Süleyman sani axundov seçİLMİŞ ƏSƏRLƏRİ
Yüklə 3,42 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
Milli Kitabxana
317
vücuduna bənzəyirdi. Yaranı yuyub bağladım. Sonra ümumi odaya almağı əmr etdim. Bu vaxt bacım mənə yaxınlaşıb yavaş dedi: - Xəstəni tək odaya qoymağı əmr et. - O nə üçün? - Sonra deyərəm. Mən xəstəni xüsusi odaya aparmağı əmr verib, mənzilimə qayıtdım. Tahirənin yaralıya təcili surətdə baxmaq təkidi, müəmmalı təklifi məni şübhəyə salmışdı. Burada bir sirr var, - deyə fikrə getdim. Aradan on dəqiqə keçmiş Tahirə də daxil oldu. - Yaralını tanıdınmı? – deyə sordu. - Yox, kimdir? - Şahbaz bəy... Məni heyrət görürdü. Dörd il icərisində nə qədər dəyişiklik... "Kommunizmi silah gücü ilə yürütmək istəsəniz, məni sıranızda yox, müqabilinizdə görərsiniz" sözü yadıma düşdü. - Şahbaz bəy körpünü dinamitlə uçurmaq istədikdə, qarovulçu əsgər güllə ilə vurmuş, - deyə Tahirə əlavə etdi. - Xəstənin halı indi necədir? - Huşu gəlmiş, ancaq böhran içindədir. - Hərarəti neçədir? - 39,5. - Həkimlərdən kim baxır? - Yoldaş İvanov. - Gedək, - deyə qalxdım. Qəlbimdə bir iztirab ilə Şahbazın yanına gəldim, nəbzini aldım. - Yəqin malareya ilə xəstələnmiş. İndi də bu hərarət onun hərarətidir. - Yarasından heç bir qorxu yoxdur. Kaş ağır bir öldürücü yara olaydı. - O nə üçün? – deyə Tahirə iztirab ilə sordu. - Qızıl Ordu ilə müharibə edən əksinqilabçı ağanın, körpü dağıtmağa qəsd edən bir mühəndisin nə olduğunu bilirmisən? Bunu eşitdikdə Tahirənin rəngi üzündən qaçdı. Əski məhəbbət qəlbindən helə çıxmadığını büruzə verdi. - Xəstəyə baxmağa yoldaş İvanov kimi təyin etmiş? - Məni.
Milli Kitabxana 318
- Sən yaramazsan. - Nə üçün? - Məsləhət belədir. Get bacı Markovanı göndər. Tahirə məyus və pərişan odadan çıxdı. Bir azdan sonra Şahbaz gözlərini açdı. Zəif səslə sordu: - Mən haradayam? Mən sandalya alıb yanında oturdum. Şahbaz böhranlı gözlərini üzümə dikdi, diqqətlə baxdı. - Fəxrəddin, mən nə üçün buradayam? - Şahbaz, sən yaralısan, bura da xəstəxanadır. - Düşünürəm... Düşmən əlindəyəm. - Qət etmə, yaran yüngül yaradır, Tezliklə sağalarsan... - Sonra da güllə qabağında... - Biz xəstə ilə müharibə etməyirik. Daha danışmağa izin verməyirəm, - deyə mən ayağa qalxdım. Bu halda Markova daxil oldu. - Yoldaş Markova, bu xəstəyə siz baxacaqsınız. Xəstəyə yaradan artıq malareya əziyyət verir. Kinə təyin edirəm. Gündə üç dəfə verərsiniz. Çox su içməyə izin verməyiniz, əvəzində çay veriniz. Mən qapıya tərəf yönaldım. Qapıdan çıxdıqda qulağıma Şahbaz tərəfindən - iki dost, iki düşmən, - sədası dəydi. * * *
Şahbaz sürətlə sağalırdı. Bu isə onu şad etməyirdi. Bir dəfə Markova onun yarasına yod sürtüb bağlayırmış. Şahbaz fürsət tapıb yod şüşəsini qapıb içmək istədikdə bacı əlindən alır. Şahbazın halı məni dərin düşündürdü. Sağaldıqdan sonra əvvəl hərbi tribunal, sonra güllə qabağında. Onun üçün nicat yolu yox idi. Məndən heç bir yardım gözləməyirdi, çünki bilirdi ki, mən kommunizm uğrunda hər bir şeydən keçirəm. O bilirdi ki, mən onunla şəxsən səmimi dostam, lakin məfkurəcə dərin düşmən. "İki dost, iki düşmən" mənası bu idi. Son zamanlar Şahbazda dəyişiklik görünürdü. Qəlbi açıq danışıb gülürdü. Hətta şuxluq tərzi ilə bəhs də edirdi: - Fəxrəddin, dediyimi geriyə alıram. Mən sizin hökm sürmənizə üç gün vaxt vermişdim, amma siz üç ildir ki, hökumət aparırsınız. Lakin ömrünüzə az qalmışdır... - Səninlə mənim ömrümə çatar, - deyə mən cavab verdim.
Milli Kitabxana 319
* * * Bir səhər növbətçi bacı kabinəmə daxil olub dedi: - Yoldas Fəxrəddin, Şahbaz bəy odasından yox olmuş. Bu xəbəri eşitdikdə sanki başıma bir ildırım çaxdı. - Növbətçi həkim kimdir? - deyə sordum. - Yoldaş İvanov. - Buraya çağırınız. Bacı getdi. Mən böyük iztirabda idim. Xəyalıma dürlü-dürlü şübhələr gəldi. İvanov daxil oldu. - Yoldaş İvanov, xəstə Şahbaz bəy necə olmuş? - Yoldaş müdir, hər yeri arayıb axtarış etmişəm. Gördüm döyən yoxdur. Mənim zənnimcə Şahbaz bəy dünən, cümə günü qaçmışdır; çünki xəstə əsgərlərin görüşünə yaxın adamlar, ancaq o günü buraxılır, o da komandanın buraxılış vəsiqəsilə. - Fikriniz məncə doğrudur, lakin Şahbazın yanına bir kəs buraxılmamış. Buradan da mənim imzam ilə vəsiqə üzrə buraxılır, bu da olmamış. - Şahbaz bəyi buradan qaçırmışlar, - deyə İvanov mənalı nəzərlə üzümə baxdı. - Kim qaçırmış? Bunu sizdən tələb edirəm, - deyə səsimi ucaltdım. - Onu ərkan-hərb tərəfindən təyin olunmuş Fövqəladə komisyon arayıb tapar!.. Şübhəsiz İvanov bu işdə məni müqəssir edirdi, etməyə də haqlı idi; çünki mənim Şahbaz ilə əski dostluğum, onu yüngül yaralı olarkən ayrı odaya buraxdığım və sonra da ona artıq diqqət etdiyim, bunların hamısı mənim əleyhimə idi. Həmin fikrə Fövqəladə komisyon da gəldi. Komisyon tərəfindən aparılan istintaq yeni bir şey açdı, o da cümə günü xəstəxanadan mənim imzam ilə bir qadının dışarıya buraxılması, o qadın təğyiri-libas etmiş Şahbaz bəy imiş. Əlbəttə, komisyon məni danışdırdıqda imza saxta olduğunu asanlıqla isbat edəcəkdim, lakin məni xof və şübhəyə salan bacım Tahirə idi. Bu ittifaq düşəndən bəri onunla görüşməmişəm. Bu halda Markova kabinəyə daxil olub dedi: - Yoldaş müdir, Tahirə dünən axşam şəhərə getmiş, indiyə kimi qayıtmamış... Milli Kitabxana 320
Bunu eşitdikdə bütün bədənimə bir lərzə yayıldı. Tahirənin Şahbazın dalınca qaçması mənə aşkar oldu. Titrək bir səslə Markovaya dedim: - Yəqin tanışıgildə gecikib qalmışdır, gəlib çıxar. İndi vəzifəniz dalınca olunuz. - Markova getdi. Bir azdan sonra komisyon məni danışdırdı. - Yoldaş Fəxrəddin, cümə günü sizin izniniz ilə dışarıya buraxılan kimdir? – deyə komisyon sədri sordu. - Eylə ittifaq olmamış. - Bu imza sizindirmi? - deyə vəsiqəni mənə uzatdı. Mən alıb diqqətlə baxdım, xətt Tahirənin olduğunu bildim. - Bu imza mənim deyil, saxtadır. - Kimin xətti olduğunu bildinizmi? - Bəli, bacım Tahirənindir. - Bu cinayəti yapmağa Tahirəni nə və bəlkə, kim vadar etmişdir? - Əskidən Şahbaz bəyə bağladığı və burada görüşdükdə təzələnən məhəbbət. Bu barədə mən müfəssəl məlumat verdim. Komisyon bir neçə sual-cavabdan sonra istintaqı bitirdi. * * * Mənim üçün hərbi məhkəmə quruldu. Komisyona verdiyim şəhadəti burada təkrar etdim. Bu vaxt məhkəmə sədri: - Şahidi gətirin, - deyə əmr etdi. Bacım Tahirə daxil oldu. S ə d r. Vətəndaş Tahirə, bu iş barəsində nə bilirsiniz? Söyləyiniz. T a h i r ə. Saxta vəsiqəni imza edən, Şahbaz bəyi öz libasıma geyindirib qaçırdan mənəm. Sonra mən özüm də yapdığım cinayətdən qorxub qaçdım. İndiyə kimi şəhərdə gizlənmişdim. Qardaşımı müqəssir etdiyinizi bilib gəlmişəm. Qardaşımın bu işdə heç bir əlaqəsi və xəbəri yoxdur. Hamısını mən tək özüm etmişəm. S ə d r. Şahbaz bəyi qaçırtmaqdan məqsədiniz nə idi? T a h i r ə. Onu ölümdən xilas etmək. S ə d r. Nə üçün? T a h i r ə. Mən onu sevirəm.
Milli Kitabxana 321
Sədr on dəqiqə tənəffüs elan edib üzvlərlə müşavirə odasına getdilər. Bu zaman Fövqəladə komisyon sədri yanıma gəlib dedi: - Yoldaş Fəxrəddin, mən istintaq apardığım zamandan sizin bu işdə müqəssir olmadığınıza inanmışdım. Lakin şübhəyə salan imzanız idi. Onu da ekspertlər tədqiq edib aydına çıxardılar. Bacınızın yox olması komisyon üzvlərinin bir neçəsini şübhəyə salmışdı. İndi o da aydınlığa çıxdı. Bu vaxt sədr, üzvlərlə məhkəmə salonuna daxil oldular. Sədr məhkəmənin qətnaməsini oxudu. Mən azad olub, Tahirə həbsə alınıb yeni məhkəmə qurulacağım elan etdi. Lakin binəva bacım yeni məhkəməni görmədi. Qətnamə oxunduqdan sonra özü ilə gətirdiyi süleymanini içib yerə yıxıldı. Sağaltmaq mümkün olmadı. Canını Şahbaz bəyə bağladığı eşqə fəda etdi.
|