Texnologiyalari

Asosiy dasturiy ta’minot (base software) — kompyuter ishini ta’minlovchi dasturlarining minimal to'plami.
Ularga quyidagilar kiradi:
— operatsion sistema (OS);
— tarmoq sistemasi.
Yordamchi (xizmat ko'rsatuvchi) dasturiy ta’minotga asosiy das­ turiy ta’minot imkoniyatlarini kengaytiruvchi va foydalanuvchining ish muhitini (interfeysni) qulayroq tashkil etuvchi dasturlar kiradi. Bular tashxis qiluvchi, kompyuteming ishchanligini oshiruvchi, antivirus, tarmoq ishini ta’minlovchi va boshqa dasturlardir.
Asosiy dasturiy ta’minotni qo'shimcha ravishda o'rnatiladigan xiz­ mat ko'rsatuvchi dasturlar to'plami toidirib turadi. Bunday dastur- lami ko'pincha utilitlar deb atashadi.
Utilitlar — ma’lumotlami qayta ishlashda qo'shimcha operatsiyalarni
bajarishga yoki kompyuterga xizmat ko'rsatishga (tashxis, apparat va dasturiy vositalami testlash, diskdan foydalanishni optimallashtirish va boshqalar) mo'ljallangan dasturlardir.
Kompyuteming dasturiy ta’minoti orasida eng ko'p qoilaniladi- gani amaliy dasturiy ta’minot (ADT)dir. Bunga asosiy sabab — kompyuterlardan inson faoliyatining barcha sohalarida keng foydala- nilishi, turli predmet sohalarida avtomatlashtirilgan tizimlarning yaratilishi va qoilanishi. Amaliy dasturiy ta’minotni quyidagicha tasniflash mumkin.
Muammoga yo'naltirilgan ADTga quyidagilar kiradi:
— buxgalteriya uchun DT;
— personalni boshqarish DT;
— jarayonlarni boshqarish DT;


— bank axborot tizimlari va boshqalar.
Umumiy maqsadli ADT — soha mutaxassisi bo'lgan foydalanuvchi axborot texnologiyasini qo'llaganda uning ishiga yordam beruvchi ko'plab dasturlarni o'z ichiga oladi. Bular:
— kompyuterlarda ma’lumotlar bazasini tashkil etish va saqlashni ta’minlovchi ma’lumotlar bazasini boshqarish tizimlari (MBBT);
— matnli hujjatlarni avtomatik ravishda formatlashtiruvchi, ulami tegishli holatda rasmiylashtiruvchi va chop etuvchi matn muharrirlari;
— grafik muharrirlar;
— hisoblashlar uchun qulay muhitni ta’minlovchi elektron jad- vallar;
— taqdimot qiiish vositalari, ya’ni tasvirlar hosil qilish, ulami ekranda namoyish etish, slaydlar, animatsiya, filmlar tayyorlashga mo'ljallangan maxsus dasturlar.