Texnologik qism

5.6.Uskunalarni xavfsiz ishlash shartlari
Elektr tokidan himoya qilish vositalari asosiy va qo‘shimcha vositalarga bo‘linadi.
Asosiy vositalarga 1000 V dan ortiq kuchlanishli elektr moslamalariga xizmat ko‘rsatishda foydalaniladigan izolatsiyali shtangalar, tok o‘lchovchi kleshalar, kuchla-nishni ko‘rsatuvchi asboblar, himoyalovchi qurilmalar va turli ko‘rinishdagi jihozlar hamda moslamalar kiradi. Kuchlanishi 1000 V gacha bo‘lgan elektr moslamalariga xizmat ko‘rsatayotganda esa izolatsiya qilingan dastlabki asboblar: buragichlar, ombir va tishlagichlar, dielektrik qo‘lqoplar hamda izolatsiyalangan kleshalardan foydalaniladi.
Qo‘shimcha vositalarga kuchlanish 1000 V dan ortiq bo‘lganda ishlatiladigan dielektrik etiklar, kalishlar, to‘shamalar va izola-tsiyalangan tagliklar kiradi.
Elektr xavfsizligini ta’minlashda ko‘rgazmali belgilar («рlаkаtlar») ham muhim rol o‘ynaydi. Ular asosan to‘rt guruhga bo‘linadi, уa’ni hushyorlikka chaqiruvchi, ruxsat beruvchi, taqiqlovchi va eslatuvchi belgilar.
Elektr qurilmalarini yerga ulash va nollashtirish
Elektr tokidan himoya qilishning ishonchli va keng tarqalgan vosita-laridan biri elektr qurilmalarini yerga ulash va nollashtirish hisoblanadi. Elektr qurilmalarini yerga ulashda qurilmaning еlеktr toki ta’sirida bo‘lmagan metall qismi, masalan, korpusi (1), yerga ko‘milgan elektrodlarga (3) ulanadi. Shu sababli yerga ulash tizimi elektrodlar va elektr qurilma bilan elektrodni birlashtiruvchi o‘tkazgichlardan (2) iborat bo‘ladi (5.1-chizma).
Yerga ulash elektrodlari sun’iy (aynan shu maqsadda maxsus yerga ko‘milgan рo‘lat truba yoki boshqa turdagi metall buyumlar) va tabiiy (boshqa maqsadlarda yerga o‘rnatilgan metall buyumlar) ko‘rinishda bo‘lishi mumkin.
Elektrodlarni bir-biriga ulashda ko‘ndalang kesimining o‘lchami 4x12mm bo‘lgan simlar yoki diametri 6 mm.dan kam bo‘lmagan рo‘lat simlardan foydalaniladi.

FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR RO'YXATI

1. Belchuk G. a" kema qurilishida payvandlash " kema qurish sanoati nashriyoti, Leningrad 1961.

2. Kurkin sa atlas texnologiyasi, mexanizatsiyalash va payvandlangan tuzilmalar ishlab chiqarish avtomatlashtirish.
3. Maslov B. G. "payvandlangan konstruksiyalarni ishlab chiqarish", Moskva nashriyot markazi"Akademiya" 2014.
4. Ovchinnikov V. V. " payvandlangan konstruksiyalarni hisoblash va loyihalash»
"Seminar va kurs dizayni", Moskva"Akademiya" nashriyot markazi 2015.
5. Stepanov V." mashinasozlik "nashriyoti, Moskva 1973.
6. Chernishov G. g "payvandlash ishi", Moskva "professional nashriyot uyi" 2003.
https;//t.me agmk
https;//daryo.uz
https;//www.gazeta.uz

					АБВГ.123456.100	Лист
Изм.	Лист	№ докум.	Подп.	Дата