Texnik reglamentlarni ishlab chiqish va yuritish

Aylanma mablag‘lar – Korxonaning hali sotilmagan tayyor mahsulotda, bankdagi hisobida, g‘aznasida, hisoblarida turgan mablag‘lari. Aylanma mablag‘larga aylanma fondlar va muomala fondlari kiradi.
Asosiy fondlar – Ko‘p ishlab chiqarish sikllarida ko‘p marta qatnashuvchi, bunda o‘zining tabiiy shaklini saqlab qoluvchi mehnat vositalari (binolar, inshoatlar, uzatish qurilmalari, mashina va jihozlar, transport, asbob, ishlab chiqarish asbob-uskunalari, ishchi va mahsuldor xayvon, ko‘p yillik ekinlar, o‘rmonzorlar va suvli erlar).
Keltirilgan xarajatlar – Tannarx va me’yoriy foyda yig‘indisidan iborat.
Ishlab chiqarish fondlari – Ishlab chiqarish vositalari, asosiy fondlar va aylanma fondlarni o‘z ichiga oladi.
Kapital mablag‘larning iqtisodiy samaradorlik hisobiy koeffitsienti – yillik tejamning standartni ishlab chiqish va joriy etishga bir yilga keltirilgan xarajatlariga nisbati.
Mahsulotning tannarxi – Mahsulotni ishlab chiqarish va sotish xarajatlari.
Kapital mablag‘larning qoplanish muddati – qo‘shimcha kapital mablag‘ -xarajatlarning yillik tejamga nisbati.
Vaqt omili – Turli vaqtlardagi xarajatlarni keltirish koeffitsienti yordamida bir, xisobiy yilga keltirish.
iqtisodiy samaradorlik – Iqtisodiy natijalarga erishish maqsadlari va vositalarini bir butun qilib birlashtiruvchi, maqsadga yunaltirilgan tizimlarning mukammal ishlashini ifodalovchi tushuncha.
Tejam – Boyliklarni tejab-avaylab sarflaganda olinadigan foyda.
Iqtisodiy samara – Topshiriqdagi maqsadga erishishga ketgan xarajatlarni chiqargandan keyin qolgan tejam.
Standartlaltirishning samaradorligini aniqlash yangi texnikani joriy etishdan ko‘riladigan iqtisodiy samarani aniqlash umumiy formulalariga asoslangan. Umumiy holda hisoblarda to‘rtta asosiy ko‘rsatkich qo‘llaniladi:
I Kapital mablag‘lar. Kapital mablag‘larning yillik hajmining o‘zgarishi ΔK quyidagi formula bo‘yicha aniqlanadi:
(14.1)
bunda K₂ – tadbirlar bajarilgandan keyin kapital mablag‘larning yillik hajmi, so‘m;