Yo`riqli texnologik xarita Kasb kodi va nomi: Hamshiralik ishi
O`quv amaliyoti mavzusi: Ko’p hujayrali hayvonlar. Kovakichlilar tipi, chuvalchanglar guruhi, gelmentlar, yassi va kiprikli chuvalchanglar
Amaliy mashg`ulotning maqsadi: Amaliy mashg’ulot mavzusi bo’yicha yangi bilim, malaka va ko’nikmalarni o’quv jihozlari asosida o`rganish, ularning tuzilishini va xususiyatlarini o’quv jihozlari yordamida ta’lim oluvchilarga ko`rsatish .O`quvchining nazariy olgan bilimlarini amaliyotda tadbiq qilish. Mavzuga oid amaliy ko`nikma va malakaga ega bo`lish.
№
Bajarilgan ishlar mazmuni
O’quv vositalari, asbob va jihozlar
Eskizlar, chizmalar, rasmlar
Bajarish tartibi
1
Topshiriq bilan tanishish
Kerakli asbob va reaktivlar:
Bajariladigan ishlar va mazmuni bilan tanishish
Ish bajarish yuzasidan tushunmagan savollarga javob berish
2
Ish joyini tashkil qilish
Hujayra modeli, mulyajlar, plakat va slaydlar, stend, elektron ishlanmalar,kompyuter.
Jihozlarning darsga tayyorligi tekshiriladi
3
Kovakichlilar tipi.
Hujayra modeli, mulyajlar, plakat va slaydlar, stend, elektron ishlanmalar,kompyuter.
Kovakichlilar asosan dengizda, kamdan-kam xolda chuchuk suvlarda xayot kechiradigan xayvonlardir. Ularning kupchiligi suv ostidagi narsalarga yopishib oladi (poliplar), ba’zilari suvda asta-sekinlik bilan suzib yurishadi (meduzalar). Tanasi shu’lasimon (radial) simmetriyaga ega bulib, ikki kavatli kopga uxshaydi. Kopning ichki bushligi sodda ichak rolini bajaradi va gastral bushlik deb ataladi. Bushlik, tashkariga bitta teshik orkali ochiladi. Bu teshik xam ogiz xam anal teshigi vazifasini utaydi. Kop devori ikki kavat xujayralardan tashkil topgan bulib, tashki kavati ektoderma, ichki kavati entoderma deyiladi. Ikkala kavat orasida tuzilmalarga ega bulmagan modda joylashgan. Bu modda yupka tayanch plastinkasini yoki keng likil- doksimon mezogleya kavatini xosil kiladi.
4
Meduzalar
Hujayra modeli, mulyajlar, plakat va slaydlar, stend, elektron ishlanmalar,kompyuter.
Meduzalarda (yukori darajali kovakichlilar) xarakat vazifasini aloxida muskul tukimasi bajaradi. Kupchilik kovakichlilarning ektoder ma kavatida koplagich (epitelial) xujayralardan tashkari ximoya va xujum funksiyasini bajaradigan maxsus otiluvchi xujayralar buladi. Otiluvchi xujayralar tup-tup yoki yakka xolda joylashishi mumkin. Otiluvchi xujayralarning ichida kapsula bulib, shu kapsulada burama (spiral) kurinishida uralgan otiluvchi ip buladi. Otiluvchi xujayra sirtidan sezuvchi tukcha chikib turadi. Biror mayda suv xayvoni bu tukchaga tegib ketguday bulsa, kapsula ichidagi otiluvchi ip otilib, uljasiga yoki dushmaniga sanchiladi va zaxarini tukadi. Entodermani xosil kilgan xujayralar gastral bushlikni koplaydi. Bu xujayralarnnng asosiy vazi- fasi ozukani xazm kilishdir. Ular ichak bushligiga xazm shirasini ajratib, ozukani parchalashda katnashadi.
Yassi chuvalchanglar tipi
Hujayra modeli, mulyajlar, plakat va slaydlar, stend, elektron ishlanmalar,kompyuter.
YAssi chuvalchanglar dengiz va chuchuk suvlarda, tuprokda yashaydi. Ularning kupgina turlari parazit ravishda xayot kechirishiga moslashgan. YAssi chuvalchanglar tipiga xarakteristika. YAssi chuvalchanglar tipi uchun kuyidagi xarakterli belgilar xos: 1. Tukima va a’zolari uchta embrio nal kavatdan: ekto, ento va mezoderma kavatlaridan rivojlanadi.2. Tanasi ikki yoklama(bilaterial) simmetrik tuzilishga ega. 3. Teri mushak xaltasi- ga ega. 4. Tana bushlg’iga ega emas - tana bushlg’i parenxima deb nomlana- digan FOvoksimon biriktiruvchi tukima xujayralaridan iborat. 5. Ovkat xazm kilish, ayirish, nerv, jinsiy organlar sistemasiga ega. 6, Jinsiy jixatdan germofrodit- bir organizmning uzida xam erkak, xam urFOchi jinsiy a’zolar buladi.
