksiyasında gizli çəkildikdə boruların temperaturdan uzanmasının mümkün olması təmin 
edilməlidir. 
10. Boru kəmərləri çəkildikdə boruların temperaturdan uzanmasının kompensasiyası nəzərdə 
tutulmalıdır. Polimer materiallardan olan boruların dönmə bucaqlarında boruların sərbəst hərəkəti 
üçün yerlər (kompensasiya oyuqları) nəzərdə tutulmalıdır. Polimer materiallardan olan boru 
kəmərlərinin düz sahələrində hər 0,5 m-dən bir dayaqlar quraşdırıldıqda kompensatorların nəzərdə 
tutulmamasına yol verilir. 
Г-formalı elementlərin və П-formalı kompensatorların kompensasiya etmə qabiliyyətinin 
hesablanması borunun aşağıdakı düsturla müəyyən edilən termiki uzanmasından asılı olaraq aparılır: 

---

78 
t
L
l



