Sumqayit döVLƏt universiteti

10.PMK-nın sayğacları

PMK-nın tipindən asılı olaraq onun tərkibinə aşağıdakı funksional elementlərin hamısı və ya bəziləri və onların kontaktları daxil ola bilər:

-diskret girişlər-ikilik siqnalı daxil etmək üçündür.(İ);-diskret çıxışlar (Q);-konnektorlar (merker –M);-taymerlər (T);-sayğaclar (C);- keçidlər (:);-komparatorlar (A);-həftəlik(H) və illik(Y) saatlar.

Mötərizədə uyğun funksional elementlərin və onların kon­takt­larının proqram­laşdırma zamanı istifadə olunan hərfi işa­rələri verilmişdir.

Sayğaclar kənardan və ya daxildən verilən impulsları nəzə­rə almaqla məntiqi idarəetməni təşkil etmək üçündür. Sayğac­lara mCn kimi müraciət edilir. n - istifadə olunan sayğacın nömrəsini, m - onun girişinin tipini müəyyən edir. Sayğacların C, D və R kimi girişləri vardır.Sayılan impuls C girişinə verilir.D girişi sayma istiqamətini müəyyən edir.R girişinə verilən impuls isə,onu ilkin vəziyyətə gətirir,yəni r=0. Bu girişlərin funksiyasını izah etmək üçün yaddaşdakı kəmiyyət (k) və impulsları qeyd edən registrin qiyməti (r) kimi kəmiyyətlərdən istifadə edək. Yad­daşdakı kəmiy­yətin qiyməti 09999 həddində ola bilər və hə­min kə­miy­yət sayğacın sazlama parametri kimi əvvəlcədən daxil edilir. İmpuls registrinin qiyməti isə D girişinin qiymə­tindən asılı olaraq C girişinə verilən hər bir impulsa görə düz və ya əks istiqamətdə dəyişir:

.

Sayğacın kontaktlarının vəziyyəti r və k kəmiyyət­lərindən asılı olaraq aşağıdakı kimi təyin edilir: