Sual dünyanın siyasi xəritəsinin formalaşması Si­ya­si xə­ri­tə

Mər­kə­zi Me­sa­lar su ilə yax­şı tə­min olun­muş­dur.- qa­pa­lı dağ çö­kək­lik­lə­ri-bu­ra­da ye­ral­tı su­lar­dan ge­niş is­ti­fa­də olu­nur. Ler­ma­-Mek­si­ka­da ən bö­yük göl olan Ça­pa­la tö­kü­lür. Göl­dən son­ra bu çay su­yu­nu Rio-Qran­de-de Sant­ya­­qo adı al­tın­da Sa­kit okea­na axı­dır.

Mon­te­su­ma yay­la­sı­nın ikin­ci bö­yük su ar­te­ri­ya­sı Pa­­nu­ko­dur. Ça­yın yü­xa­rı sis­te­mi Mər­kə­zi Me­sa­lar­dan şərq­də yer­­lə­şir, ora­dan ay­rı­la­raq Şər­qi Syer­ra – Mad­re­nin dik ya­mac­l­­a­rı ilə gur axa­raq Pa­nu­ko adı al­tın­da Mek­si­ka kör­fə­zi­nə tö­kü­lür.

Vul­ka­nik Syer­ra­dan cə­nub­da, ya­ğın­tı­la­rın bol ol­du­ğu əra­zi­də çay şə­bə­kə­si sıx­dır. Cə­nu­bi Syer­ra – Mad­re dağ­la­rı­nın şi­mal ya­mac­la­rın­dan baş­lan­ğı­cı­nı gö­tü­rən Bal­sas ça­yı Sa­kit okea­na, Çya­pas yay­la­sın­dan baş­la­nan Usu­ma­sin­ta ça­yı isə Mek­si­ka kör­fə­zi­nə tö­kü­lür. Yu­ka­tan ya­rı­ma­da­sı ye­rüs­tü axın­dan məh­rum­dur. Əhəng­daş­lı karst mən­şə­li bu dü­zən­lik­də ye­ral­tı su­lar­dan ge­niş is­ti­fa­də olu­nur.

öl­kə­nin ge­niş əra­zi­sin­də gur ya­ğın­­tı­la­rı olan rü­tu­bət­li yay iq­li­mi üs­tün­lük təş­kil edir. Ona gö­rə də Mek­si­ka­nın bü­tün çay­la­rı üçün güc­lü daş­qın sə­ciy­­yə­vi­dir. Öl­kə­də təh­lü­kə­li daş­qın­lar rü­tu­bət­li şərq dağ ya­mac­­la­rın­da, Usu­ma­sin­ta – Qri­xal­va höv­zə­sin­də – pa­yız tro­pik sik­lon­la­rı­nın tə­si­ri­nə mə­ruz qa­lan ra­yon­lar­da baş ve­rir.