Kir II uning gapiga quloq solmadi.
To‘maris. To‘maris bor qo‘shinini yig‘ib, Kir II ustiga
yurish qildi. Ikki tom on o ‘rtasida dahshatli
jang b o ‘lib o ‘tdi. Jangda Kir II o‘ldirildi.
Massagetlardan bir yigit Kir II ning
kesilgan boshini T o‘m arisning
oyog‘i ostiga tashladi.
Malika Kir II ning boshini qon
toldirilgan meshga solishni buyur-
di va baland ovozda: « 0 ‘g‘limni
o ‘ldirding, yurtim ning qonini
ichmoqchi bo‘lding. Tirikligingda
inson qoniga to ‘ymagan eding.
Mana, endi to ‘yguningcha ich,
To‘marisjangga otlanmoqda. qonxo‘r!», deb xitob qildi.
Yovuz Kir II massagetlar yurtini b o ‘y-
sundirish uchun miloddan avvalgi 530-yilda
Amudaryoni kechib o ‘tdi.
Hal qiluvchi jang oldidan Kir II hiyla
yo‘li bilan T o‘marisning o ‘g‘li Sparganisni
asirga tushirdi.
Kir II asir Sparganisga qarata dedi:
—
Onangga ayt: menga turmushga chiqsin.
Shunda sizlarni ozod qilaman.
Sparganis undan qo‘lini yechishni iltimos
qildi. QoMlari kishandan bo ‘shagan yigit
nomusi zo‘rligidan yonida turgan soqchining
xanjarini tortib olib o‘ziga urdi. Hayratga
tushgan forslar Sparganisni ehtirom bilan dafn
etdilar. 0 ‘g‘lining oMimidan larzaga tushgan
To‘maris Kir II ga quyidagi maktubni yo‘lladi:
«О, qonxo‘r Kir! Maqtanma, o‘g‘limni ochiq
jangda emas, hiyla yo‘li bilan yengding. Endi
yurtingga qayt! Aks holda tangrim nomi bilan
qasam ichamanki, seni o ‘z qoningga to ‘y-
diraman».
100
Massagetlar bilan Kir
II o‘rtasidagi bu urush tillarda doston bo‘ldi.
«Mening bilishimcha, urushlar ichida bunday urushni hali hech kim
ko‘rmagan», deb yozgan edi Gerodot hikoyasining yakunida.
