17-§. IRSIYATNING UM UM IY QONUNIYATLARI. G.M ENDELNING IRSIY AT QONUNLARI VA ULARNING M OHIYATI
18-§. Diduragay va poliduragay chatishtirish.
G. Mendelning uchinchi qonuni
1. Genetika fani organizmni qaysi xususiyatini o’rganadi
A. ko’payish va rivojlanishini
B.tuzilish va kimyoviy tarkibini
C.o’sish va rivojlanish
D.irsiyat va o’zgaruvchanlik
2…..organizmning yangi belgi va xususiyatlarni namoyon qilish qobilyati?
A. ko’payish B.irsiyat
C.fenotip D.o’zgaruvchanlik
3.Mendel tadqiqotlarini qayta kashf etgan olimlarnin aniqlang?
A. Meller,Chermak,Gekkel
B.De-Friz,Chermak,Korrenes
C.Myuller, Nilson, De-Friz
D.Miller, Korrens, Uotson
4. No’xatning ressesiv belgisi berilgan javobni aniqlang?
A. silliq shakli B.uzun poyali
C.qizil gulli D.bo’gimli dukkak
5.Fenotipni belgilovchi tashqi belgilarni aniqlang?
A. tana tuzilishi,organlar joylashuvi
B.hujayraning shakli,organlar shakli
C.teri rangi,soch,quloq,burun shakli,gullarning rangi
D.oqsilning tuzilishi fermentlar faolligi
6.Mendel qo’llagan usul qanday nomlanadi?
A. duragaylash B.tajriba C.chatishtirish D.Ava B
7.No`xatning dominant belgisi berilgan javobni aniqlang?
A. yashil donli B.silliq donli
C.kalta poyali D.oq gulli
10.Qaysi belgilar chala dominantlik holda irsiylanadi?
1.nomozshomgul gulining rangi..2qulupnoy mevasining rangi 3.no`xat urug’ining rangi 4.andaluz tovuqlarining rangi 5.qushlar patining tuzilishi
A. barchasi B.1,2,5,3 C.3,4,5 D.1,2,5,4
11.Mendelning 1- qonunini aniqlang?
A. belgilarning ajralishi
B.belgilarni mustaqil holda irsiylanishi
C.dominantlik
D.belgilarni birikkan holda irsiylanishi
12….bir juft belgisi bilan farq qiladigan ota-ona organizmlarni chatishtirish?
A. Diduragay B.poliduragay
C.Epistaz D.Monoduragay
13.No`xatning aller genalari berilgan javobni toping?
A. sariq va yashil donli B.silliq va oq gulli
C.burishga va qizil gulli D.oq gulli va uzun poyali
14.Aller genlar quyidagi javoblardan to’g’risini toping?
A. Juft genlar
B.gomologik xromosomalarda joylashgan
C.meyoz jarayonida har-xil qutblarga o’tib ketadi D.barchasi
15.Mendel tajribalarini mohiyati nimada edi?
A. )tajribalarni tez amalga oshirishi B.tajribalarni turli xil shaklda amalga oshirilishi
C.o’rganilayotgan belgilarning barcha individlarda namayon bo’lishi D.faqat bitta organizmda ish olib borishi
16.Qayas chatishtirish F2 bo’g’inda fenotip va genotip jihatdan 1:2:1 nisbatda kuzatiladi?
A. chala dominantlik B.diduragay
C.belgilarni ajralishi D.monoduragay
17.Nomozshomgulning ….gulli vakillari oraliq harakterga ega?
A. qizil B.pushti C.oq D.sariq
18.Mendelning 2-qonuni aniqlang?
A. Belgilarning ajralishi
B.belgilarni mustaqil holda irsiylanishi
C.dominantlik
D.belgilarni birikkan holda irsiylanishi
19.Ko’payishning qaysi usulida avlodlar o’rtasida bog’lanish genlar orqali yuzaga chiqadi?
A. jinsiy B.vegetativ C.jinssiz D.A va B
20.Gomozigota bu …?
A. genotipda ikkita bir xil gendan iborat organizm
B.genotipda ikkita farq qiluvchi gendan iborat organizm
C.tashqi ko’rinishi o’xshash bo’lgan organizm
D.fenotip va genotip bir xil bo’lgan organizm
21.Dominatlik qachon chala bo’ladi?
A. gomozigota holatda B.dominat gomozigota
C.geterozigota holatda D.ressesiv gomozigota
24.Embrional induksiya qonuni kim o’rgangan.
A.Nilson Elle B.Shpeman C.Gekkel D.Betson
25.No`xatning dominant belgilari berilgan javobni aniqlang?
A. burushgan donli B.sariq donli
C.kalta poyali D.oq gulli
30.Qulupnoyning qaysi belgisi oraliq xarakterga ega?
A. poyasining shakli B.mevasining shakli C.poyasining rangi D.mevasining rangi.
31.Letal genlar,bu… genlar?
A. halokatga olib keluvchi
B.organizmni tashqi muhitga moslashishni oshiruvchi
C.jinsiy hujayralardagi serpushtlikni oshiruvchi
D.barchasi
32.Polimer ta’sir organizmlarning qaysi belgilarida uchraydi?
A. anatomik B.biokimyoviy
C.miqdoriy D.gistalogik
34.Ajralishning qaysi biri dominantlikning oraliq xarakterga ega(fenotip bo`yicha)?
A. 9:3:3:1 B.1:2:1 C.3:1 D.1:4:6:4:1
35.Ayrim jinsli organizmlarda jinslarni toping?
A. 1:1 B.2:1 C.1:2 D.1:3
36.Drozofilla meva pashshasining nasl berish vaqtini aniqlang?
A. 10-15 kun B.1-20oyda
C.20-30 kunda D.3-5 oyda
37.Odam tana hujayralarida genlarning nechtasida birikish guruhi mavjud?
A. 46 B.22 C.18 D.23
38.Mendelning uchinchi qonunini aniqlang?
A. genlarni birikish B.genlarni ajralish
C.dominantlik D.belgilarni mustaqil holda irsiylanishi
39.Tahliliy chatishtirishni qaysi olim ishlab chiqqan?
A. Morgan B.Myuller C.Mendel D.Chermak
41.Genotipda allel bo’lmagan genlarning o’zaro ta’siri natijasida organizmda yangi belgilarni rivojlanishiga olib kelishi genlarning …ta’siri deb ataladi?
A. epistaz B.komplementar
C.polimer D.poliplodiya
42.Odamning jinsiy hujayrasida nechta autasoma xromosomalar bo’ladi?
A. 46 B.22 juft C.22 D.2 ta
43.Miqdoriy belgilarning rivojlanish darajasi qaysi genlar soniga bog’liq?
A. epistaz B.komplementar
C.polimer D.poliplodiya
44.Ingibitor deb nomlangan genning bo’lishi genlarni o’zaro ta’sirining qaysi birida uchraydi?
A. epistaz B.komplementar
C.polimer D.poliplodiya
45.Qaysi holatda F2 genotip va fenotip bo’yicha ajralish 1:2:1 nisbatda bo’aldi?
A. to’la dominatlik B.epistaz
C.chala dominantlik D.taxliliy chatishtirish
46.Albinizm bu …kasalligi?
A. ko’p barmoqlik B.pigment bo’lmasligi
C.qon ivimasligi D.rang ajratolmaslik
47.Fenotipda bir dominat guruhining allel bo’lmagan ikkinchi dominatlik gendan ustunlik qilishi…deb ataladi?
A. komplementar B.pleytrop
C.epistaz D.polimeriya
48.Komplementarlik hodisasida F2 da fenotip bo’yicha qanday ajralish namayon bo’lishi mumkin?
A. 15:1 B.13:3 D.12:3:1 D.9:7
50.Retsessiv holda irsiylanadigan kasalliklarni belgilang?
A. gemofiliya B.mikrosifaliya
C.polikdaktiliya D.braxidaktiliya
51.Dastlab irsiy o’zgarishlar tezligi birdaniga oshirish….ta’sirida amalga oshirilgan?
A. kimyoviy moddalar B.radiatsiya nerlari C.rentgen nurlari D.barchasi
52.Nilufarning suv ostidagi bargi lensetsimon,suv ostidagi-vorovkasimon bo’lishi qanday o’zgaruvchanlikka misol bo’ladi?
A. kombinativ B.fenotipik
C.mutatsion D.rekombinativ
53.Qaysi so’z “to’ldiruvchi “degan ma’noni bildiradi?
A. polimeriya B.epistaz
C.poliplodiya D.komplementar
54.Xromosoma kasalligini aniqlang?
A. fenilketoniya B.Daun sindromi
C.mikrosefaliya D.galoktozemiya
55.Drozofilla pashshasining genetik tadqiqotlar uchun qulay bo’lgan belgisini aniqlang?
A. oson ko’payishi,serpushligi
B.irsiy belgilarning juda ko’pligi,turli tumanligi
C.xromosomalar soning ozligi
D.barchasi
56.Qaysi mutatsiya “generativ”deyiladi?
A. aurtasoma xromosomalarda sodir bo’ladigan B.somatic xromosomalarda sodir bo’ladigan
C.jinsiy hujayralarda sodir bo’ladigan
D.jinsiy xromosomadagi
57.Qushlarning qaysi belgisida oraliq irsiylanish kuzatiladi?
A. patining rangi B.patining shaklini
C.patining tuzilishi D.toj shakli
58.Dominant mutatsiya keltirilgan javobni aniqlang?
A. xo’rozlarda bo’yin qismida patining bo’lmasligi B.xo’rozlarda bo’yin qismida serpat bo’lishi C.odamlarda fenilketonuriya kasalligining rivojlanishi
D.odamlarda barmoqlarning 5 ta bo’lishi
60.Quyida berilgan qaysi hayvonlarning erkaklari gomogametali bo’ladi?
1.mita 2.drozofilla 3.kit 4.agama 5.ipak qurti 6.delfin 7.mayna 8.sichqon
A. 1,2,7,8 B.1,3,5,6 C.1,4,5,7 D.1,5,7,8
61.Geterozigota organizmlarni chatishtirish natijasida olingan avlodlarning ma’lum qismini dominant,boshqa qismi esa retsessiv belgilarni namoyon qilish jarayoniga….deb ataladi?
A. belgilarni birikish B.belgilarni ajralish
C.poliplodiya D.pleyotropiya
62.Kleynfelter sindromi o’gil bolaning somatik hujayralarida nechta autasoma xromosoma bo’ladi?
A. 46 B.47 C.22 D.44
63…..fikricha irsiy omillar,duragaylar hosil bo’lishida ajralib ketmaydi,balki o’zgarmagan holda saqlanadi?
A. meller B.de-Friz C.Morgon D.Mendel
64.Qaysi hodisada xromosoma to’plamining karrali ortishi kuzatiladi?
A. poli meriya B.poliplodiya
C.modifikatsion D.pleytropiya
65.Erkak va urg’ochi organizmlarda bir-biridan farq qiladigan xromosomalar qanday nomlanadi?
A. autasomalar B.jinsiy xromosomalar C.gomologik xromosoma D.nogamologik
66.Xo’rozlarda toj shakllarining irsiylanishi genlarning qaysi ta’sirida kiradi?
A. epistaz B.polimer
C.monoduragay D.komplementar
67.Qaysi kasallik faqat gomozigota holatda namoyon bo’ladi?
A. braxitaktiliya B.mikrosefaliya
C.albinizm D.polidaktiliya
68.Ikki juft belgisi bo’yicha gomozigota organizm genotipini belgilang?
A. AABbCCDD B.AaBbCCDD
C.AABbCcDd D.AaBBCCDD
69.Qaysi mutatsiyalardan madaniy o’simliklarning yangi navlarini yaratishda keng foydalaniladi?
A. generativ B.somatik C.nuqtali D.xromosomali
70.Poliplodiya hodisasi asosan qaysi organizmlarda kuzatiladi?
A. sudralib yuruvchilarda va qushlar B.sutemizuvchilar va o’simliklar
C.soda hayvonlar va o’simliklar
D.suvo’tlari va qushlar
71. Mendel no`xatning necha juft belgisini nasldan-naslga o’tishini aniqladi?
A. 4 B.5 C.6 D.7
72.Irsiyatning tuzilishi va funksional birligini aniqlang?
A. hujayra B.DNK C.gen D.xromosoma
73.Polimeriya hodisasini 1- bo’lib o’rgangan olimni aniqlang?
A. Meller B.Gekkkel C.De-Friz D.Nilson Ele
74.Hozirgi vaqtda nasldan-naslga o’tib boruvchi odamdagi narmal va patalogik belgilar sonini aniqlang?
A. 2000 B.3000 C.4000 D.5000
75.Polidaktiliya bu…?
A. terida pigment bo’lmasligi
B.barmoqlrning kalta bo’lish kaslligi
C.ko’p barmoqlilik kasalligi
D.barmoqlarni ayri bo’lish kasalligi
76.Baron qaysi hayvon zoti?
A. it B.quyon C.sigir D.ot
77.Qaysi hayvonlarda Y –xromosoma umuman bo’lmaydi?
A. quyon B.toshbaqa
C.erkak hashorotlarda D.sutemizuvchilarda
78.Keltirilgan belgilardan qaysi biri pleytrop ta’sirga ega?
A. xo’rozlarda tojning shakli
B.bug’doyning rangi
C.drozofilla qanotining uzun bo’lishi D.tovuqlarda panting jingalak bo’lishi
79.Autasomalar bu…?
A. erkak va urg’ochilarda farq qilmaydigan xromosomalar
B.bir xildagi xramasomlar
C.jinsga bog’liq xromosomalar
D.barchasi
80.Bug’doy o’simligida xromosomaning gaploid to’plami nechaga teng?
A. 7 B.14 C.42 D.28
81.Qon ivimaslik kasalligi qanday ataladi?
A. daltonizm B.albinizm
C.gemofiliya D.shizogoniya
83.Rentgen nurlari ta’sirida mutatsiyalarni paydo bo’lishini necha marta oshirishga erishildi?
A. 100 B.150 C.200 D.250
84…..dominantlik farq qilinadi?
A. to’la va to’la bo’lmagan
B.gomozigota
C.oddiy va murakkab
D.A va B
86.Turli genlarning chalkashish foizi nimaga bog’liq ?
A. noallel genlarning soniga B.allel genlar soniga
C.genlar orasidagi masofaga D.autasoma xromosomalarda joylashish o’rniga
87.Jins qachon ma’lum bo’ladi?
A. tuxum hujayrani urug’lanishidan oldin
B.tuxum hujayrani urug’lanish paytida
C.tuxum hujayra urug’langandan so’ng D.organizm tug’ulgandan so’ng
88.Ikki juft belgisi bo’yicha Geterozigota genotipni aniqlang?
A. Aa B.Aa BB C.AaBb D.aa Bb
89.Genlarning polimer ta’sirida fenotip bo’yicha 1:4:6:4:1 nisbatda ajralish kuzatilsa genotip bo’yicha qanday ajralish namayon bo’ladi?
A. 1:2:1 B.9:3:3:1 C.15:1 D.1:2:1:2:4:2:1:2:1
90.Drozofillani ko’payishi uchun zarur bo’lgan haroratni aniqlang?
A. 10-15 0C B.15-20 0C C.25-26 0C D.25-30 0C
91.Allel bo’lmagan genlar o’zaro… ta’sir qiladi?
A. pleytrop B.epistaz C.kompilementar D.barchasi
92.Genlarni epistaz ta’siri natijasida tovuqlarning qora rangda bo’lishini qaysi genotip belgilaydi?
A. Cc Ii B.CC Ii
C.Cc ii D.cc ii
93.Keyingi yillarda xushbo’y no`xatning qaysi belgilarning irsiylanishi naslda mustaqil taqsimlanmasligi isbot etildi?
A. gulning rangi,donning rangi B.changchi shakli,gulning rangi
C.donning shakli va rangi D.barcha genlari mustaqil holda irsiylanadi
97.Qaysi mutatsiya genlarning yangi kombinatsiyalarini hosil qiladi?
A. indamas B.retsessiv C.dominat D.xromosoma
98.Genlarni qaysi ta’siri “to’ldiruvchi ta’sir”deb ataladi?
A. epistaz B.komplementar C0polimer D.A va B
99.Ikki belgisi bo’yicha geterozigotali bo’lgan genotipni aniqlang?
A. AaBbCcDD B.AABbCCDd
C.AABBCCDD D.AaBBCCDD
100.Bir genning bir qancha belgilarning rivojlanishiga ta’siri qanday nomlanadi?
A. polimeriya B.poliplodiya
C.pleytropiya D.epistaz
101.Xromosomalarni ichki tuzilishdagi farqni aniqlash imkoniyatini beruvchi metodni aniqlang?
A. genelogik B.sitogenetik
C.molekulyar genetik D.biokimyoviy
102.Odamning terisiga qora rang beruvchi pigmentni aniqlang?
A. karotin B.melanin C.xlorofill D.fikotsian
103.Mutatsiyalar ta’sir doirasiga qarab qanday guruhlarga ajratiladi?
1.foydali 2.nuqtali 3.zararli 4.dominant 5.befarq 6.retsessiv
A. 1,2,3,5 B.1,3,4,6 C.2,4,5,6 D.2,3,4,5
104.Odamdagi dominat belgini aniqlang?
A. mallasoch B.kulrang ko’z
C.pakanalik D.to’g’ri soch
105.Odam hujayrasidagi xromosoma soni va tuzilishini o’rganishda qaysi hujayradan foydalaniladi va ularni necha gradusli muhitda o’stiriladi?
A. lekositlar 37 0C B.epiteliy 37 0C
C.eritrositlar 37 0C D.25 0C
106.Qaysi usulni odamda tadqiq etib bo’lmaydi?
A. egizaklar B.genelogik
C.sitogenetik D.eksperemental
107.Odam populyatsiyasida aniqlangan nasldan-naslga o’tuvchi kasalliklar sonini aniqlang?
A. 2000 B.3000 C.4000 D.5000
108.Nima uchun drazofilla pashshalarida analiz qiluvchi chatishtirish uchun urg’ochi pashshalar olish kerak?
A. erkaklarda krossingover kuzatiladi
B.krossingover faqat urg’ochilarida kuzatiladi
C.erkaklarda bitta xromosomada joylashgan genlarning birikishi to’liq birikish hisoblanadi va ularda krossingover kuzatilmaydi,krossingover faqat urg’ochilarda sodir bo’ladi
D.erkaklarda bitta xromosomada joylashgan genlarni birikishi to’liq birikish hisoblanadi
109.Poliplodiya bu…?
A. xromosomalar sonining karra ortishi
B.bir genning bir necha belgilarning rivojlanishiga ta’siri
C.xromosomalar soning karra kamayishi
D.bir necha genning bir belgini rivojlanishiga ta’siri
112.Genlarning komplementar(1),epistaz(2), polimer(3),pleytropiya(4) ta’sirida vujudga keladigan fenotipik xilma-xillik o’g’iri ko’rsatilgan javobni toping?
a.9:3:3:1 b.3:1 c.1:4:6:4:1 d.9:7
e.13:3 f.2:1
A.1-a,b ; 2-e ; 3-d ; 4-d B.1-b ; 2-c ; 3-a ; 4-b
C.1-a,d ; 2-e ; 3-c ; 4-f D.1-d ; 2-c ; 3-e ; 4-f
113.Mendel tomonidan ishlab chiqilgan irsiyatni o’rgan ishning duragaylash usuli berilgan qatorni toping?
A.epistaz B.chala dominantlik
C.polimeriya D.taxliliy chatishtirish
114.Pleyotropiya bu - …
A.bir juft allel genning 2-noallel gendan usuntlik qilishi
B.bitta genning bir qancha belgining rivojlanishga ta’siri
C.bitta genning bir necha marta mutatsiyaga uchrashi
D.bir nechta noallel genlarning bitta belgining rivojlanishiga ta’sir ko’rsatishi
117.Gullli o’simliklarda gullarining antotsion rangda bo’lishini ta’minlovchi gen yana qanday belgilarning rivojlanishini ta’minlaydi?
A.poya,meva va urug’ning to’q qizil bo’lishi
B.poya va shoxlarining to’q qizil bo’lishi
C.poya,barg va shoxlarining yashil bo’lishi
D.meva va urug’larning katta-kichikligi
118.Urg’ochisi geterogametali bo’lgan organizmni aniqlang?
A.sudralib yuruvchilar B.sut emizuvchilar
C.baliqlar D.barchasi
119.Krossingover miqdori …… bog’liq.
A.genlar orasidagi masofaga
B.xromosomaga shakliga
C.gen tarkibidagi nukleotidlar soniga
D.xromosoma uzunligiga
120.Odamdagi jinsga bog’liq holda irsiylanuvchi
kasalliklarni aniqlang?
A.albinizm va gemofiliya
B.daltonizm va polidaktiliya
C.tug’ma karlik va shizofreniya
D.gemofiliya va daltonizm
121.Daun sindromi ham o’g’il,ham qizlarda namoyon bo’lishini sababi nimada?
A.autosoma xromosomalarining o’zgarishi bilan bog’liqligi uchun
B.kasallikni belgilovchi gen X xromosomada joylashganligi uchun
C.jinsiy xromosomalarning o’zgarishi bilan bog’liqligi uchun
D.dominant belgi bo’lganligi uchun
122.Qaysi kasallikka chalingan insonlar quyosh nuriga ta’sirchan bo’lib qoladi?
A.gemofilya B.daltonizm
C.fenilketanuriya D.albinizm
123.Uy hayvonlarining sut miqdori va yog’liligi qanday genlar ishtrokida irsiylanadi va rivojlanadi?
A.komplementar genlar B.monogenlar
C.epistaz D.poligenlar
124.Mendel gametalar sofligi gipotezsini tariflab bergan vaqtlarda quidagilardan qaysi biri haqida hech narsa ma’lum emas edi?
A.mitoz B.meyoz
C.gametalarning rivojlanishi D.barchasi
127.Qaysi kasalliklarning retsessiv holda rsiylanishi
geneologik usul yordamida aniqlangan?
A.braxidakiliya,sindakeliya,polidakiliya
B.qandli diabet,polidakteliya,gemofiliya
C.tuberkuloz,gemofilya,mikrotsefaliya
D.qandli diabet,shizofreniya,tug’ma karlik
128.Organizm genotipining o’zgarishi bilan boradigan va bir nechta avlodlarda saqlanadigan o’zgaruvchanlik ….. o’zgaruvchanlik deyiladi.
A.irsiy B.kombinativ C.rekombigonez D.t.j.y
129.Qaysi genotipli sariq junli quyonlar embrionalik davrida halok bo’ladi.Buning sababini ko’rsating?
A.faqat gomozigotalilar,genlarning kompementar ta’siri natijasida
B.faqat gomozigotalilar,genlarning pleytropiya ta’siri natijasida
C.gomozigota va geterizigotalilar,genlarning polimeriya a’siri natijasida
D.gomozigota va geterizigotalilar,genlarning pleytropiya a’siri natijasida
130.Polimeriya bu-…..
A.bir genning bir necha belgining rivojlanishiga bo’lgan ta’siri
B.allel bo’lmagan bir necha genning bitta belgining rivojlanishiga o’xshash ta’siri
C.bir juft allel genning 2-noallel gendan usuntlik qilishi
D.allel bo’lmagan genlarning o’zaro ta’siri natijasida organizmda yangi belgining rivojlanishi olib keluvchi ta’siri
131.Birinchi avlod duragayini retsissev gomozigota fo’rma bilan qayta chatishirishga …. deyiladi
A.komplementar B.bekkros
C.epistaz D.poligenlar
132.No’xatdagi noallel genlarni aniqlang?
A.sariq va yashil donli B. kalta va uzun poyali
C. oq va qizil gulli D.oddiy dukkak va yashil don
133.Doni sariq va yashil bo’lgan no’xat o’simliklari chatishtirildi F1 dagi avlaodlarning necha foizi sariq donli bo’ladi?
A.25% B.50% C.75% D.100%
134.Drozofilya meva pashshasi ko’zining rangi qanday tipda irsiylanadi?
A.jinsga bog’liq holda B.komplementar holda
C.autosomaga bog’liq holda D.oraliq holda
139.Kariotipda xromosomalar sonining ko’payishi bilan organizmning ….. va mutatsiya jarayonida
hayotchanlikning ……!
A.genetik barqarorligi kamayadi / pasayish hafi ortadi
B.genetik barqarorligi ortadi / pasayish hafi kamayadi
C.genetik barqarorligi kamayadi / pasayish hafi kamayadi
D.genetik barqarorligi ortadi / pasayish hafi ortadi
140.Drozofiladagi autosomalar sonini aniqlang?
A.8 B.4 C.6 D.2
141.O’simlik tarkibidagi vitaminlar miqdori qaysi genlarning ta’siriga bog’liq?
A.komplementar genlar B.monogenlar
C.epistaz D.poligenlar
142.Poliplodiya hodisasi …… da keng tarqalgan.
A.yuksak o’simliklar B.yuksak hayvonlar
C.tuban o’simliklar D.yuksak zamburug’lar
143.Suv yong’og’ining suv osti barglarining shaklini aniqlang?
A.voronkasimon B.lensesimon
C.patsimon qirqilgan D.yaxlit
144.Genlarning birikkan guruhining soni nimaga mos keladi?
A.xromosomalarning diploid soni
B.xromosomalar soni
C.kariotip
D.xromosomalarning gaploid soni
145.Quyidagi genotipli xo’rozlardan qaysi birida toj shakli oddiy?
A.AABB B.aabb C.AaBb D.Aabb
146.Tovuq zotlarida pat rangining irsiylanishi genlarning o’zaro ta’sirining qaysi biriga misol bo’la oladi?
A.komplementar genlar B.pleyotropiya
C.epistaz D.poligenlar
147.Genetik materialning irsiy o’zgarishiga …. deyiladi.
A.poliplodiya B.mutatsiya
C.pleyotropiya D.polimeriya
148.Somatik hujayralarning genlari o’zgarishi natijasida yuzaga keladigan mutatsiyalar qanday nomlanadi?
A.dominant B.retsissev C.generativ D.somatik
149.Reaksiya normasi bu-…..
A.belgilarning xilma-xillik darajasi
B.o’zgaruvchanlik darajalari
C.faqat A
D.A,B
150.Melanin pigmenti qaysi nurlar ta’sirida sintezlanadi?
A.ko’rinadigan B.infraqizil
C.rentgen D.ultrabinafsha
151.Odamdagi qobiliyat,iste’dod kabi fazilatlarning rivojlanishi irsiy omillarga bog’liq ekanligi qaysi meod orqali aniqlangan?
A.geneologik B.siogenetik
C.biokimyoviy D.ontogenetik
152.Odamdagi qaysi belgi dominant holda irsiylanadi?
A.malla soch B.normal bo’y
C.kulrang ko’z D.jingalak soch
153.Qanday genotipli odamlarning taram-taram bo’ladi?
A.ressesiv gomozigota . B.dominant gomozigota
C.geterozigota D.A,B
154.Shizofreniya bu-…
A.kaltabarmoqlik B.og’ir ruhiy kasallik
C.shoxparda kasalligi D.xromosoma kasalligi
155.Makkajo’xori o’simligida xromosomalar soni van genlarning birikish guruhi soni berilgan javobni aniqlang?
A.14 ; 7 B.8 ; 4 C.20 ; 10 D.24 ; 12
156.Qaysi kasalliklar dominant holda irsiylanishi geneologik usulda yordamida aniqlang?
1.qandli diabet 2.braxidaktiliya 3.tug’ma karlik
4.sill kasalligiga moyillik 5.gemofilya 6.shizofreniya 7.ko’z shoxpardasining ko’rlikka olib keladigan irsiy degeneratsiya
A.2,4,7 B.1,3,5 C.1,5,6 D.1,3,7
158.Fenotipik o’zgaruvchanlikning asosiy xususiyalarni aniqlang?
1.irsiylanish xususiyatiga ega emas
2.o’zgaruvchanlik guruhli xarakterga ega
3.o’zgarishlar tashqi muhit ta’sirga bo’gliq
4.o’zgaruvchanlik chegaralari genotip bilan aniqlanadi
5.o’zgarishlar irsiyaga bo’gliq
A.barchasi B.1,3,5 C.2,4,5 D.1,2,3,4
159.Quyidagi organizmlarda xromosomalarning birikkan guruhi soni to’g’ri berilgan javobni aniqlang?
a.odam b.drozofilya c.no’xat
A.a-22 ; b-4 ; c-8 B.a-22 ; b-8 ; c-14
C.a-23 ; b-4 ; c-7 D.a-24 ; b-8 ; c-9
161.Qaysi kasallikda terida pigmentlar bo’lmasligi, sochlari oq va ko’rish qobilyatida kamchiliklarni bo’lishi kabi holatlar kuzatiladi?
A.daltonizm B.gemofilya
C.albinizm D.fenilketonuriya
162.Daun sindromi kasalligida xromosomalarni diploid to’plami nechiga teng bo’ladi?
A.44 B.45 C.46 D.47
163.Tibbiyot genetika uchun turli irsiy kasalliklar bo’yicha …..ni aniqlash katta ahamiyatga ega?
A.gomozigotalar B.retsissev gomozigotalar
C.geterozigota tashuvchilar D.A,C
164.Tovuqlarda patning jingalak bo’lishi qanday holatlarga olib keladi?
1.sepushtlik 2.tashqi muhitga ko’p issiqlik ajratish 3.ovqat hazm qilish buziladi
4.yurak-tomir faoliyati ishi buziladi
5.ko’p tuhum qiladi 5.hayotchanligiga katta ta’sir ko’rsatadi 6.nasl qoldirishiga salbiy ta’sir qiladi
A.2,4,5,7 B.1,3,5,7 C.1,3,4,5 D.2,3,4,6,7
165.Morgan qonuni deb nimaga aytiladi?
A.genlarni ajralishiga
B.genlarni mustaqil holda taqsimlanishiga
C.har xil xromosomada joylashgan genlarga
D.bitta xromosomada joylashgan genlarning birikish hodisasiga
166.Chala dominatlikda F2dagi avlodlarning necha % dominant gomozigotali bo’ladi?
A.25% B.50% C.75% D.100%
167.Organizm fenotipini belgilovchi gistoligik belgi berilgan javobni aniqlang?
A.tana tuzilishiga B.oqsilning tuzilishi
C.gullarning rangi D.hujayraning shakli
168.Genlarning epistaz ta’siriga ko’ra tovuqlarning oq patli(1) va qora patli(2) formalarini aniqlang?
a.I ICC b.IiCc c.iiCC d.Iicc e.iiCc f.iicc
A.1-c,e ; 2-a,b,d,f B.1-a,b,d,f ; 2-c,e
C.1-c,f ; 2-a,b,d,e D.1-a,c,d,e ; 2-b,f
169.Quyidagilardan qaysi biri Mendel tadqiqotlarini qayta kashf etishda ishtrok etmagan?
A.de-Friz B.Chermak C.Morgan D.Korrens
170.F2 bo’ginda retsissev belgili organizmning namoyon bo’lishining shartli berilgan javobni aniqlang?
A.duragaylarda irsiy omil o’zgarmagan holda saqlangan bo’lsa
B.jinsiy hujayralar allel juftidan faqat bitasiga ega bo’lishi
C.jinsiy hujayralar allellar juftiga ega bo’lsa
D.A,B
171.Hasharotlar yordamida changlanadigan o’simliklarning qaysi belgisi juda o’zgaruvchan bo’ladi?
A.gulining shakli B.gulining tuzilishi
C.urug’chisining shakli D.barglarining kattaligi
172.Qaysi usul odamda uchraydigan irsiy kasalliklarning sabablarini tushunib olish uchun qimmatli materiallar bo’ladi?
A.geneologik B.siogenetik
C.biokimyoviy D.ontogenetik
173.Irsiy kasalliklar ….ga ajratiladi
A.2 B.3 C.4 D.5
174.Odamda uchraydigan kaltabarmoqlik kasaligi qanday nomlanadi?
A.polidaktiliya B.sindaktiliya
C.shizofreniya D.braxidaktiliya
175.Qaysi mutatsiya genlarning yangi kombinatsiyasini hosil qiladi?
A.indamas B.resissev
C.dominant D.xromosoma
176.Organizmning nobud bo’lishiga olib keluvchi genlar …. deyiladi?
A.letal genlar B.polimer genlar
C.monosomik genlar D.allel genlar
177. Nilufar (1) va suv yong'og'ining (2) suv ostidagi barglarining shakli qanday bo'ladi?
a. lansetsimon; b. voronkasimon; c. patsimon; d.yaxlit.
A. 1-c; 2-a B.1-a; 2-c
C.1-d; 2-b D.1-b;2-d
178.Mutant bu- …
A.dominant mutatsiya
B.retsissev mutatsiya
C.gen mutatsiyasi
D.mutatsiyaga uchragan organizm
179.Qanday genotipga ega bo’lgan organizmlarda mutatsiya yashirin holda bo’ladi?
A.AA B.Aa C.aa D.t.j.y
180.Odatda mutatsiyalar organizm uchun ... bo’ladi
A.foydali B.zararli
C.neytral D.ham foydali ham zararli
181.Quyidagilardan qaysi birlarida xromosomalar soni bir necha yuz barobargacha ko’payishi mumkin?
A.yuksak o’simliklar B.sodda hayvonlar
C.sutemizuvchilar D.yuksak zamburug’lar
182.Bir juft belgisi bo’yicha geterozigota organizm tahliliy chatishtirilganda fenotip bo’yicha qanday nisbatda xilma-xillik yuzaga keladi?
A.1:1:1:1 B1:1 C.9:3:3:1 D.3:1
183.Faqat gen kasalliklari berilgan qatorni aniqlang?
A.albinizm,gemofiliya,daun sindromi
B.kleynfelter sindromi,daltonizm,mikrosefaliya
C.fenilketonuriya,daltonizm,gemofiliya
D.daun sindromi,mikrosefaliya,gemofiliya
184.Gemofiliya genini tashuvchi genotipini aniqlang?
A.XHXH B.XHXh C.XhXh D.XHY
185.Morgan va uning shogirdlari jinsiy xromosomalar orqali jinsni aniqlash bilan birga …
ham aniqladilar.
A.genlarni mustaqil taqsimlanishini
B.jinsga bog’liq holda irsiylanishini
C.birinchi bo’g’indagi bir xillikni
D.DNK dagi genlarning o’zgarishini
186.Autosomalar sonining o’zgarishi natijasida sodir bo’ladigan irsiy kasalliklarni aniqlang?
A.gemofiliya B.daltonizm
C.daun sindromi D. kleynfelter sindromi
187…..ning qayd qilishicha genlar faqat autosomalarda emas,balki jinsiy xromosomalarda ham joylashgan bo’ladi?
A.de-Friz,Chermak,Korrenslar
B.Mendel va uning shogirdlari
C.Morgan va uning shogirdlari
D.Meller va Gekkellar
188.Mendelning 2-qonuni bo’yicha F2dagi organizmlarning necha foizi geterozigota genotipli bo’ladi
A.25% B.50% C.75% D.100%
189.Quyidagi organizmlardan qaysi birining xromosomalar soni eng oz?
A.suvarak B.odam C.no’xat D.makkajo’xari
190.Xromosomalarni genetic kartasida genlarning qanday holati ko’rsatilgan bo’ladi?
A.irsiy xususiyati
B.tuzilishi
C.genlar o’rtasidagi nisbiy masofa
D.genlar o’rtasidagi to’liq masofa
191.Quyidagi organizmlardan qaysi birining jinsiy xromosomasi X ni o’zidan iborat?
A.drozofila B.kapalaklar
C.erkak hasharotlar D.sudralib yuruvchilar
192.Quyidagilardan qaysi birida urg’ochilarining jinsi geterogametali bo’ladi?
1.qushlar 2.kapalaklar 3.drozofila 4.amfibiyalar
5.sudralib yuruvchilar 6.baliqlar
A.1,3,5 B.2,4,6 C.1,2,5 D.1,2,6
193.Drozofilaning qaysi belgisi jinsga bog’liq holda irsiylanadi?
A.kalta qanot B.qoramtir tana
C.ko’zning qizil va oq bo’lishi D.kulrang tana
195…..mutatasiyalar shu organizmning belgilarining nomayon bo’lishiga ta’sir ko’rsatmaydi,u faqat keyingi bo’g’inda nomoyon bo’ladi.
A.generaiv B.somatik C.dominant D.retsessiv
196.Qaysi mutatsiya tufayli polipeptid zanjiridagi aminokislotalarning ketma-ketligi yangilanadi?
A.somatik B.nuqtali C.xromosoma D.dominant
197.Qaysi mutatsiya genlarning o’zaro ta’sir xarkterini o’zgartiradi?
A.somatik B.nuqtali C.xromosoma D.dominant
198.somatik mutatsiylar qachon keyingi avlodlarga o’tadi?
A.jinsiy ko’payganda B.jinssiz ko’payganda
C.dominant holda D.retsessiv holda
199.Qaysi mutatsiyalar genlar muvozanatining buzilishi va organizm rivojlanishining buzilishiga olib keladi?
A.dominant B.gen C.xromosoma D.somatik
200.Reaksiya normasining torligi …. kabi muhim belgilarga xosdir.
A.bosh miya kattaligi B.yurak kattaligi
C.o’pka kattaligi D.A,B
201.O’simlikshunoslikda qaysi hodisadan keng foydalaniladi?
A.pleytropiya B.polimeriya
C.somatik mutatsiyalar D.poliplodiya
202.Quyidagilardan qaysi biri modifikatsion o’zgaruvchanlikka misol bo’la oladi?
1.himolay quyonlardajun rangining o’zgarishi
2.albinizm 3.odamda terining qora tusga kirishi
4.tovuqlarda patning bo’lmasligi
5.suv o’simliklarining suv osti va suv usti barglarini turli shaklda bo’lishi
6.polidaktiliya
A.1,3,5,6 B.2,4,5,6 C.1,3,5 D.1,3,4,5
203.Organizmlardagi patalogik xolatning funksional buzilishini aniqlaydigan metodni belgilang?
A.geneologik B.siogenetik
C.biokimyoviy D.ontogenetik
204.Biokimyoviy metod yordamida qaysi kasalliklarning kelib chiqish sabablari o’rganiladi?
A. albinizm B.gemofiliya
C.qandli diabet D.braxidaktiliya
205.Bug’doy doning rangi genlarning qaysi
ta’sirida irsiylanadi?
A. epistaz B.polimeriya
C.pleyotropiya D.komplementar
206.Bir tur individlar o’rtasida tafovutlar organizm … bilan bog’liq?
A. genotipning o’zgarishi
B.fenotipni o’zgarishi
C.anatomiyasini tuzilishi
D.oqsilning tuzilishini o’zgarishi
207. O'zgaruvchanlikning qaysi turi guruhli xarakterga ega?
A. nuqtali B. mutatslon
C. somatik D. fenotipik
208. Birikish guruhlari soni 24 ta bo'lgan orgartizmlami ko'rsating.
Dostları ilə paylaş: |