Süleyman sani axundov seçİLMİŞ ƏSƏRLƏRİ

Pərdə

---

Milli Kitabxana

133

BİR EŞQİN NƏTİCƏSİ

Bir pərdəli, iki şəkilli

İŞTİRAK EDƏNLƏR

K ə r b ə l a y ı N ə b i - əlli yaşında, şişman.

Ş ö v k ə t - on iki yaşında, qaçqın bir qız, Kərbəlayı Nəbinin xidmətçisi.

P ə r i c a h a n - 35 yaşında, Kərbəlayı Nəbinin qulluqçusu.

M o l l a R ə h i m

M ə ş ə d i S ə f d ə r q u l u

Kərbəlayı Nəbinin kirayənişinləri.

Q ı z x a n ı m - Məşədi Səfdərqulunun arvadı.

M a r a l x a n ı m - kommunist.

Ə l i - onun oğlu, səkkiz yasında.

Ş i r ə l i.

İki milis nəfəri.

BİRİNCİ ŞƏKİL

Səhnə Kərbəlayı  Nəbinin  qonaq  otağını  göstərir, otaq  bəzəkli  bir  otaqdır.  Üç

tərəfdən qapı açılır.

P ə r i c a h a n (otağı nizama salarkən söylənir.) Kişilərdə heç vəfa olmazmış.

Xanım öləni heç bir ay olmaz, ağa evlənmək fikrinə düşübdür, yaşı da əlli beşdən

yuxarıdır. Xanımın vəfatından bəri şadlığından bilmir ki, nə etsin. On beş yaşında

cavan  kimi  gah  oxuyur,  gah  oynayır,  gah  güldən  dəm  vurur,  gah  bülbüldən.  Bir

söz,  eşq  başına  vurmuş.  Ancaq  başa  düşə bilmirəm  ki,  bu  eşq  kimədir.  Məndən

başqa  burada  arvad  yoxdur.  Ağa əvvəllərdə də mənlə mazaqlaşardı,  məni

çimdiklərdi,  mənə söz atardı.  Yəqin bu eşq  mənədir. Nə yaxşı  iş olardı  ki, birdən

ağa məni alaydı, bu evə xanım edəydi. Odur oxuya-oxuya gəlir.

K ə r b ə l a y ı N ə b i (əlində həna daxil olur.)

Məzəlim, ay məzəlim,

Gözəlim, ay gözəlim.

Mən səni çox sevərəm.

Mən səni çox sevərəm.

---

Milli Kitabxana

134

Ay qız ey, irəli gəl. (Pəricahan irəli gəlir, saqqalını göstərərək.) De görüm, bu

nədir?

P ə r i c a h a n. Buy, ay ağa, nə deyirsən? Saqqaldır, dayna.

K ə r b ə l a y ı  N ə b i. A kişilər, bu qız düz iyirmi beş ildir ki, mənim evimdə

qulluqçudur.  Mən  bu  "dayna"  sözünü  buna  tərk  etdirə bilmədim.  A  mürtəd  qızı,

mürtəd! Xeyr, saqqal deyil.

P ə r i c a h a n. Ağa bəs nədir?

K ə r  b ə l  a  y  ı    N ə b  i.  Nə bilim  nədir?  Süpürgə çöpüdür.  Koldur,  kosdur,

qanqaldır. Hər nə zibil isə, ancaq saqqal deyil.

P ə r i c a h a n. Ay ağa, nə danışırsan? Üzdə də qanqal bitərmi?

K ə r b ə l a y ı N ə b i. Elə məndə onu səndən soruşmaq istəyirdim. Bu gün

məni,  sən  kafir  qızı,  taytuşlar  yanında  biabır  etmisən.  Hər  kəs  görür,  deyir  ki,

Kərbəlayı Nəbi, nə bərk qocalmısan. Balam, mən haradan qoca oldum? Çox olsa,

çox olsa, otuz beş sinnim var.

P ə r i c a h a n.  Vaxsey,  ay  ağa,  nə deyirsən?  Demək,  mən  bu  evə qulluqçu

gələndə sən on yaşında uşaq idin?

K ə r b ə l a y ı N ə b i. Kəs səsini, kafir qızı kafir. Dəli şeytan deyir bu saqqalı,

bığı qırxdır tök yerə, 25 yaşında cavan ol. Onda da söyəcəklər ki, Kərbəlayi Nəbi

komsomol olubdur.

P ə r i c a h a n.  Ağa,  Maral  xanım,  belə bizim  qonşumuz  hər  gün  küçədən

gedəndə mənə deyir ki, gəl səni də kluba yazım.

K ə r b ə l a y ı N ə b i. Ay qız, nə deyirsən? Kluba!

P ə r i c a h a n. Ağa, vallah, doğru deyirəm. O axşam Məşədi Səfdərqulu yenə

piyan gəlib yazıq Qızxanımı döyməyə başladı. Onun qışqırığına Maral xanım gəlib

çıxdı.  Vallah,  ağa,  Məşədi  Səfdərqulunun  üstə elə qışqırdı  ki,  kişi  qorxusundan

piyanlığından lap ayıldı. Maral xanım dedi ki, bir də eşidəm sən arvadını döyürsən,

ya incidirsən, tutub çekaya salacağam.

K ə r b ə l a y ı N ə b i. Çekaya?

P ə r i c a h a n. Bəli, çekaya!

K ə r b ə l a y ı N ə b i.  Bilmirəm,  bu  kafir  qızı  haradan  gəlib  mənə qonşu

oldu?  Pəricahan,  bolşeviklər  kafirdirlər,  onlar  allahı  inkar  edirlər.  Peyğəmbərə,

imama,  müctəhidə,  pirə inanmırlar.  Birdən  ağlını  unudub  onlara  qoşularsan,  onda

inkir-minkirə nə cavab verəcəksən. Məgər cəhənnəmin odundan qorxmursan?

P ə r i c a h a n. Xeyr, ağa, mən elə dinsizlərə qarışmaram, arxayın ol.

---