Xulosa
XIX asrning 70-yillarida iqtisodiy bilimlar tarixi fanida bir nechta nazariy
maktablar vujudga keldiki, ular o‘z maksad vazifalari va uslubiyatlari bilan
o‘zaro farq qilar edilar. Ularning ayrimlari Marks va Engels asarlari bilan
yaqindan tanish bo‘lib, ularnitankid qilgan bo‘lsalar, ayrimlari tamomila yangi
yo‘nalishni taklif etdilar. Biz yukorida yangi tarixiy maktabning uch avlodi
bilan yaqindan tanishib chikdik, uning dastlabki vaqillari tadqiqot mavzusini
faqat belgilagan bo‘lsalar, ikkinchi avlod vaqillari boy manbalarni tupladilar.
Lekin undan tulik foydalanib, mavzuni yoritib bera olmadilar. Faqat uchinchi
avlod vaqillarigina jami manbalarni umumlashtirish imkoniyatiga ega bo‘ldilar.
Bunday ijodiy yondoshuv iqtisodiy bilimlar tarixida tarixiy usulning o‘z urnini
belgilab berdi.
XIX asrning 70-yillarida avstriya maktabining shakllanishi iqtisodiyot
fanida katta vokea bo‘ldi. Uning nazariyotchilari fanda «marjinalizm» deb nom
olgan iqtisodiy nazariyani ilmiy asoslab berdilar. Bu nazariya koidalari klassik
iqtisodiy maktabdan shu darajada farq qiladiki, u ayrim xollarda fandagi
tuntarish deb baxolanadi va xozirgi zamon iqtisodiy bilimlarining asosini
tashqil etadi.
Nazorat va muloxaza savollari.
1.XIX asrning oxiri va xx asrning boshlarida vujudga kelgan iqtisodiy
bilimlarga xos xususiyatlar nimadan iborat?
2. XIX asrning 70- yillarida shakllangan qaysi nazariy maktablarni bilasiz?
3. G.Shmoller va L.Brentanoning iqtisodiy mavzudagi asosiy asarlari va
uslubiyati xaqida gapirib bering.
4. Marjinalizmning iqtisodiy bilimlar tarixida tutgan urni xaqida aytib
bering?
5. Kembridj maktabining uslubiyatiga xos xususiyatlari nimadan iborat.
53
6. A.Marshallning asosiy asari va unda ko‘tarilgan bosh mavzu nimalardan
iborat?
7. Klarkning iqtisodiy nazariyasnga ta’rif bering.
Adabiyot
Asosiy adabiyotlar.
1.Karimov I.A. O‘zbekiston buyuk kelajak sari t., O‘zbekiston, 1998 .
2.Iqtisodiy bilimlar tarixi. T., TDIU, 2000.
3.Iqtisodiy bilimlar tarixi. T., Fan, 2001.
Qo‘shimcha adabiyot.
1.Istoriya
ekonomicheskix
ucheniy.
Chast1.
Uchebnik.
Pod.
Red.a.G.Xudokormova.M.M. Gu, 1994.
|
