Termiz davlat universiteti tojik filologiyasi va sharq tillari kafedrasi

4-topshiriq.Nuqtalar o‘rniga quyidagi tеgishli so‘z va so‘z birikmalarning kеrakli shaklini qo‘yib, jumlalarni ko‘chirib yozing va tarjima qiling.

دیروز من دوسمترا نزدیک کتابخانه ... . از او خواهش کردم که با من

ناهار بخورد و او .... من هر روز در رستوران دانشکده ناهار می خورم

امروز برای خودم ... و ...برای حسن ... و ... سفارش می دهم. من از ...

شرقیخصوصاً ... خیلی خوشم می آید. آبگوشت را با ... و کباب کوبیده

را با ... می خورند. هر روز که در رستوران ناهار می خورم، برای

خودم چلومرغ یا کباب کوبیده .... ایرانیان ... و ... دوست دارند و زیاد

می خورند. روی میز غذاخوری ... و تنگ آب خوری بود. آیا تو می دانی

چلومرغ را چطور...؟ امروز مادرم برای من سالاد ... تحیه کرد. من از

سالاد خیار تازه و همچنین از سالاد... خیلی خوشم می آید و با اشتهای

کامل می خورم. شما ... لازم ندارید؟ اگر شما... لازم داشته باشید، نمکدان

روی میز است، هر قدر بخواهید بگیرید. در رستوران ما ... غذاهارا

خیلی خوب می پزند. خواهر کوچکم زیاد...می خورد.( سوپ- آبگوشت- قبول کردن- چلومرغ- غذا- ملاقات کردن- کبلب کوبیده- سفارش دادن – نخود- نان- چنگال- نمکدان- خیار تازه- لوبیا- قاشق- شکر- بشقاب- پختن- نمک- آشپز- شیرینی- گوجه فرنگی)

5-topshiriq.در رستوران دانشگاهmatnida birinchi bob va majhul daraja sifatdoshlarini topib, ko‘chirib yozing.

6-topshiriq. رفتن va آمدن fe’llarini tеgishli tarzda تشریف بردن va تشریف آوردن fe’llari bilan almashtiring.

من از استاد پرسیدم:شما کجا می روید؟ دیشب پدرش به خانۀ ما آمد. آیا شما فردا پیش ما می ایید؟ مادرت کی میرود؟ پدرتان کجا رفته است؟ آیا امروز مادر بزرگتان می اید؟

Savollar:

1. 
   Arabiy o‘zlashmalar asosan qaysi so‘z turkumiga oid?
   
2. 
   Arab tilida so‘z asosini qanday tavushlar tashkil qiladi?
   
3. 
   Arab tilida so‘z asosi nechta harfdan iborat bo‘ladi?
   
4. 
   Arab tilida nechta fe’l boblari bor?
   
5. 
   Arablarning fe’l boblari qoliplarini ifodalash uchun qaysi fe’l o‘zagidan foydalanishadi?
   
6. 
   Fors tilida birinchi bobga oid bo‘lgan qanday arabiy so‘zlar uchraydi?
   

70-amaliy mashg’ulot

ARABIY SO‘ZLARDAN RAVISH YASALISHI VAMIQDOR SONLARNING ANIQLOVCHI VAZIFASINI BAJARISHI

Reja:

1. Arabiy so‘zlardan ravish yasalishi

2. 
   Miqdor sonlarning aniqlovchi vazifasini bajarishi
   
3. 
   Ikkinchi bob ( باب دوم)
   
4. 
   “Dar resturone Daneshgoh” matni matnidagi yangi so’zlarni o’zlashtirib, topshiriqlani bajaring.
   

Arabiy so‘zlardan ravish yasalishi

Arab tilida masdar va sifatdoshlarning oxiriga اً - an qo‘shimchasini orttirib, turli ravishlar yasash mumkin. Masalan: کامل komel- yetuk (I bob aniq nisbat sifatdoshi) کاملاً butunlay, to‘liq;

معمول Ma’mul-oddiy, odatiy (I bob majhul nisbat sifatdoshi) معمولاً ma’mulan-odatda, ko‘pincha va h.k.

Mazkur ravishlarning oxiridagi zabarli tanvin ularning arab tilidan o‘zlashganiga ishora qilib turadi.

1-topshiriq.Quyidagi arabiy ravishlarning ma’nosi va qaysi bobga tеgishli shakllardan yasalganini aniqlang.

تصادفاً، تخمیناً، تقریباً، احتراماً، باطناً، ظاهراً، قبلاً، واقعاً ، مخصوصاً.

2-topshiriq.Quyidagi ravishlardan tеgishlisini nuqtalar o‘rniga qo‘yib, jumlalarni ko‘chirib yozing va tarjima qiling.

... به اطلاع شما می رساند که دانشجویان گروه ما از تعطیلات تابستانی بر گشتند. احمد آن روز ... سر کلاس آمده و حتی نمره خوب هم گرفته بود. چلو مرغ ... پخته شده بود. ...فردا بعد از پایان درسها در رستوران دانشکده ناهار بخورم. از دانشگاه تا مترو ما ... نیم ساعت راه است. ... ما هر روز در رستوران دانشکده ناهار می خوریم. ( واقعاً- کاملاً- تصادفاً-احتراماً- تقریباً- معمولان)