T. T. Jum aqulov iqtisod fanlari doktori, professor

3-§. Bozor infratuzilmasi va uning unsurlari
Bozor infratuzilmasi 
- bu bozor aloqalarini o'matish va ularning bir 
maromda amal qilishini ta’minlashga xizmat ko'rsatuvchi muassasalar.
Bozor infratuzilmasining turkumlanishi
I. Ishlab chiqarish tipidagi muassasalar: 
ombor xo'jaligi, 
saqlash va uzatish moslamalari, transport hamda aloqa 
xizmati.
I I . A yirboshlash ja ra y o n ig a x izm a t ko 'rs a tu v c h i
m u a s s a s a la r: 
tijo ra t d o 'k o n la ri, savdo uylari, 
supermarketlar, savdo agentliklari, birjalar, auksionlar va 
boshqa savdo-sotiq muassasalari.
H I. Moliya kredit m unosabatlariga xizm at qiluvchi
muassasalar: 
kredit-bank muassasalari, sug'urta va 
moliya kompaniyalari, soliq idoralari.
80

---

IV . Ijtimoiy sohaga xizmat ko'rsatuvchi muassasalar:
uy-joy va kommunal xizmati idoralari, mehnat birjasi va 
agentliklari.
V. 
Axborot xizmati idoralari: 
auditorlik firmalari, huquqiy 
maslahatxonalar, axborot agentliklari.
Tovar birjasi 
- namuna yoki andozalar asosida ommaviy tovarlarning 
muntazam savdo-sotiq ishlarini o'tkazuvchi tijorat muassasasi.
Universal birjalar 
- har xil tovarlar bilan savdo-sotiq qiladi.
Ixtisoslashgan birjalarda 
- ayrim turdagi yoki bir 
guruhga kiruvchi tovarlar sotiladi.
Broker (m akler)lar 
- bu tovar, fond va valyuta birjalarida oldi-sotdi 
bitimlarini tuzishda vositachilik qiladigan shaxs yoki maxsus firmalar.
Auksionlar 
- alohida xususiyatlarga ega bo'lgan tovarlarni sotish 
uchun muayyan joylarda tashkil qilingan maxsus kirn oshdi savdo 
muassasasi.
Savdo firmalari 
- tijorat ishini yurituvchi ulgurji va chakana savdo 
korxonalaridir. Ulgurji savdo firmalari tovarlarni o'z mulkiga sotib olib, 
keyin iste’molchilarga sotadi. Chakana savdo korxonalari mustaqil 
do'konlar, maxsus savdo shaxobchalari va supermarketlardan iborat 
bo'ladi.