Süleyman sani axundov seçİLMİŞ ƏSƏRLƏRİ
UŞAQLIQ HƏYATIMDAN XATİRƏLƏR
Yüklə 3,42 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
Pərdə
Milli Kitabxana 65
Drama 3 pərdədə İŞTİRAK EDƏNLƏR Ə m i r a s l a n a ğ a - 50 yaşında, böyük mülkədar. C a h a n g i r a ğ a - onun oğlu, 22 yaşında, bolşevik. P ə r i c a h a n x a n ı m - onun qardaşı qızı, Cahangirin nişanlısı, 20 yaşında. G ö v h ə r x a n ı m - Əmiraslan ağanın arvadı. Ə d i l b ə y - Cahangir ağanın dayısı, bolşeviklərin tərəfdarı. H a d i l ə l ə - Cahangirin lələsi. S ə l i m b ə y H e y d ə r b ə y }Bəylər. M u x t a r b ə y M e h r ə l i b ə y H a c ı İ m a n q u l u - tacir, 60 yaşında. M o l l a S a d ı q - axund. Cəfərqulu - qolçomaq, S ə n ə m S ə f ə r }Əmiraslan ağanın xidmətçiləri. Ə h m ə d Bir neçə qoşun əhli, bir neçə kənd əhli. B İ R İ N C İ P Ə R D Ə Hadisə ilk baharda, böyük mülkədar Əmiraslan ağanın dağ döşündəki kəndində vaqe olur. Kəndin üst tərəfində hasarlanmış əski bir köşk (qala), onun yaxınlıgında Əmiraslan ağanın evi. Səhnə Əmiraslan ağanın otağını göstərir. Otağın divarları və səqfi Firdovsinin "Şahnamə" əsərinin qəhrəmanlarının rəsmi ilə müsevver, pəncərələrin şüşələri rəngbərəngdir. Açıq pəncərələrdən dağlar, çay və qala görünür. G ö v h ə r x a n ı m (tək). Xudaya, mən nə günahın sahibiyəm ki, məni belə böyük bir bəlaya giriftar etdin? Tam üç ildir ki, gözlərimin nuru, ciyərparəm, yurdumun çırağı, tək bir övladımın həsrətini çəkirəm. Cahangirim, gözəl oğlum, cavan oğlum, başına nə bəla gəldi ki, bu uzun müddətdə gəlib əziz vətəninə çıxa bilmədin? Söyləyirlər ki, Rusiyada inqilabdır. Orada su yerinə qan axır. İnsanlar acından
Milli Kitabxana 66 tələf olurlar. Ya rəbbi! Bu tökülən göz yaşıma rəhmin gəlsin. Ey uca tanrı! Ey böyük allah! Ey cəmi yaranmışın pənahgahı! Oğlumu səndən istəyirəm. Ciyərparəmi tezliklə mənə yetir (Hadi lələ daxil olur. Gövhər xanım iztirab ilə.) Hadi lələ, nə xəbərlə gəlmisən? Oğlumdan bir şey bildinmi? H a d i l ə l ə (məyus bir hal ilə). Xeyr, xanım, şəhərdə bir adam qalmadı ki, ondan Cahangir ağanı soruşmamış olam. Lakin bir şey hasil olmadı. Rusiya yolu hər tərəfdən bağlı, bir gediş-gəliş yox... G ö v h ə r x a n ı m (ağlar səslə). Demək,heç ümid yox, çarə yox... H a d i l ə l ə. Xanım, bircə çarə var... G ö v h ə r x a n ı m. O nə çarədir? Tez ol, de, ürəyim tab etmir! H a d i l ə l ə. Xanım, sənə məlumdur ki, Cahangir ağanı bu əllərim üstə böyütmüşəm. Gecələr nağıl deyib yatırtmışam. Gündüzlər gəzdirib muğayat olmuşam. Mən bilirdim ki, onun ayrılığına dözə bilməyəcəyəm. Onun üçün də Rusiyaya gedən zaman Əmiraslan ağanın ayaqlarına yıxılıb yalvardım ki, məni Cahangir ağadan ayırma, onunla Rusiyaya getməyə, mənə də izin ver, razı olmadı. Bu əhvalat yadındadırmı? G ö v h ə r x a n ı m. Bəli, yadımdadır. Sənin də yadındadırmı, mən onun ayaqlarına düşüb yalvardım ki, məni bədbəxt etmə, bu səkkiz il oxuduğu kifayət edər. Bir belə mal-dövlət sahibidir. Daha nəyə ehtiyacı var ki, cavan ömrünü qürbət ölkədə çürüdə. Mənim də sözümə qulaq asmadı. Dedi: "Gərək mənim oğlum universitet qurtara!" Özün de bilirsən ki, istər dünya alt-üst olsun, Əmiraslan ağa dediyindən dönməz. H a d i l ə l ə. Ağanın o xasiyyətini mən də bilirəm. İndi fikrim budur ki, Bakıya gedəm, oradan bir xəbər biləm. Bu da mümkün olmasa, Rusiyaya gedərəm, ağamı axtarıb taparam. G ö v h ə r x a n ı m (təəccüblə). Sənmi? H a d i l ə l ə. Bəli, mən. Gecələr yata bilmirəm, xəyalıma cürbəcür fikirlər gəlir. Deyirəm, bəlkə, o təhlükədədir, məni imdada çağırır, mənsə burada istirahət edirəm. Yox, xanım, daha səbir edə bilmərəm, getməliyəm. G ö v h ə r x a n ı m. Hadi lələ, Əmiraslan ağa səni buraxarmı? H a d i l ə l ə. Bilirəm, buraxmaz, lakin mən ondan izinsiz gedəcəyəm və bir də ağanın mənə nə ehtiyacı var? Qulluğunda duran xidmətçilər çoxdur. Mənim getməyimdən xəbəri olmayacaqdır. Sizin də bu sirri kimsəyə deməyəcəyinizə əminəm.
|