Sual dünyanın siyasi xəritəsinin formalaşması Si­ya­si xə­ri­tə

Sə­na­ye. CAR-ın iq­ti­sa­diy­ya­tı­nın struk­tu­run­da dağ-mə­dən sə­na­ye­si öz əv­vəl­ki əhə­miy­yə­ti­ni sax­la­mış­dır.-qı­zıl və pla­tin çı­xa­rıl­ma­sı öl­kə­də apa­rı­cı sa­yı­lır. Dün­ya qı­zıl eh­ti­ya­tı­nın ya­rı­dan ço­xu, is­teh­sa­lı­nın 1/3-i CAR-ın pa­yı­na dü­şür. 1970-ci il­lə­rə­dək qı­zıl ha­si­la­tı ar­tır­dı və hə­min il­də min ton qı­zıl çı­xa­rıl­mış­dı. Son­ra­kı il­lər­də qı­zıl is­teh­sa­lı 50% azal­sa da, ha­zır­da ÜDM-un 4%-i onun pa­yı­na dü­şür. Yo­han­nes­burq­da­kı köh­nə mə­dən­lər­də qı­zıl eh­ti­ya­tı azal­dı­ğın­dan, Oranj əya­lə­tin­də is­teh­sal art­mış­dır.

CAR-da uran çı­xa­rıl­ma­sı­na 1950-ci il­lər­dən baş­la­­nıl­­mış­­dır. Uran əsa­sən is­ti­fa­də­si məh­dud­laş­mış qı­zıl ha­si­­la­tı şax­ta­la­rın­da­kı lay­lar­dan çı­xa­rı­lır. CAR dün­ya­da al­maz is­teh­­sal edən iri döv­lət­dir. Onun kəş­fi­ya­tı ilə trans­mil­li «De Birs» şir­kə­ti məş­ğul­dur. Al­maz Kim­ber­li və Post­mas­burq şə­hər­lə­rin­də «Kim­ber­li bo­ru­su» ad­lan­dı­rı­lan yer­­lər­­də, Pre­to­ri­ya ya­xın­lı­ğın­da çı­xa­rı­lır. Qərb sa­hi­lin şelf zo­­na­sı, öl­kə­nin di­gər yer­lə­rin­də də (Na­mak­va­lend və s.) al­maz eh­ti­ya­tı var­dır.

CAR-da də­mir fi­li­zi, man­qan, mis, alü­mi­ni­um, xro­mit, va­na­di­um, ti­tan, sür­mə çı­xa­rı­lır. Dün­ya xro­mit eh­ti­ya­tı­nın 70 %-i Buş­veld vul­ka­nik komp­lek­sin­də­dir man­qan eh­ti­ya­tı­ Şi­ma­li Keyp­lend vi­la­yə­tin­də­dir. Öl­kə­də mi­ne­ral sər­vət­lə­rin in­ten­siv kəş­fiy­ya­tı iri dağ-sə­na­ye ra­yon­la­rı­nın for­ma­laş­ma­sı­na sə­bəb ol­muş­dur. Bun­lar­dan ən mü­hüm­lə­ri Qo­tenq əya­lə­ti­ni əha­tə edən Vit­va­ters­rand (qı­zıl, uran, daş kö­mür, al­maz və s.), on­dan şi­mal­da Buş­veld (pla­tin, xro­mit, də­mir-ti­tan və s.), şərq­də Bö­yük Veld (xro­mit, va­na­di­um, az­best), Vit­va­ters­rand­dan cə­nub-qərb­də al­maz ya­taq­la­rı olan Kim­ber­li ra­yo­nu yer­lə­şir.