Tələbə: Balayeva Könül Fakültə: Tibb bacısı (qardaşı) Fənn: informasiya texnologiyaları Müəllim: Əliyeva Mətanət

Tələbə: Balayeva Könül

Fakültə: Tibb bacısı (qardaşı)

Fənn: informasiya texnologiyaları

Müəllim: Əliyeva Mətanət

Mövzu: Microsoft Word-Mətn redaktoru. Кнопка Office (Office düyməsi, Office Button)

Microsoft Word-Mətn redaktoru

Кнопка Office (Office düyməsi, Office Button)

Microsoft Word ən sadə cədvəl-matris formalarının yerli tətbiqi ilə məqalələrin, iş sənədlərinin, eləcə də digər sənədlərin mətnini yaratmaq, baxmaq, redaktə etmək və formatlaşdırmaq üçün nəzərdə tutulmuş mətn prosessorudur. alqoritmlər. Microsoft tərəfindən Microsoft Office paketinin bir hissəsi kimi nəşr edilmişdir. İlk versiya Richard Brodie tərəfindən 1983-cü ildə DOS istifadə edən IBM PC-lər üçün yazılmışdır. Sonrakı versiyalar Apple Macintosh (1984), SCO UNIX və Microsoft Windows (1989) üçün buraxıldı. Cari versiya Windows və macOS üçün Microsoft Office Word 2019, həmçinin proqramın kompüterdə quraşdırılmasını tələb etməyən Word Online (Office Online) veb versiyasıdır.

Microsoft Word, Xerox PARC Araşdırma Mərkəzində hazırlanmış orijinal qrafik interfeysə malik mətn redaktoru Bravo-ya çox şey borcludur. Bravo yaradıcısı Çarlz Simonyi 1981-ci ildə PARC-dən ayrıldı. Həmin yay Simonyi Bravo-da işlədiyi Brodini şirnikləndirdi.

MS-DOS üçün Word-ün ilk buraxılışı 1983-cü ilin sonunda baş verdi. Bazar tərəfindən zəif qarşılandı və satışa rəqabət aparan WordPerfect məhsulunun mövcudluğu mane oldu.

Bununla belə, 1985-ci ildə buraxılan Mac versiyası geniş şəkildə qəbul edildi. İki il sonra Macintosh üçün Word 3.01 öz mövqeyini gücləndirdi (versiya 3.0 səhvlərlə dolu idi və tez bir zamanda dəyişdirildi). Digər Mac proqramları kimi Word də tamamilə WYSIWYG redaktoru idi (Gördüyünüz Nə Alırsınız).

MS-DOS qrafik qabığı olmayan mətn əsaslı əməliyyat sistemi olsa da, DOS üçün Word IBM PC üçün ilk mətn prosessoru idi və redaktə zamanı qalın və ya kursiv mətn kimi mətnin işarələnməsini göstərə bilirdi. Bununla belə, o, tam mənada WYSIWYG redaktoru deyildi. WordStar və WordPerfect kimi digər söz prosessorları bəzən rəngli, işarələmə kodları olan düz mətn ekranından istifadə edirdilər.

Bununla belə, əksər DOS proqram təminatı hər bir əmr üçün yadda saxlamaq çətin olan öz isti düymə birləşmələrindən istifadə etdiyinə görə (məsələn, DOS üçün Word-də faylın saxlanması ESC-TS kombinasiyasından istifadə etməklə həyata keçirilirdi) və əksər katiblər yalnız WordPerfect-dən necə istifadə edəcəyini bilirdilər. şirkətlər WordPerfect istifadəçiləri nisbətən kiçik üstünlüklərə malik rəqabət aparan məhsullara keçmək istəmirdilər.

Microsoft Office düyməsi MS-Word pəncərəsinin yuxarı sol küncündə yerləşir və bu, ənənəvi “Fayl” menyusunu əvəz edən yeni istifadəçi interfeysi funksiyasıdır. Siz həmçinin bu düyməni MS-Outlook proqramında yeni mesaj, tapşırıq, əlaqə və s. yaratarkən tapa bilərsiniz.

Bu düyməni kliklədiyiniz zaman o, Yeni, Aç, Saxla, Fərqli Saxla, Çap et, Hazırla, Göndər, Dərc et və Bağla kimi müxtəlif tapşırıqları yerinə yetirmək üçün əmrlərin seçilmiş siyahısını təklif edir. Bu əmrlər aşağıdakı şəkildən aşağıda ətraflı təsvir edilmişdir.

Yeni: Bu əmr sizə yeni söz faylı, yəni Word sənədi yaratmağa imkan verir.

Aç: Bu əmr sizə kompüterinizdə mövcud söz faylını açmağa imkan verir.

Saxla: Bu əmr əsasən işinizi tamamladıqdan sonra faylı saxlamaq üçün istifadə olunur. Siz həmçinin hazırda açıq faylda edilən bu xüsusi dəyişiklikləri saxlaya bilərsiniz.

Fərqli Saxla: Bu əmr sizə istədiyiniz fayl adı ilə yeni faylı kompüterinizin sabit diskində istədiyiniz yerə saxlamağa kömək edir.

Çap edin: Bu əmr ümumiyyətlə MS-word proqramında hazırda açıq olan sənədin kağız nüsxəsini çap etmək üçün istifadə olunur.

Hazırla: Bu əmr sizə sənədinizi paylanmaq üçün hazırlamağa imkan verir, yəni siz sənədinizin xüsusiyyətlərinə baxa və redaktə edə və sənəddəki gizli metaməlumatları yoxlaya bilərsiniz.

Göndər: Bu əmr sizə sənədinizi digər istifadəçilərlə paylaşmağa imkan verir, yəni daha sonra e-poçt vasitəsilə və ya bloqa göndərməklə sənədi paylaşa bilərsiniz.

Nəşr et: Bu əmr sənədinizi digər insanlara paylamağa imkan verir, yəni sənədinizin məzmunu ilə onlayn bloq yarada bilərsiniz.

Bağla: Bu əmr əsasən MS word proqramında hazırda açıq olan faylı bağlamaq üçün istifadə olunur.

Microsoft Word bu gün istifadə edilən ən populyar mətn prosessorudur və onun ikili sənəd formatını faktiki standarta çevirir və bir çox rəqib proqramlar bu formatla uyğunluğu dəstəkləyir. IBM PC platformasındakı .doc genişləndirilməsi Word 97-2000 binar formatı ilə sinonimləşdi. Bu format üçün ixrac və idxal filtrləri əksər mətn prosessorlarında mövcuddur. Sənədin formatı Word versiyaları arasında dəyişir və fərqlər olduqca incə ola bilər. Ən son versiyada yaxşı görünən formatlaşdırma proqramın köhnə versiyalarında görünməyə bilər, lakin məhsulun köhnə versiyalarında açmaq üçün bəzi formatlaşdırma itirilmiş sənədi saxlamaq imkanı məhduddur. MS Word 2007-nin ən son versiyası XML əsaslı formatdan - Microsoft Office Open XML-dən "defolt olaraq istifadə edir". Word 97-2007 fayl formatları üçün spesifikasiyalar 2008-ci ildə Microsoft tərəfindən nəşr edilmişdir. Əvvəllər bu formatla işləmək üçün lazım olan məlumatların çoxu tərs mühəndislik yolu ilə əldə edilirdi, çünki onların əksəriyyəti ictimaiyyətə açıq deyildi və ya yalnız məhdud sayda tərəfdaşlar və tənzimləyici təşkilatlar üçün əlçatan idi.

Microsoft Office-in digər proqramları kimi Word də daxili makro dilindən istifadə etməklə öz imkanlarını genişləndirə bilər. Bununla belə, bu, sənədlərə daxil edilmiş virusları yazmaq üçün geniş imkanlar yaradır. Ən bariz nümunə Melissa qurdu epidemiyası idi. Bu baxımdan, bir çoxları Word istifadə edərkən təhlükəsizlik parametrlərinin həmişə ən yüksək səviyyəsini təyin etməyi ağlabatan tövsiyə hesab edir. Antivirus proqramlarından istifadə etmək də faydalıdır. Microsoft Word sənədlərini yoluxduran ilk virus 1994-cü ilin dekabrında C.MakNamara tərəfindən makrovirusların yaradılması imkanlarını nümayiş etdirmək üçün yaradılmış DMV olmuşdur. Konsept təbiətə daxil olan və dünyada ilk makro virus epidemiyasına səbəb olan ilk virus idi.

12 avqust 2009-cu ildə Texas məhkəməsi Microsoft-un Kanadanın i4i şirkətinə məxsus patent olan XML fayllarını oxumaq metodundan qeyri-qanuni istifadə etdiyinə görə Word proqramının ABŞ-da satışını qadağan etdi.

Çox vaxt Microsoft Word aşağı təhlükəsizlik, qapalı mənbə kodu, tam hüquqlu çarpaz platformanın olmaması üçün tənqid olunur. Əvvəllər Word qapalı fayl formatına görə də tənqid olunurdu. Bu, ayrı-ayrı təşkilatları OpenOffice.org ofis paketinin bir hissəsi olan OpenOffice Writer kimi digər mətn prosessorlarına keçməyə sövq etdi. Microsoft Word alətləri yüksək keyfiyyətli çap məhsulu yaratmaq üçün kifayət deyil.

Hal-hazırda Microsoft Word mətn redaktoru istifadə olunan mətn redaktorları arasında ən populyar mətn redaktoru sayılır. Bu populyarlıq mətn redaktorunu həqiqətdə (de-fakto) standart binar format sənədi səviyyəsinə qaldırdı. Bununda nəticəsində bu proqram ilə rəqabət aparan çoxsaylı proqramlar həmin format ilə uyğunluğu dəstəklədilər. Beləliklə, IBM PC kompüterlər platformasında “.doc” genişlənməsi Word 97÷2000 ikilik formatının sinoniminə çevrildi. Formatın eksport və import süzgəcləri (filtrləri) əksər mətn redaktorlarını dəstəklədilər. Qeyd etmək lazımdır ki, Word-ün müxtəlif versiyalarındakı sənədin formatı daima dəyişsədə belə bu formatlar arasındakı fərq çox cüzüdür.

ƏDƏBİYYAT

1. 
   Mıcrosoft word mətn redaktoru 2013, “Bilik”nəşriyyatı, Bakı 2015, Dərs vəsaiti, şəkilli, Səh.152.
   
2. 
   Abdullayeva Z.Y., Hüseynova A.Ə.. Microsoft Word. Praktiki vəsait. Bakı: “İnformasiya Texnologiyaları” nəşriyyatı, 2010, 177 səh.
   
3. 
   Cəfərov N.D., Rəhimova N.Ə. “İnformatika”. Dərslik. Bakı, 2003.