Termiz davlat universiteti tabiiy fanlar fakulteti ekologiya va tuproqshunoslik kafedrasi

Kimyoviy moddalar. Qirg‘oq bo‘yidagi tuzning miqdori havo- da metallar, plastmassalar va ba’zi bir foydali qazilmalaming chirishini keltirib chiqarishi mumkin. Sanoatlashgan va binolar qurilgan hududlarda hamda yo‘llar bo‘yida emiruvchi gazlar (dioksid seriy va b.q.) ko‘pdan-ko‘p har xil qurilish materiallarini buzishi mumkin. 0‘rab olingan emiruvchan muhitda kalsiy tarkibining buzilishi betonga jiddiy ta’sir ko‘rsatadi. Bunday holat ba’zi bir qurilish materiallarida ham sodir bo‘ladi.
Nazorat uchun savollar

1. 
   Yer resurslari qanday aniqlanadi va ularga ta’rif bering?
   
2. 
   Qurilish materiallari ishlab chiqarilishida ishlatiladigan tiklanmaydigan resurs xom ashyolaming mavjud zahiralari to‘g‘ri- sida ma’lumot bering?
   
3. 
   Foydalanadigan va kam qulay resurslar deganda nimani tu- shunasiz?
   
4. 
   Foydalanilayotgan va foydalanilmagan resurslar qanday tas- niflanadi?
   
5. 
   Material resurslar va ulaming davrini tushuntirib bering?
   

228

16-Mavzu: EKOLOGIK POYDEVOR QURILISHI

1. 
   Poydevor qurilishida ekologik xavfsiz texnologiyalar
   
2. 
   Gruntlarni kimyoviy va fizik-kimyoviy mustahkamlashning ekologik jihatlari