Distrofiyaning davosi
Davolash tadbirlari distrofiya turi va og’irlik darajasiga bogliq. Birinchi navbatda u etiologik omillarni bartaraf qilishni o'z ichiga oladi, kun tartibini tashkil qilish va bola uchun optimal atrof-muhit sharoitini yaratish. Dietoterapiya birinchi darajali gipotrofiyada ahamiyatga ega. Surunkali infeksiya o'choqlarini sanasiya qilish, yo'ldosh kasalliklarni davolash, ikkilamchi infeksiyalarni oldini olish, gipodinamiyaga qarshi kurashish muhim axamiyatga ega.
Parvarishni tashkil qilish.
I darajali gipotrofiyasi bor bolalar ularni yoshiga mos odatdagi kun tartibini o'zgartirmagan holda mahalla shifokori kuzatuvida uyda davolanadi.
II va III darajali gipotrofiya bilan og'rigan bolalarni davolash shifoxonada olib boriladi, engil kun tartibiga rioya qilinadi: bolani barcha ortiqcha qo'zg'atuvchilardan (yoruglik, ovoz va boshqalar) chegaralash tavsiya etiladi. Bolani alohida boksda, optimal mikroklimat sharoitida (havo temperaturasi 27-30 S°, namligi 60-70%, xona tez-tez shamollatib turiladi); onasi bola bilan birga gospitalizasiya qilinadi. Sayr vaqtida bolani holda ko’tarish lozim, oyog' - qo'llari issiq bo’lishigani kuzatish kerak (isitgich, paypoq, qo'lqop ishlatiladi). Bemorning emosional tonusini oshirish uchun u bilan mayin, yumshoq muomalada bo’lishi kerak, massaj va gimnastikani qollash zarur.
III darajali gipotrofiyada, asosan mushak gipertonusida, massajni nihoyatda extiyotkorlik bilan o'tkazish lozim va faqat silash turi tavsiya qilinadi.
Dietoterapiya Parhez distrofiyada rasional davoning asosini tashkil qiladi (birinchi navbatda gipotrofiya).
Dietoterapiyani ikki bosqichga ajratish mumkin:
-
Turli xil ovqatlarni qabul hila olish;
-
Ovqat miqdorini asta-sekin ko’paytirib borish va uning sifatini fiziologik yosh me'yoriga etguncha korreksiya qilish.
Birinchi bosqich 3-4 kundan 10-12 kungacha davom etadi, ikkinchi bosqich to bola soqaygunicha davom etadi.
Distrofiyani davolashda dietoterapiyaning umumiy tamoyillari:
-
Parhezni "yoshartirish"- kichik yoshdagi bolalarga moljallangan ozuqa maxsulotlarini qo'llash (ko'krak suti, asosida oqsil gidrolizatlari bo'lgan, nordon sutli adaptirlangan aralashmalar);
-
Bolani tez-tez emizish (masalan, III darajali gipotrofiyada sutkada 10 marta) bitta qabuldagi ovqat miqdorini kamaytirish bilan olib boriladi;
-
haftalik ozuqa yuklamasini hisoblash, oqsil, yog va uglevodlarni tana vaznining ortishini hisobga olib korreksiya qilish;
-
Davoni o'z vaqtida korreksiya qilishni doimiy kuzatish (ozuqa kundaligida ozuqa miqdori, ichilgan suyuqlik, diurez va najas xarakteri ko’rsatiladi; "vazn qiyshiqligini" tuzish, ko’prologik tekshirish va boshqalar).
I darajali gipotrofiyada ovqatlanishni hisoblash bolani bo’lishiga kerak bo’lgan tana vazniga (yoshiga mos kelgan holda), bolaning asosiy ozuqa komponentlari, mikroelementlar va vitaminlarga bo’lgan talabini toliq qoniqtirgan holda o’tkaziladi.
II va III darajali gipotrofiyada birinchi 2-3 kunda kerakli tana vazni uchun zarur bo’lgan ovqat xajmi 1/3-1/2 gacha chegaralanadi. Keyinchalik u asta-sekin sog'lom bola sutkalik rasionining 2/3-3/5 qismigacha kotariladi. Yetishmagan ovqat xajmi suyuqliklar - meva va sabzavot sharbatlari, 5%li glyukoza eritmasi bilan toldiriladi. Yoshiga mos keladigan ovqat xajmiga yetgandan keyin oqsil va uglevodlar miqdori bo’lishiga kerak bo'lgan tana vazniga, yog'lar esa hozirgi tana vazniga hisoblanadi. Agar bolada ovqat miqdorini ko'paytirish jarayonida dispepsiya bo'lmasa, tana vazni ortsa (odatda bu davoning 1-12 kunidan keyin boshlanadi), asta sekin ovqatlanishni sifatli korreksiyasi o'tkaziladi, hamma ingredientlar bo’lishiga kerak bo’lgan tana vazniga hisoblanadi (oqsil va yoglar - 4-4,5 g/kg, uglevodlar - 13-16 g/kg).
Dostları ilə paylaş: |