Tekislikda to'g'ri chiziqlar orasidagi burchak. Nuqtadan to’g’ri chiziqqacha masofa .
Namunaviy misollar yechish:
1-Misol. 3x+4y-1=0 va 7x+2y-17=0 to’g’ri chiziqlar orasidagi burchak topilsin.
Yechish: To’g’ri chiziqlar umumiy tenglamalari bilan berilgan, ularni burchak koeffitsientli tenglamalariga keltiramiz.
va
Ularning burchak koeffitsientlari:
va ; va formulaga asosan
Bundan to’g’ri chiziqlar orasidagi burchak:
ekanligi kelib chiqadi.
2-Misol. bu to’g’ri chiziqlar k ning qanday qiymatlarida o’zaro parallel va o’zaro perpendikulyar bo’ladi?
Yechish: Parallellik shartiga ko’ra, k=2 bo’lganda parallel va perpendikulyarlik shartiga ko’ra, bo’lganda o’zaro perpendikulyar bo’ladi.
3-Misol. A(2:-3) nuqtadan o’tib, 2x-3y+6=0 to’g’ri chiziqqa perpendikulyar bo’lgan to’g’ri chiziq tenglamasi tuzilsin.
Yechish: A(2:-3) nuqtadan o’tuvchi to’g’ri chiziqlar dastasining tenglamasi y+3=k(x-2) bo’ladi. Bu dastadan berilgan to’g’ri chiziqqa perpendikulyar bo’lgan to’g’ri chiziqni ajratish kerak. Berilgan to’g’ri chiziqning burchak koeffitsentini aniqlaymiz: 2x-3y+6=0 dan dan bo’ladi. Bu qiymatni to’g’ri chiziqlar dastasining tenglamasiga qo’ysak, talab qilingan to’g’ri chiziq tenglamasi kelib chiqadi; ya'ni,
y+3=- yoki 3x+2y=0
4-Misol. A(3;-2) va B(1;5) nuqtalardan o’tuvchi to’g’ri chiziq tenglamasi tuzing.
Yechish: x1=3; y1=-2; x2=1; y2=5 bo’lgani uchun
berilgan 2 nuqtadan o’tuvchi to’g’ri chiziq tenglamasiga qo’ysak
yoki dan 7x-21=-2y-4 va 7x+2y-17=0 ni hosil qilamiz.
5-Misol. 3x+7y-6=0 to’g’ri chiziq tenglamasini o’qlardagi ajratgan kesmalarga nisabatan yozilsin.
Yechish:
3x+7y-6=0 va
yoki
ya’ni
a=2, b= bo’ladi. 2-rasm.
6-Misol. 3x-4y+5=0 to’g’ri chiziqning umumiy tenglamasini normal tenglama ko’rinishiga keltiring.
Yechish:
A=3, B=-4, C=5, . Normallovchi ko’paytuvchini C ga tekari bo’lgan ishora bilan hisoblaymiz. bo’ladi.
Demak, berilgan to’g’ri chiziqning normal ko’rinishi bo’ladi.
Bunda .
7-Misol. 12x+5y-7=0 to’g’ri chiziqdan d=3 birlik uzoqda yotgan, abstsissasi 3 ga teng bo’lgan nuqtaning ordinatasi topilsin.
Yechish: A=12; B=5; d=3, M(3;y nuqtadan to’g’ri chiziqqacha bo’lgan masofa:
So’ralgan nuqtalar: M(3;2) va M1(3;- ) bo’ladi.
Dostları ilə paylaş: |