Tədris Mərkəzinin 2015-ci IL tarixli

D

ərk  edilərək  öyrənmə  adətən  tədris  və  təhsilin  vasitəsi  ilə  öyrənmə  kimi  qəbul  edilir. 

D

ərk  edilməyərək  öyrənmədən  fərqli  olaraq  dərk  edilərək  öyrənmə  daha  uğurlu  olur  və 

qabiliyy

əti daha yaxşı inkişaf etdirir. Dərk edilərək öyrənmə zamanı prosesə nəzarət etmək daha 

asan olur. 

---

 

30 

D

ərk  edilməyərək  öyrənmə  -  təcrübə  əsasında  öyrənmədir  və  tsikli  xarakter  daşıyır. 

Burada t

əcrübə fəaliyyət nəticəsində əldə edilir ki, bu da yeni biliklər verir. 

Öyrənmənin bu forması da vacibdir. Bunu aşağıdakılardan daha aydın görmək olar: 

Siz oxuduğunuz zaman onun 10 %-ni yadda saxlayırsınız; 

Siz eşitdiyiniz zaman onun 20 %-ni yadda saxlayırsınız; 

Siz gördüyünüz zaman onun 30 %-ni yadda saxlayırsınız; 

Siz gördüyünüz və eşitdiyiniz  zaman onun 50 %-ni yadda saxlayırsınız; 

Siz özünüz etdiyiniz zaman onun 90 %-ni yadda saxlayırsınız. 

Optimal öyrənmə o zaman yaranır ki, insanlarda sərbəst hərəkət etmək imkanı yaranmış 

olsun. 

T

əcrübə əsasında öyrənmənin 4 tsiklik fazası vardır: 

1. T

əcrübənin fəaliyyətdə əldə edilməsi – biz onu hərəkət edərək əldə edirik. 

2.  Bu  t

əcrübənin  mənimsənilməsi  və  təsvir  edilməsi  (refleksiya)  keçmiş  hadisələrin  və 

h

ərəkətlərin  təhlili  və  qiymətləndirilməsi  ilə  əlaqədardır.  Bu  necə  baş  verir?  Biz  buna  necə 

baxırıq? və s. Öyrənmə buraxılmış səhvlər və nümunələr nəticəsində əldə edilir. 

3.  Bu  t

əcrübə  əsasında  nəticə,  onun  təhlil  və  konseptual  baxışlar  (təsvirlər)  vasitəsi  ilə 

d

ərk  edilməsi.  Təəssüratların  təcrübədən  qaydalara,  hipotezlərə,  modellərə,  nəzəriyyəyə 

keçirilməsi. Biz nəyi yeni öyrəndik? 

4.  Bu  ideyaların  eksperimentlərdə  yoxlanılması  (yeni  hərəkət  üsullarının  yeni  vəziyyətdə 

sınanması). Bunun əsasında hansı qərarların qəbul edilməsi haqqında qərar qəbul edilir.