K тq = ( ∑
P м : M) ≥
1 Bu yerda:
K тq - to‘lovga qobillik koeffitsiyenti;
∑
P м - XYuSning barcha pul mablag‘lari;
M - uzish muddati kelgan to‘lovlar bo‘yicha
majburiyatlar.
Koeffitsientning darajasi birga teng yoki undan katta
bo‘lmog‘i lozim. Ana shu shart bajarilsa, XYuS to‘lovga qobil
hisoblanadi. Agar muddati o‘tgan kreditorlik qarzlarining umumiy
miqdori va to‘lovlarning kechikishi belgilangan me’yordan oshsa,
kreditorlarning arizasiga muvofiq tegishli sud bu yerdan kelib
chiquvchi barcha oqibatlarni inobatga olgan holda XYuSni bankrot
deb e’lon qilish jarayonini boshlashi mumkin. Shu munosabat
bilan quyidagilarga alohida e’tibor qaratmoq lozim:
•
bozorga faol kirish bilan bog‘liq holda XYuS moliyaviy
barqarorligining o‘sishiga;
239
XYuS moliyaviy resurslaridan foydalanish samaradorligini
tahlil qilishda uning moliyaviy barqarorligi, to‘lovga layoqatligi va
likvidligini xarakterlovchi ko‘rsatkichlardan ham foydalanish kerak.
Bu yerda ham o‘zining mazmuniga ko‘ra sof moliyaviy va iqtisodiy
ko‘rsatkichlar qo‘llaniladi. Sof moliyaviy ko‘rsatkichlar qatoriga
absolyut va muddatli likvidlik koeffitsiyentlarini kiritish mumkinki,
ular yordamida XYuSning potensial to‘lov qobiliyati baholanadi:
K авс = (P + QQ) : M км K муд = (P + QQ + DQ) : M км Bu yerda:
K авс - absolyut likvidlik koeffitsiyenti;
K муд - muddatli likvidlik koeffitsiyenti;
P - hisob varaqlardagi va XYuS kassasidagi
pullar;