T əLƏBƏ: Şamil Abbasov MÜƏLLİM: Əhliman Verdiyev

Geoloji Mənşəlilik

Bunlar birbaşa qaynağını yer qabığı ya da yerin dərinliklərindən edən təbii fəlakətlərdir:

• 
  Zəlzələ
  
• 
  Sürüşmə
  
• 
  Vulkan püskürməsi
  
• 
  Sunami
  

Meteoroloji mənşəlilər

Atmosfer dəki təbiət hadisələri nəticəsində meydana gəlirlər.

• 
  Sel
  
• 
  Daşqın
  
• 
  Uçqun
  
• 
  Tufan
  
• 
  Quraqlıq
  
• 
  Meşə yanğınları
  
• 
  İqlim dəyişiklikləri
  
• 
  Xortum
  
• 
  Erozya
  

Meteoroloji fəlakətlərin meydana gəlməsini hazırlayan əsas faktorlar atmosfer mənşəli olmasına baxmayaraq, bəzilərində fəlakətin meydana gəldiyi yerin xüsusiyyətləri də təsirli olmaqdadır. Sel, uçqun və sis buna nümunə olaraq verilə bilər.

Uçqun — dağların dik yamaclarında və ya dənizlərin sıldırımlı sahillərində süxur kütlələrinin qoparaq böyük sürətlə aşağıya düşməsi. Uçqun aşınma prosesinin süxurları dağıtması, yerüstü və yeraltı suların qayanın altını yuması, habelə cazibə qüvvəsi və zəlzələ nəticəsində əmələ gəlir. Dağ uçqunundan başqa dağ zirvələrindən və yamaclarından qar kütləsinin sürüşüb düşməsi nəticəsində qar uçqunu və buz uçqunu da olur. Qafqazda, o cümlədən Azərbaycanın dağlarında qar uçqunu müşahidə olunur. Uçqun bəzən dağlarda dərələri doldurur və kəndləri dağıdır.