Tasodifiy miqdor deb avvaldan noma'lum bo‘lgan sinash natijasida konkret qiymatga ega bo‘lgan miqdorga aytiladi. Tasodifiy miqdorlar 2 ta katta sinflarga bo‘linadi.
Tasodifiy miqdorning taqsimot qonuni deb uning mumkin bo‘lgan qiymatlari bilan ularning Ehtimolliklari orasidagi moslikka aytiladi. Tasodifiy miqdorning taqsimot qonuni jadval orkali, analitik usulda yoki grafik usulda berilishi mumkin.
Tasodifiy miqdorning taqsimot qonuni deb uning mumkin bo‘lgan qiymatlari bilan ularning Ehtimolliklari orasidagi moslikka aytiladi. Tasodifiy miqdorning taqsimot qonuni jadval orkali, analitik usulda yoki grafik usulda berilishi mumkin.
Jadval orkali:
xi
x1
x2
x3
...
xn
pi
p1
p2
p3
...
pn
Pi =1
n
i=1
Grafik usul:
x1
pi
p1
p2
p3
p4
p1
x2
x3
x4
xn
xi
…………….
Analitik usul:
(i+1)
i
i
Рi=
Uzluksiz tasodifiy mikdorlarni birorta bir konkret qiymatni qabul qilish ehtimolligi ma'noga ega emasdir.
Uzluksiz tasodifiy mikdorlarlarning taqsimot qonunlari integral yoki differensial taqsimot funksiyalari ko‘rinishida berilida. Quyidagi ehtimollikga integral taqsimot funksiyasi deyiladi.
F(x)=P(X
x
0 F(x) 1 ; F()=P(X< )=1 ; F(-)=P(X<-)=0
x
F(x)
F(а)=P(X<а)
F(a)
a
0
x
F(x)
a
b
0
x
F(x)
x1
x2
x3
Uzluksiz tasodifiy mikdorlarni birorta bir konkret qiymatni qabul qilish ehtimolligi ma'noga ega emasdir.
Uzluksiz tasodifiy mikdorlarlarning taqsimot qonunlari integral yoki differensial taqsimot funksiyalari ko‘rinishida berilida. Quyidagi ehtimollikga integral taqsimot funksiyasi deyiladi. F(x)=P(X
x
0 F(x) 1 ; F()=P(X< )=1 ; F(-)=P(X<-)=0
P(a≤ X< b)=P(X
Tasodifiy mikdorning differensial taqsimot funksiyasi yoki Ehtimollik zichligi deb integral taqsimot funksiyadan olingan 1-darajali xosilasiga aytiladi.
Ehtimollik zichligi
W(x)0
Tasodifiy mikdorlar uchun ularning quyidagi sonli xarakteristikalari aniqlanadi: