tanlash. Bu bosqichda jarayonni ifodalovchi ko ‘pgina param etrlardan
rostlanadiganlarini va ularni o ‘zgartirish bilan rostlovchi ta ’sir kiritish,
maqsadga muvofiq boiganlarini tanlab olish zarur. Odatda, ularning soni
boshqaruvda ishtirok etayotgan param etrlam ing to ‘rtdan bir qismidan
oshmaydi. Qo'yilgan vazifani jarayonning maqsadini tahlil qilish natijalariga
va uning ishlab chiqarishdagi boshqa jarayonlar bilan bogianishiga qarab
uddalash m um kin b o iad i. Tahlil natijalaridan kelib chiqib, boshqaruv
m ezo n i, uning berilgan qiym ati va p a ra m etrlari tan lan ad i, ularn i
o ‘zgartirish bilan eng maqsadga m uvofigi unga ta ’sir ko‘rsatishdir. Bu ish
param etrlam ing o ‘zaro bogiiqligi haqida tasavvur beruvchi jarayonning
statik va dinamik tavsiflari asosida amalga oshiriladi.
Statik tavsiflar bir xil param etrlam ing boshqalariga ta ’sir ko‘rsatish
darajasini baholashga im kon beradi. 21.6-rasm,
a da biror maqsadga
qaratilgan
S mahsulot chiqishining apparatdagi
T haroratga va
P bosimga
bogiiqligi ko‘rsatilgan. Statik tavsiflarning tahlili shuni ko‘rsatadiki,
R bosim ning hatto juda katta o ‘zgarishlari ham
S param etrga sezilarli ta ’sir
ko‘rsatmaydi. Shuning uchun maqsadga qaratilgan mahsulotning statik tavsif
asosida chiqishini
T haroratni o ‘zgartirib, quw atlab turish kerak. Dinamik
tavsiflar tanlovning to ‘g‘riligini aniqlashtirishga im kon beradi. 31.6- rasm,
b dagi grafikdan ko'rinishicha, 1 harorat o ‘zgarganda eng kichik kech
qolishlar o ‘rinli b o iad i.
Rostlash kanali shunday tanlanadiki, bunda rostlovchi ta ’sir (sarfning
haroratning, bosimning o ‘zgarishi) rostlanuvchi kattalikning maksimal va
tez o ‘zgarishi bilan birga o ‘tsin, ya’ni obyektning rostlash kanali bo ‘yicha
kuchayish koeffitsiyenti maksimal b o isin .
Boshqaruv mezoni va unga ta ’sir etuvchi kanallar tanlangandan so‘ng
BTOni b o iish i m um kin b o ig a n g ‘alayonlanishlar va ularni obyektga
kelmasdan oldin yo‘q qilish y o ila ri nuqtayi nazaridan tahlil qilishga