Tema: Mektepke shekemgi bilimlendiriw shólkemlerinde fizikaliq tárbiyani shólkemlestiriwde milliy qadriyatlardan paydalaniw mazmuni kirisiw I bap. Mektepke shekemgi bilimlendiriw shólkemlerinde balalardii tarbiyalawda fizikaliq tarbiyaning

2.2. Fizikalıq sipatlardı tárbiyalaytuǵın milliy harkatli oyınlar klassifikaciyası hám olardı úyretiw jolları
Balalardıń ósiw hám rawajlanıwı menen oyınlardıń mazmunı ózgerip baradı: oyınlar iskerligi dáslepki basqıshlarda ápiwayı xarakterde bolsa, keyinirek ol boyib baradı. P.F.Lesgaft óziniń fizikalıq shınıǵıwlar sistemasında oyınlardı fizikaliq tárbiyası quralı retinde ańlatadı. Ol oyın járdeminde bala turmısqa tayarlanishiga itibar qaratadı. Onıń háreketli oyınlardı ótkeriw ushın qoyǵan talapları búgingi kunge shekemgi óz qımbatın joǵatǵanı joq : mısalı, ol hár bir oyın aldına anıq maqsetler qoyıwı, ótkerilip atırǵan oyın qatnaShuvchilarning kúsh hám qábiletlerine sáykes keliwi, oyın Shuǵıllanatuǵınlarına unamlı tásir kórsetiwi kerekligin, oyınlardı sistema tárzde hám úzliksiz ótkeriw, oqıwshılardıń aktivligi hám ǵárezsizligin asırıwǵa háreket qılıw zárúr ekenligin uqtırǵan edi.
Oyınlardıń rawajlanıwlashuvi, oyın iskerligi daslep syujet hám mazmundan dúziledi. Ádetde syujet degende oyın iskerliginde balalar sáwlelendiretuǵın voqe'likning sheńberi tusiniledi. Oyın syujeti túrli dáwir klasıy ózgeshelikke, shańaraqqa tiyisli turmıs tárizine, geografiyalıq hám islep shıǵarıw sharayatlarına baylanıslı halda jaratıladı.
7-8 jaslı balalarǵa tán oyınlardı fizikalıq sapaların rawajlandırıwına kóre tómendegi gruppalarǵa ajıratıw múmkin
1. Operativlikti tárbiyalaytuǵın oyınlar.
2. Kúshnı asırıwshı oyınlar.
3. Shaqqanlıqtı rawajlantıratuǵın oyınlar.
4. Shıdamlıqtı rawajlantıratuǵın oyınlar.
5. Mayısqaqlıqtı tárbiyalaytuǵın oyınlar ;
Ayırım oyın túrleri balalardıń barlıq buwınlarına sáykes keliwi múmkin, yaǵnıy fizikalıq sipatlardı pútin halda tárbiyalawǵa qaratılǵan oyınlar da bar, olarda túrli fizikalıq sapalar izbe-iz rawajlanıwı múmkin. oyınlar daǵı bunday izbe-izlik balanıń bilim dárejesi, turmıs tájiriybesin keńeyiwi, onıń úlken jas daǵı adamlardıń turmısına tereńrek kirip barıwı menen baylanıslı. Haqıyqattan da oyınlardıń ápiwayıınan quramalına tárep ósiwi turmıstıń barǵan sayın jańa qırların sáwlelendiriw menen sheklenip qalmay, arnawlı bir oyındıń ayriqsha basqa kórinisleri menen bayıwı sebepli de ámelge asadı.

1.