Telekommunikatsiya tarmoqlariga texnik xizmat
Yüklə 6,66 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
Integrated
Digital Network ) o‘zgartirilishi. 2 – bosqich. IDN tarmoqni ma’lumotlar uzatish va axborot-xisoblash tarmoqlari bilan birlashtirish yo‘li bilan integral xizmat ko‘rsatuvchi raqamli tarmoq ISDN yaratish. 3 – bosqich. Keng polosali integral xizmat ko‘rsatuvchi tarmoq BSN yaratilishi. Ushbu tarmoq keng polosali raqamli kanallar xosil qilish kabilar bilan tavfsiflanadi. Raqamli integral xizmat ko‘rsatuvchi tarmoqlari ikki turga bo‘linadi: tor polosali integral xizmat ko‘rsatuvchi raqamli tarmoqlar (T- ISDN); keng polosali integral xizmat ko‘rsatuvchi raqamli tarmoqlar (K-ISDN, Broadband ISDN). T-ISDNga uzatish tezligi 2048 Kbit/s (taxminan 2 Mbit/s) oshmaydigan, K-ISDN ga esa uzatish tezligi 2048 Kbit/sdan yuqori bo‘lgan tarmoqlar kiradi. T-ISDN tarmoqlari nutq va boshqa turdagi ma’lumotlarni yuqori sifat bilan uzatish uchun mo‘ljallangan (nutq, ma’lumotlarni uzatish past tezligi bo‘yicha va oq qora tasvirlarni). K-ISDN yuqori tezligi bo‘yicha ma’lumotlarni uzatish uchun mo‘ljallangan (rangli TV signallarni(4-6 Mbit/s), yuqori sifatli TV (16-24 Mbit/s), yarimtonli faksimil signallarni (9-16 Mbit/s), rangli faksimil signallarni (30-60 Mbit/s), mashinali grafika (20-100 Mbit/s), fayllarni uzatish (100 Mbit/s gacha). 109 Millionlab mayda biznes egalari va xususiy abonentlar uchun ko‘p yillar mobaynida yuqori tezlikli ma’lumotlarni uzatish iqtisodiy tomondan qimmatga tushganligi tufayli keng tarqalmadi va optik tolali liniyalari bilan ta’minlash imkoniga ega bo‘lmadi. Shunga qaramasdan bunday abonent guruxlarining raqamli uzatish texnikasiga bo‘lgan talab oshib bordi. Oxirgi vaqtgacha ma’lumotlarni uzatish uchun umumiy qo‘llaniladigan telefon tarmoqlarining liniyalaridan foydalanishga to‘g‘ri keldi. Mavjud bunday muammolarni xal qilishda xDSL (Digital Subseriver Line -raqamli abonent liniyasi) eng asosiy vositalardan biri xisoblanadi. Hozirgi telefon aloqasini ta’minlashga mo‘ljallangan mis abonent liniyalari, ovozli, yuqori tezlikli ma’lumotlarni uzatish, shuningdek boshqa kommutatsion xizmatlarni ta’minlash qobilyatiga ega. Ishni qo‘llab quvvatlovchi bunday tarmoqlar nafaqat zamonaviy mos keluvchi qurilmani, balki, kabelli abonent telefon tarmoqlarining ishini boshqarishga mutlaqo yangi yondashishni talab qiladi. Turli abonentlar orasida faqatgina telefon aloqasini ta’minlashga mo‘ljallangan, bir juftlikdan tashkil topgan tarmoq atsa-sekinlik bilan yuqori tezlikli ma’lumotlarni uzatishga va boshqa keng oraliqli telekommunikatsiya xizmatlarini bajarishga mo‘ljallangan keng oraliqli kanallar tarmog‘iga aylanmoqda. Analog telefon liniyalari uchun qayta ishlangan texnologiya (telefon liniyalari orqali ishlashga mo‘ljallangan modemlar) ma’lumotlarni uzatishda 56 kbit/s gacha chegaralangan tezlikka ega. Maxsus qayta ishlangan simlar juftligiga mo‘ljallangan kabelli abonent tarmoqlarida yangi texnologiyalarni qo‘llash yuqori tezlikli ma’lumotlarni uzatishda iqtisodiy samaradorlikni beradi. Bunda bir vaqtning o‘zida abonent liniyasini va odatdagi telefon aloqasini qo‘llash imkoniyati saqlanadi. Rivojlanishning bunday yangi pog‘onasi xDSL texnologiyalarini qo‘llash xisobiga amalga oshadi deb aytish mumkin. Chunki, oxirgi mijozlar uchun xDSL texnologiyasi, yuqori tezlikli tarmoqlar orasida Internet tarmoqlari bilan mutsaxkam ulanishni ta’minlaydi. Bu mis simli abonent telefon liniyalari bo‘yicha yuqori tezlikli ma’lumotlarni uzatishda abonent liniyalarining yakunida va yuqori tezlikli ma’lumotlarni uzatuvchi magitsral tarmoqning yakunida xDSL qurilmalarini joylashtirish imkonini beradi. Agar abonent liniyalarida xDSL texnologiyalarini qo‘llash yordamida yuqori tezlikli ma’lumotlarni uzatish tashkillashtirilgan bo‘lsa, unda uzatiladigan ma’lumotlar, odatdagi analog telefon aloqasi uchun qo‘llaniladigan chasotalariga nisbatan anchagina yuqori bo‘lgan oraliqda, raqamli signallar ko‘rinishida uzatiladi. 110 Abonent telefon liniyalarida bunday texnologiyalarni qo‘llash, abonentlarning kabelli tarmoqlarini, yuqori tezlikli ma’lumotlarni uzatishga mo‘ljallangan tarmoqning bir bo‘lagini yaratadi. xDSL texnologiyasi yuqori tezlikli ma’lumotlarni uzatishni ta’minlashdan tashqari, telefon aloqasining ko‘p kanalli xizmatini tashkil qiluvchi samarali vosita hisoblanadi. Bundan tashqari xDSL texnologiya bazasi asosida qurilgan keng oraliqli tarmoqlar, faqatgina ko‘p kanalli ovozli aloqani yoki yuqori tezlikli ma’lumotlarni uzatishni tashkil qilish bilan chegaralangan. Ular zudlik bilan o‘zining ishi uchun keng oraliqni talab qiluvchi, boshqa xizmatlarni yaratish uchun bazaviy tarmoq sifatida xam qo‘llaniladi. Internet tarmoqlariga ulanishni ta’minlash, zamonaviy raqamli tarmoqlarning asosiy funktsiyalaridan biri xisoblanadi. Qo‘llaniladigan oraliq chatsotalarning kengligi, yuqori tezlikli ma’lumotlarni uzatuvchi texnologiyalarga bog‘liq. Videokonferensiyalarni tashkil qilish simmetrik ma’lumotlarni uzatishni talab qiladi. Videokonferensiya’ni tashkil qilishda ovozli va videosignallarni uzatish lozim, bunday xizmat, boshqa xizmatlarga nisbatan anchagina keng chatsota oralig‘ini talab qiladi. Yuqoridagilarni nazarda tutsak, xDSL texnologiyasi oldin mavjud bo‘lmagan yangi xizmatlarni qo‘llash imkoniga egaligi bilan ajralib turishini xulosa sifatida kirtitish mumkin. Bunday yangi texnologiyalarni qo‘llash tufayli atsa – sekinlik bilan analog abonent tarmoqlari, raqamli abonent tarmoqlariga o‘tadi. Rivojlanishni bunday yangi bosqichiga o‘tish nafaqat yangi avlod qurilmalarini yaratishni talab qiladi, balki mos keluvchi uskunalarni qo‘llash, xizmat xodimlarini yangi ish usulini o‘rganish va abonent tarmoqlari liniyasini boshqarishda umuman yangicha yondoshishni talab qiladi. xDSL texnologiyasi keng polosali tarmoqlarni qurishdagi qurishdagi bir yechim bo‘ldi. xDSL texnologiyasi yuqori tezlikli ma’lumotlarni uzatishni ta’minlashdan tashqari, telefon aloqasining ko‘p kanalli xizmatini tashkil qiluvchi samarali vosita hamdir. Ya’ni, tarmoqning tezligiga va xizmat ko‘rsatish masofsi uzunligiga talablarning yanada ortib ketishi bu texnologiyaning qo‘llanilish imkoniyatlarini cheklaydi. Buning bir necha sabablari mavjud: xDSL texnologiyasi mavjud mis o‘tkazgichli kabellardan foqdalanishga asoslangan va aynan shuning uchun ham signallarni uzoq masofaga uzatishda so‘nishlarning qiymati ortib ketadi. Mavjud mis o‘tkazgichli aslida past chastotali telefoniya signalini uzatishga mo‘ljallangan. Bunday o‘tkazgichlardan yuqori 111 chastotali signallarni uzatishda ular atrofidagi elektromagnit maydonning kuchayib ketishiga olib keladi. Bu esa bir kabel tarkibidagi o‘tkazgichlar juftliklari o‘rtasidagi o‘zaro halaqitlarni orti ketishiga olib keladi. Bu effect bir kabel tarkigidagi ATS ga ulangan abonentlarning xDSL texnologiyasi orqali yuqori tezlikli xizmatlarga ulanish sonini cheklaydi. Masofa va tezlik ortgan sari dispersiya’ning qiymati orib ketadi. Ya’ni, xDSL texnologiyasi bo‘yicha ma’lumotlar uzatish tezligini ortirilsa, albatta, xizmat ko‘rsatish masofasini qisqartirilishi lozim. Bu dispertsiya’ni qiymati nominal holatda qolishi uchun amalga oshiriladi. Yuqorida sanab o‘tilgan muammolarni hisobga olgan holda keng polosali kirish tarmoqlarini qurishni yangi simsiz yoki optik texnologiyalari taklif qilinmoqda. Bunday texnologiyalar yordamida xizmat ko‘rsatish masofasini bir necha o‘nlab km larga tashkil qilish va ma’lumot uzatish tezligini bir necha o‘nlab Mbit/s gacha oshirish imkoniyati mavjud. Yüklə 6,66 Mb. Dostları ilə paylaş:
|