Tarixdan hikoyalar umumiy o‘rta ta ’lim maktablarining

104

---

0 ‘zingizni sinang
♦ Spitamen ........ bo ‘lgan edi.
♦ Spitamen ... yo‘li bilan mahv etildi.
Savol va topshiriqlar
1. M akedoniya davlati qachon va kim tomonidan barpo etildi?
2. M akedoniyalik Aleksandr Vatanimizni bosib olishdan qanday maqsadni
ко ‘zlagan edi ?
3. Spitamen boshchiligida Vatanimiz ozodligi uchun olib borilgan q o ‘z g ‘olon
haqida nimalarni bilib oldingiz?
4.
 Aleksandr Spitamenni qanday y o ‘l bilan m a g ‘lub etgan edi?
31-§. ARABLARGA QARSHI XALQ
OZODLIK KURASHI
Muqanna qo‘zg‘olonining sabablari. 
Vatanimizning qulay ta- 
biiy iqlim sharoiti, behisob boyliklari arablarning ham diqqat- 
e ’tiborini o‘ziga tortdi. Shuning uchun ham ular VIII asrda 
Vatanimizni bosib olishga kirishdilar.
Bu bosqinchilik yurishiga tajribali arab sarkardasi Qutayba ibn 
Muslim rahbarlik qildi. Bosqinchilik yurishi boshlanishi arafasida 
Vatanimizda yagona qudratli davlat yo‘q edi.
Bu esa arab bosqinchilari uchun juda qo‘l keldi. Shunday bo‘lsa- 
da, ajdodlarimiz bosqinchilarga qattiq qarshilik ko‘rsatdilar. Biroq 
qudratli qo‘shinga ega bo‘lgan arablar 715-yilda yurtimizda o‘z hukm- 
ronligini o ‘rnatdilar.
Yodda tuting!
Arablar yurtimizni M ovarounnahr (daryoning narigi tomoni) deb atay
boshladilar.
Arablar M ovarounnahr aholisiga jabr-zulm o ‘tkaza boshladilar. 
Chunonchi, ular mahalliy aholidan olinadigan soliqlar miqdorini 
oshirdilar.
Bu ham yetmaganidek, eng yaxshi yerlar ko‘chirib keltirilgan 
arablarga olib berildi. Yurtimiz boyliklari talandi.

---

Ayni paytda, o ‘zlarini taraq - 
qiyotda ulardan oldinda b o ‘lgan 
m ahalliy aholidan u stu n q o ‘y- 
dilar.
Ularni nazar-pisand qilmadilar. 
Bu adolatsizliklar va o ‘tkazilgan 
ja b r-z u lm la r m ahalliy aholida 
keskin norozilik uyg‘otdi. Bular 
oxir-oqibat 769-yilda M uqanna 
boshchiligida qo ‘zg‘olon boshla- 
nishiga olib keldi.