Ta’minot, boshqaruv va h k. ham mavjudligi bilan



Yüklə 5,3 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə56/338
tarix18.09.2023
ölçüsü5,3 Mb.
#145110
1   ...   52   53   54   55   56   57   58   59   ...   338
82a264b996d6228734b26cb0a4a7c53a moliya

K
мф
= K
q
: K
ў
 
Bu yerda: 
K
мф
- moliyaviy faollik koeffitsiyenti yoki 
moliyaviy leverij; 
K
q
- qarzga olingan kapital; 
K
ў
- o‘z kapitali. 
Bu ko‘rsatkich ko‘pchilik hollarda moliyaviy richag (dastak) 
ko‘rsatkichi deb ham yuritiladi va bunda qo‘shimcha qarz kapitalni 
jalb qilishning richagi (dastagi) bo‘lib kompaniyaning o‘z kapitali 
maydonga chiqayotganligi nazarda tutiladi. Bank ssudalari va 
209 
Iqtisodiyotda bu instrument va mexanizmlardan foydalangan 
holda davlat tomonidan ma’lum bir maqsadga yo‘naltirilgan tarzda 
tartibga solish davlat, XYuSlarning investitsion imkoniyatlari 
chegaralarini 
kengaytiradi, 
aholining 
pulli 
jamg‘armalarini 
investitsiyalarga jalb qiladi; 

yangi samarali iqtisodiyotni – innovatsion va intellektual 
infrastrukturaning yuqori sur’atlarda rivojlanishi o‘ziga xos 
farqlanuvchi belgisi bo‘lgan bilimlar iqtisodiyotini shakllantiradigan 
XYuSlarning 
ildam 
rivojlanishi. 
Mamlakat 
raqobatbardosh 
iqtisodiyotining yadrosini yuqori qo‘shilgan qiymat va yuqori 
darajada qayta ishlanadigan mahsulotlar ishlab chiqaradigan 
innovatsion asosdagi yangi tarmoqlar tashkil etmog‘i lozim. 
O‘zbekiston iqtisodiyoti tarkibiy tuzilishida xomashyo-energiya 
sektorining hukmronlik qilishi, yoqilg‘i-energetika kompleksining 
sanoat 
ishlab 
chiqarishida, 
konsolidatsiyalashtirilgan 
va 
respublika byudjeti daromadlarida, eksportda va valyuta 
tushumlarida nisbatan katta salmoqning egallashi iqtisodiyotning 
shu tomonga deformatsiyalashganligidan dalolat beradi. Milliy 
xo‘jalikning bunday tarkibiy nomuvofiqligi iqtisodiyotni qoloqlik sari 
yetaklaydi, 
uni 
modernizatsiya 
qilish 
vazifalarini 
murakkablashtiradi. 
Shu 
munosabat 
bilan 
xomashyo 
tarmoqlaridan yuqori texnologiyali ishlab chiqarishga kapitalning 
oqib o‘tishini ta’minlovchi samarali mexanizmlarni ishlab chiqish 
muammosi dolzarblik kasb etib, bu narsa oxir oqibatda, 
davlatning moliyaviy salohiyatini yuqori darajaga ko‘taradi; 

XYuSlar moliyaviy salohiyatining darajasi ularning samarali 
investitsion-tadbirkorlik faolligiga bog‘liq. Zamonaviy o‘zgaruvchan 
(dinamik) iqtisodiy muhit xorijiy kapitalni qo‘shgan holda o‘z va 
jalb qilingan investitsion manbalar asosida ishlab chiqarishni 
doimiy 
ravishda 
ilmiy-texnikaviy 
jihatdan 
yangilashni 
va 
rivojlantirishni talab qiladi. 
Hozirgi paytda ishlab chiqarish kompaniyalarining moliyaviy 
barqarorligi va raqobatbardoshligini ta’minlashning o‘ziga xos 
omili bo‘lib ularning yirik tadbirkorlik tizimlariga (moliya-sanoat 
guruhlari, konsernlar, klasterlar, konglomeratlar, xoldinglar, 
konsorsiumlar va boshqalar) birlashishi hisoblanadi. Bank va 
sanoat kapitalining real qo‘shilishi va ta’sirchan moliyaviy 
kapitalning shakllanishi sodir bo‘lmoqda. Bularning natijasida 
ishlab chiqarish masshtablarining o‘sishidan vujudga kelgan 
samara, iqtisodiyot tarkibiy tuzilmalarining o‘zaro ta’sirchanligi va 
investitsiyalarning 
o‘sishidan 
olingan 
sinergetik 
samara 


210 
kompaniyalarga yirik masshtabli moliyaviy vazifalarni yechishga 
imkon bermoqda. 

Yüklə 5,3 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   52   53   54   55   56   57   58   59   ...   338




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin