Tana detallarni tayorlashdagi iqtisodiy samaradorligini tahlili

partiyani qayta ishlash uchun etarli bo’lishini ta’minlash. 
МС (З
оп
) da texnologik operatsiyani bajarish bilan bog’liq umumiy xarajatlar: 
З
оп
= З
𝑖
+ З
𝑗
+ З
𝑒
+ З
𝑖
+ З
𝑙
+ З
𝑑
(8) 
Bu yerda З
и
- Jarayonning instrumental jihozlarining narxi; 3
б
-jihozlarni 
ishlatish bilan bog’liq xarajatlar; З
э
- elektr xarajatlari; З
р
- operatsiyani bajarish bilan 
bog’liq asosiy ishchilarning ish haqi; З
пр
- moslamalarni loyihalash va ishlab 
chiqarish xarajatlari; З
уп
- dasturiy taminot xarajatlari. 
Operatsiyada (nomenklaturada) ishlatiladigan turlar to’plamining quvvatini va 
RDB dastgohida ishlov berish jarayonida asboblarning umumiy sonini 
kamaytirishning asosiy usullari: 
1. Qismlarning strukturaviy elementlarining, ayniqsa ichki qismlarining shakli 
va o’lchamlarini birlashtirish 
2. Birlashtirilgan vositani qo’llash 
3. Har xil turdagi ishlov berish uchun bir xil asbobdan foydalanish: qora ishlov 
berish, yarim ishlov berish, pardozlash 
4. Qismlarning bir nechta zonalarini qayta ishlash uchun bir xil asbobdan 
foydalanish: konturli frezalash; pog’onali teshiklarni parmalash va boshqalar. 
"Science and Education" Scientific Journal / Impact Factor 3.567 (SJIF) November 2022 / Volume 3 Issue 11
www.openscience.uz / ISSN 2181-0842
606

---

5. RDB jihozlari va asboblarining texnologik imkoniyatlaridan to’liq 
foydalanish: teshiklarni frezalash; frezalash bilan almashtirish va boshqalar. 
XULOSA 
1. Metal kesish dastgohida texnologik operatsiyani bajarish bilan bog’liq 
umumiy xarajatlarni aniqlashda nisbiy xatolik 9,0% dan oshmadi. 
2. Operatsiyaning tarkibiy qismlarini va umumiy xarajatlarini aniqlash tavsiya 
etiladi.