Tabiiy fanlar fakulteti botanika kafedrasi

4.O‘SIMLIKLARNI RIVOJLANISH BOSQICHLARI

O‘simliklarning hayotiy sikli (ontogenezi) tuxum hujayraning urug‘lanishi va zigotaning hosil bo‘lishidan boshlanadi va to tabiiy o‘lishigacha davom etib, mustaqil rivojlanish jarayonlarini o‘z ichiga oladi. Hayot sikliniig boshlanishi asosan vegetativ organlarning o‘sish jarayonlari bilan tavsiflanadi. Keyin voyaga etish, ko‘payish, oxirida qarish va o‘lish bilan yakunlanadi. Umuman, bu siklning asosini o‘sish va rivojlanish tashkil etadi. O‘simlikning o‘sishi asosan uning massasi oshishidan va poya, barg, ildiz kabi vegetativ organlarning takror vujudga kelishidan iborat bo‘ladi. Bu organlarning asosiy vazifasi o‘simliklarda organik moddalar to‘plash va reproduktiv organlar hosil bo‘lishi uchun sharoit yaratishdir. Rivojlanish jarayonida esa o‘simliklar tanasida birin ketin kechadigan sifatiy o‘zgarishlar sodir bo‘ladi. Oliy o‘simliklarning hayot siklini to‘rt bosqichga bo‘lish mumkin: 1) embrional; 2) yuvenil (yoshlik); 3) reproduktiv (voyaga etish va ko‘payish); 4) qarilik (yoki tabiiy o‘lim).