Psixologiya (qad.yunon ψυχή — «ruh, qalb, ong, xarakter» va λόγος — «ta’limot») odam va odamlardan iborat guruhlarning psixikasi va psixik faoliyatining funktsiyasi, rivojlanishi va yuzaga kelishi qonuniyatlarini o’rganadigan fan. Psixologiya tushunchasi murakkab bo’lib, u o’zida gumanitar va tabiiy fanlar yondashuvlarini birlashtiradi.
Psixologiya (qad.yunon ψυχή — «ruh, qalb, ong, xarakter» va λόγος — «ta’limot») odam va odamlardan iborat guruhlarning psixikasi va psixik faoliyatining funktsiyasi, rivojlanishi va yuzaga kelishi qonuniyatlarini o’rganadigan fan. Psixologiya tushunchasi murakkab bo’lib, u o’zida gumanitar va tabiiy fanlar yondashuvlarini birlashtiradi.
Psixologiya fani quyidagi bo’limlarni o’z ichiga oladi:
Amaliy psixologiya — fundamental psixologiya ma’lumotlariga tayanib o’rganadi;
Amaliyotli psixologiya — psixologik bilimlarni amaliyotda qo’llash bilan shug’ullanadi.
Psixologiya tibbiyotning ruhiy buzilishlarni aniqlash va davolash bilan shug’ullanadigan psixiatriya va ruhiyat orqali organizmga terapevtik ta’sir o’tkazish yordamida kishilarni emotsional, shaxsiy va ijtimoiy tabiatli muammolardan xalos etish bilan shug’ullanadigan psixoterapiya bo’limi bilan chambarchas bog’langan.
PSIXOLOGIYA PREDMETI
Psixologiya fanining predmeti tarix davomida va turli xil psixologiya yo’nalishlari nuqtai nazaridan turlicha tushuniladi. Zamonaviy psixologiya uchun psixologiya predmetini izlash hali ham dolzarbligicha qolmoqda.
Ruh (XVIII asrning boshiga qadar barcha tadqiqotchilar);
Ong fenomeni (ingliz empirik assotsianists psixologiyasi — D. Xartli, Djon Styuart Mill, Aleksandr Ben, Gerbert Spencer);
Sub’yektning bevosita tajribasi (strukturizm — Wilgelm Wundt);