TəZYİQİN ÖLÇÜLMƏSİ

3. Mayeli təzyiq ölçmə vasitələri
Mayeli təzyiqölçənlər təzyiqi ölçmək üçün istifadə edilən ən sadə ölçmə vasitələrindən biridir. Onlar, bir qayda olaraq, kiçik təzyiq və ya vakuum dəyərlərini ölçmək üçün istifadə olunur. Maye təzyiqölçənlərinin əksəriyyəti şüşə və ya plastik də daxil olmaqla müxtəlif şəffaf materiallardan hazırlanmış U şəkilli borudur. Belə bir manometrin borusu təzyiq vahidlərində miqyasla təchiz edilir və xüsusi maye ilə doldurulur. Borunun diametrinin ölçüsü təzyiqin ölçülməsinə təsir göstərmir.

Mayeli təzyiqölçənlərdən əsasən laboratoriya şəraitində istifadə edilir. U şəkilli manometrlərin ölçmə diapazonu 10 - 105 Pa, ölçü xətası isə 0,5-1,0 % təşkil edir. Aşağı ölçmə diapazonuna malik olan manometrlər yüngül mayelərlə (su, spirt, toluol, silikon yağı), yuxarı ölçmə diapazonuna malik olan manometrlər isə civə ilə doldurulur.

Maye ilə doldurulmuş boruya əsaslanan manometrdə qaz təzyiqi maye sütununun tətbiq olunan təzyiqə mütənasib hündürlükdə sürüşməsinə səbəb olur. Buna görə də, belə manometrlərlə təzyiq adətən maye hündürlüyü vahidləri ilə ölçülür (məsələn, santimetr və ya millimetr su sütunu, santimetr və ya millimetr civə sütunu).

Aşağıda qeyd edilmiş şəkil 5-də göründüyü kimi, mayeli təzyiq ölçmə vasitəsi borunun əks uclarına tətbiq olunan iki təzyiq arasındakı fərqi göstərən diferensial təzyiq ölçmə vasitəsidir.

Şəkil 5. Mayeli təzyiq ölçmə vasitəsi
Mayeli manometrlərdən istismar zamanı təzyiq ölçmək üçün yalnız bir girişdən istifadə edilir, digər giriş atmosferə açıq şəkildə saxlanılır.

Mayeli təzyiq ölçmə vasitələrində ölçülmüş təzyiq (vakuum) və ya təzyiqlər fərqi cihazı dolduran mayenin sütununun təzyiqi ilə balanslaşdırılır.