Süleyman sani axundov seçİLMİŞ ƏSƏRLƏRİ
Yüklə 3,42 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
Milli Kitabxana
176
bəyin nəslini qırıb, yer üzündən məhv edəm. Onun əmisi oğlu Tağı bəyi və nökəri Fərəci öldürüb qaçaq düşdü. Y a s ə m ə n. Piri baba, nə vaxt ki, bədbəxtlik bizə üz verməmişdi, Əlimərdan məni sevib mehriban dolanırdı. Qəmər qəziyyəsindən sonra büsbütün dəyişilib, arvad adını yanında çəkmək mümkün deyil. Mənlə xudahafiz edendə dedi ki, Yasəmən, qız doğsan öz əlimlə, qədim ərəblər tək, boğub atacağam. Baba, dönmüş taleyim burada da məni ərimin yanında xəcil etdi, qız doğdum. P i r i b a b a. Qəm etmə, qızım, övlad şirin olar. Özün görəcəksən ki, necə əzizləyib sevəcəkdir. Y a s ə m ə n. Allah sən deyən kimi edəydi, baba. P i r i b a b a. Qorxma, elə də olacaqdır, bax, bu meşə sahibi Həsənqulu ağa da oğul həsrəti çəkirdi. Allahtaala ona qızı Züleyxanı verdi. Mən bu sinnə çatmışam, amma atanın qıza elə məhəbbət bağladığını görməmişəm, eşitməmişəm. Bax, bu evi Həsənqulu ağa qızı üçün tikdirmişdir. Ağa burada həftələrlə ov edəndə, Züleyxa xanım da qaravaşları ilə burada yaşardı. Xalisə onun istəkli qulluqçularından biri idi. Ağanın ondan başqa övladı olmadı. İndi bu meşənin sahibi həmin Züleyxa xanımdır. Yasəmən, Əlimərdan da qızını inşallah elə sevəcəkdir. Y a s ə m ə n. Ah, o günü görsəydim, ölməzdim. P i r i b a b a. Xalisə gəlib çıxmadı. Xörək nə vaxtı bişəcəkdir? Y a s ə m ə n. Odun yoxdur, olsaydı durub özüm bişirərdim. P i r i b a b a. Onda, mən durum oduna gedim, ona kimi də Xalisə gəlib çıxar. (Baltanı və ipi götürüb gedir.) Y a s ə m ə n (yalnız, çağanı beşikdən götürüb). Xudaya, dərgahına el götürüb dua edirəm, mənə əta etdiyini - bu məsum balanı ata məhəbbətindən məhrum etmə. (Laylay çalır.) Laylay dedim yatasan, Qızıl gülə batasan. Qızıl gül bağın olsun, Kölgəsində yatasan. Balam, a laylay. Gülüm, a laylay, a laylay. Mən aşiqəm balasın, Laçın verməz balasın. Mən balamı istərəm, Balam istər balasın. Milli Kitabxana 177
Bu halda həyət qapısı döyülür. Yasəmən gedib açır, Həcər xanım qucağında bir körpə uşaq daxil olur. H ə c ə r. Yasəmən, nə təəccüblə mənə baxırsan? Yoxsa məni tanımırsan? Y a s ə m ə n. Bilmirəm, yuxu görürəm, ya doğrudan da Həcər xanımı görürəm. H ə c ə r x a n ı m. Doğru deyirsən, Şahbaz bəyin arvadı quldurbaşı Əlimərdanın evində, bu yuxu deyil nədir? Gəl, otur dərdimi sənə söyləyim. (Skamyada otururlar.) Yasəmən, irəlidə sən mənim xidmətçim olmusan. Xeyr, səhv etdim, xidmətçim yox, sevgili bacım olmusan, sirr yoldaşım olmusan. Yasəmən, o günlər yadındadırmı? Y a s ə m ə n. Bəli, yadımdadır. H ə c ə r x a n ı m. Başımızda eşq sevdası, ürəyimizdə məhəbbət atəşi, son Əlimərdanı sevirdin, mən Nadir bəyi. Sən məhəbbət uğrunda cəfa çəkdinsə de, axırda sevgilinə gedib, məramına çatdın. Lakin mənim baharım solub, zimistan oldu. Yadındadırmı, bir gündə iki şəxs mənə elçi düşdü, biri sevdiyim, söz verdiyim Nadir bəy, o biri bədəxlaq, bədxasiyyət, çaxır içən, günlərini meyxanalarda keçirən Ş a h b a z b ə y. Nadir bəy kasıb, Şahbaz bəy dövlətli. Borc boğazına çıxmış, mülkü, evi Şahbaz bəyin yanında girovda olan atamın meyli kimdə olması məlum idi. Yadındadırmı, mən Şahbaz bəyə getmək istəmədim. Y a s ə m ə n. Bəli, yadımdadır. Atanız dedi: Həcər, Şahbaz bəyə getməsən, özümü öldürəcəyəm. H ə c ə r x a n ı m. Anam da saçlarını yoldu ki, bizi bədbəxt etmə, küçələrə salma. Axırı mən razı oldum. Şahbaz bəyə gözləri yaşlı getdim. O gündən cəfalarım, bəlalarım başlandı... Şahbaz bəy evimi cürdüxanaya, qumarxanaya döndərib, çəngilər ilə kef etməyə başladı. Nadir mənim göz yaşıma dözə bilməyib baş götürüb bu vilayətdən getdi. Axırda Şahbaz bəyin binamusluğu bir dərəcəyə çatdı ki, öz süd bacısı, qardaşı Əlimərdanın bacısı Qəmərin namusuna toxundu. Y a s ə m ə n. Ah, indi məni də gözü yaşlı qoyan o binamus oldu. H ə c ə r x a n ı m. Yasəmən, o zaman, o iki körpəm olmasaydı, biri Şəmsi, o biri Zöhrə, inan ki, mən də özümü Qəmər kimi qayadan atmışdım. Y a s ə m ə n. Yazıq Qəmər, qardaşım İbada nişanlı idi. Bir-birlərini çox istəyirdilər. Sonra İbad da gedib Əlimərdanın qaçaq dəstəsinə
|