Texnologiya umumiy о‘rta ta’lim maktablarining 6-sinfi uchun darslik

Yog‘och o‘ymakorligida ishlatiladigan yog‘och turlari va o‘ziga xos 
xususiyatlari 
yog‘och o‘ymakorligida ota-bobolarimiz qadimda har xil yog‘ochlardan 
turli maqsadda foydalanib kelganlar. Yog‘och o‘ymakorlikda shumtol, 
eman, arg‘uvon, terak, chinor va boshqa daraxt yog‘ochlaridan keng foyda-
la niladi. mamlakatimizda yog‘och o‘ymakorligi ustalari o‘z ishlari uchun 
eng yaxshi yong‘oq, qarag‘ay, chinor, tut, archa, terak, o‘rik kabi mahalliy 
da raxt larning eng a’lo navlarini ishlatadilar. Shu bilan birga boshqa joylar-
dan keltirilgan shamshod, eman, qarag‘ay kabi daraxt yog‘ochlaridan ham 
foydalanadilar.

---

39
AMALIY MASHG‘ULOT.
Silindr shaklidagi detallar. 
Egov dastasi eskizini chizish 
yog‘ochga ishlov berish ishlarini bajarishda ularga ishlov berishda ish-
latiladigan ish asboblari muhim sanaladi. Chunki yog‘och oson ishlanadi-
gan, turmushda ko‘p ishlatiladigan materiallar sirasiga kiradi. Yog‘ochga 
randa, arra, xatkash, qumqog‘oz, turli xil markali stanoklar, iskana hamda 
egov yordamida ishlov beriladi. asboblar ishlov beriladigan yuzaning ish 
jara yoniga qarab tanlanadi. Masalan, randadan yog‘och yuzasidagi g‘a-
dir-budurlikni olib tashlash va tekislashda foydalaniladi. arra yordami-
da esa yog‘och arralanadi. iskana yordamida yog‘och yuzasiga turli xil 
ko‘rinishdagi naqsh elementlarini o‘yib ishlash orqali tushirish mumkin. 
egov yordamida esa yog‘ochning yuzasi tekislanadi va turli xil kattaliklarda 
chuqurchalar ochiladi. 
Silindr shakl deb, geometrik tanasi aylana shaklga ega bo‘lgan buyum
-
ga aytiladi. Buyumlar silindr shaklda yasalgan bo‘lib, oddiy va murakkab 
o‘yiqlar bilan kesilgan bo‘ladi. bunga misol qilib egov dastasini olishimiz 
mumkin (32-rasm).
32-rasm. 
egov dastasining o‘lchamlari.

---

40