Birinchi boskichda tadkik etilayo'tgan ob’ektning matematik modeli yaratiladi, u koidaga
kura differensial yoki integrodifferensial tenglamalar kurinishida buladi. Matematik modelni tuzish
kupincha u yoki bu fan (fizika, kimyo, biologiya, tibbiyot, iktisodiyot va x.k.) soxalarining
mutaxassislari tomonidan bajariladi. Matematiklar yuzaga kelgan matematik vazifalarni yechish
imkonini baxolaydilar va modelni boshlangich tadkikotini utkazadilar: masala tugri kuyilganmi, u
yechimga egami, u birginami va x.k.larny aniklaydilar.
Ikkinchi boskichda shakllantirilgan matematik masala yoki xisoblash algoritmini xisoblash
usuli ishlab chikiladi. U algebraik tenglamalar xalkalari majmuidan iborat buladi, shular buyicha
xisoblash olib boriladi va bu formulalarni kullash muntazamligini belgilovchi mantikiy sharoit yuzaga
keltiriladi.
SHuni ta’kidlash joizki, ayni bir matematik masalani xal kilish uchun kuplab xisoblash algoritmlari -
yaxshi va yomonlari ishlab chikiladi. SHuning uchun algoritmni samarali xisoblashni ishlab chikish
zarurati yuzaga keladi, buning uchun rakamli xisoblash nazariyasidan foydalaniladi.
Uchinchi boskichda ishlab chshilgan xisoblash algoritmini KEXDSHa bajarish dasturi
tuziladi.
Turtinchi boskich xisoblash eksperimentini bajarish bilan boglik.
EX,M xisoblash jarayonida
tadkikotchini kiziktirgan xar kanday ma’lumotni berish mumkin. Tabiiyki, mazkur ma’lumotni
anshushgi matematik modelni ishonchliligi bilan belgilanadi. SHunga kura jiddiy amaliy tadkikotlarda
ba’zan xozirgina tuzilgan dastur buyicha tulakonli xisoblashni Z'tkazish darxol boshlanmaydi. Bundan
avval dasturni «sozlash» uchun zarur bulgan test xisob-kitoblari utkaziladi.
Dastlabki xisob-kitoblarni
utkaznshsa matematik model testlanadi: urganilayotgan ob’ekt, jarayon yoki
xodisani u kanchalik yaxshi tavsiflaydi, kay darajada xakikatga yakinligi aniklanadi. Buning uchun
yetarlicha ishonchli" ulchashlar bulgan ba’zi nazorat eksperimentlarini «taftishlash» ^kaziladi. Bunda
eksperiment va xisoblash natijalari takkoslanadi, matematik model aniklanadi.
