Termodinamikanin mövzusu


Cisimlərin effektiv şüalanması



Yüklə 1,83 Mb.
səhifə26/28
tarix25.04.2023
ölçüsü1,83 Mb.
#102079
1   ...   20   21   22   23   24   25   26   27   28
ıstılık

Cisimlərin effektiv şüalanması

Fərz edək ki, cismin üzərinə hər hansı enerjisi E2 olan şüa düşür və cisim özü E1 enerjisini şüalandırır, düşən E2 enerjisinin A1E2 enerjisi cisim tərəfindən udulur, (1 – A)E2 hissəsi yenidən şüalanır. Deməli,


Eef=E1+(1 – A1)E2 (1)


İşıq enerjisinin qiyməti dalğa uzunluğundan başqa temperaturdan da asılıdır.


E02=f(, T) (2)
Bu məsələni ilk dəfə nəzəri yolla araşdıran Plank olmuşdur. Plank sübut edib ki, mütləq qara cismin şüalandırdığı enerji:
; (3)
C1=3,7410-6 Vtm2
C2=1,4410-2 Mk
(3) ifadəsinin qrafikini qursaq, şəkildəki kimi alınar:

Vin dalğa uzunluğu ilə temperatur arasında əlaqə yaradan qanun verib:


maxT=2,910-3 (4)
Aşağıdakı düstur Stefan – Bolsman qanunudur:
(5)
 – qaralıq dərəcəsi; C0 – şüalanma qabiliyyətidir.
İstilikötürmə

İstilikptürmə prosesini müşahidə etdikdə görünür ki, burada istiliyin daşınmasının hər üç növünə rast gəlmək olar. Bu prosesləri ayrı – ayrılıqda yox, birlikdə öqrənmək daha əlverişlidir.


İstiliyin isti mühitdən soyuğa aralıq divar vasitəsilə verilməsinə istilikötürmə deyilir. İstilikötürmə zamanı daşınan istiliyin miqdarı (vahid zamanda):
Q=k (tM1 – tM2)F (1)
tM1 – I, tM2 – II mühitin temperaturu, F – istilik keçirən səthin sahəsi, k – istilikötürmə əmsalı adlanır və ədədi qiymətcə isti istilikdaşıyıcı ilə soyuq arasındakı temperatur fərqi 10 olduqda vahid səthdən vahid zamanda keçən istiliyin miqdarına ədədi qiymətcə bərabər olan kəmiyyətdir:
.
Bir təbəqəli yastı divarda istilikötürmə

Fərz edək ki, yastı divar verilib.


Yasyı divarın qalınlığı , istilikkeçirmə əmsalı , I səthin temperaturu tS1, I mühitin temperaturu tM1, II səthin temperaturu tS2, I mühitin temperaturu tM2. 1 I mühitdən I səthə istilikvermə əmsalı; 2 isə II səthdən II mühitə keçmə əmsalıdır.


İstilik seli sıxlığının qiyməti
q=const;
=const.
I mühitdən I səthə verilən istilik:

I səthdən II səthə verilən istilik:
(1)
II səthdən II mühitə verilən istilik:

Buradan temperaturlar fərqlərini tapsaq və tərəf – tərəfə toplasaq:

alarıq.
(2)
(3)
İstilikötürmə əmsalı:
(4)
olar.
Termik müqavimət isə
(5)
olar.

Yüklə 1,83 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   20   21   22   23   24   25   26   27   28




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin